Thủ tướng: Sẽ giữ 3,5 triệu ha đất để trồng lúa

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh điều này khi kết luận Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận 53 của Bộ Chính trị về Đề án “An ninh lương thực quốc gia đến năm 2020” vào sáng 18/3 tại Hà Nội.

Thủ tướng Chính phủ phát biểu chị đạo tại hội nghị ngày 18/3. Ảnh: VGP

Đánh giá về kết quả đã đạt được trong Đề án bảo đảm an ninh lương thực, Thủ tướng cho rằng: Với những thành quả về nông nghiệp, bảo đảm an ninh lương thực mà chúng ta đã đạt được trong 10 năm qua, không chỉ căn bản đáp ứng nhu cầu của nhân dân mà còn phục vụ xuất khẩu. Trong hoàn cảnh biến động, thiên tai, dịch bệnh nhưng chúng ta vẫn bảo đảm cho cân đối sản phẩm nông nghiệp. 

“Một năm mình có bao nhiêu cơn bão, cơn lũ nhưng lương thực vẫn đạt bốn mấy triệu tấn trở lên. Đi đôi với tăng cường năng lực sản xuất, chúng ta đã chú ý thích đáng đến phát triển bền vững, an sinh xã hội, với tinh thần "quan tâm đến toàn xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau, không để ai bị đứt bữa”, người đứng đầu Chính phủ khẳng định. 

Lấy ví dụ về phòng chống dịch Covid-19, Thủ tướng cho biết, chúng ta chăm sóc công dân Việt Nam, quan tâm cả người nước ngoài, xử lý vấn đề nhân văn, “chứ không phải chạy theo đồng tiền”. Trong nông nghiệp nông thôn và an ninh lương thực cũng như vậy, hằng năm, Chính phủ cấp phát miễn phí hơn 200.000 tấn gạo.

Bên cạnh đó, Thủ tướng chỉ ra một số tồn tại, bất cập cần khắc phục như liên kết sản xuất chuỗi gắn với vùng sản xuất, chế biến, tổ chức thị trường nhìn chung trên tất cả các ngành hàng còn yếu. Năng suất lao động trong nông nghiệp còn thấp do sản xuất quy mô nhỏ, manh mún. Ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa đạt tỉ lệ thấp, làm cho giá thành cao, khó cạnh tranh.

Nhắc đến ý kiến, kiến nghị Chính phủ xem xét, nắm giữ một tỉ lệ cổ phần hợp lý khi cổ phần hóa để bảo đảm vai trò điều tiết, bình ổn khi cần thiết của lãnh đạo Vinafood1 (Tổng Công ty Lương thực miền Bắc) tại hội nghị, Thủ tướng cho rằng, quan điểm cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước là đúng để huy động các nguồn lực, nâng cao hiệu quả hoạt động nhưng các khâu quan trọng, Nhà nước vẫn phải nắm để điều hành nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Huy động nguồn lực toàn xã hội nhưng những “quả đấm then chốt” Nhà nước phải nắm để nâng cao năng lực ứng phó khi có biến động.

Nêu định hướng thời gian tới, Thủ tướng cho rằng, an ninh lương thực càng trở nên bức thiết hơn khi dân số có xu hướng tăng, gần 900 triệu người trên toàn cầu đang thiếu đói, thiên tai, biến đổi khí hậu diễn ra mạnh mẽ, tốc độ đô thị hóa cao, dịch bệnh bất thường.

“Thử thách rất lớn. Nếu không xác định sự bức thiết về an ninh lương thực trong giai đoạn tới thì sai lầm trong chỉ đạo. Chúng ta làm sao phải bảo đảm an ninh lương thực một cách vững chắc trong mọi tình huống”, Thủ tướng nêu rõ.

Theo Thủ tướng, phải chốt cứng diện tích trồng lúa và sản lượng lương thực hằng năm và tăng cường khả năng dự trữ. Không chạy theo thị trường và nêu cao tinh thần tự cường, chủ động đối với an ninh lương thực.

Chuyển nhận thức phát triển nông nghiệp từ vai trò an sinh, đủ ăn, điểm tựa cho sự phát triển thành vai trò mới, là một lợi thế đặc thù, có tính cạnh tranh cao trong phát triển kinh tế, hội nhập.

Số lượng đàn gia cầm của Việt Nam đang có mức tăng cao kỷ lục lên đến trên 500 triệu con. 

Nhấn mạnh về các nhiệm vụ, mục tiêu quan trọng trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ cho hay: Sắp tới Việt Nam phải đáp ứng, thỏa mãn nhu cầu dinh dưỡng, cơ cấu thực phẩm hợp lý, khoa học trong từng giai đoạn, kể cả lượng và chất, ít nhất cho quy mô 104 triệu người vào năm 2030 để chống tình trạng thấp, bé, còi của người Việt Nam.

Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu đạt 9-10%/năm, phấn đấu đến năm 2030, nông nghiệp đạt kim ngạch xuất khẩu 100 tỷ USD.

Về lúa gạo và diện tích đất lúa, Thủ tướng nêu rõ, gạo có vai trò quan trọng trong cơ cấu thực phẩm, cho nên sẽ trình Chính phủ, Bộ Chính trị việc giữ trên 3,5 triệu ha đất trồng lúa để ít nhất có 35-38 triệu tấn lúa, tương ứng 22 triệu tấn gạo trong cân đối.

Về thực phẩm, Thủ tướng lưu ý các bộ, ngành liên quan cần tăng nhanh sản lượng sữa từ 1 triệu tấn lên 3 triệu tấn đến năm 2030 vì đây là loại thực phẩm góp phần cải thiện sức khỏe, tầm vóc giống nòi. Chúng ta tăng nhanh sản lượng trứng, thịt đỏ, thịt gà, thủy sản, rau quả có lợi cho sức khỏe và phù hợp với cơ cấu dinh dưỡng. "Và đặc biệt chúng ta cũng cần đưa ra lời khuyên giảm thịt lợn trong khẩu phần và cơ cấu sản xuất", Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng yêu cầu, sau Hội nghị này, Bộ NNPTNT hoàn thiện văn bản, báo cáo Bộ Chính trị để ban hành, làm cơ sở cho việc triển khai thời gian tới và chủ trì xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết mới về an ninh lương thực (thay thế Nghị quyết số 63/NQ-CP).