Trớ trêu cảng hàng không: Nội Bài, Tân Sơn Nhất chật cứng, Cà Mau, Rạch Giá 1 chuyến mỗi ngày

Ông Đinh Việt Thắng - Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho hay, hiện tại Việt Nam đang khai thác 22 sân bay , gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa. 

Tổng công suất hệ thống sân bay đạt 90,4 triệu hành khách, nhưng sản lượng hành khách thông qua năm 2018 đạt 103,4 triệu người. Như vậy, về tổng thể, nhu cầu vận tải bằng đường hàng không đang vượt tổng công suất hệ thống sân bay.

Theo số liệu thống kê từ Cục Hàng không Việt Nam, sản lượng hành khách thông qua sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất trong năm 2018 đã đạt 38,5 triệu hành khách, gấp 1,5 lần và vượt xa so với công suất thiết kế 25 triệu hành khách/năm. 

Tổng số lượt chuyến bay cất hạ cánh tại sân bay Tân Sơn Nhất trung bình đạt hơn 700 chuyến bay/ngày. Năng lực thông qua đường cất hạ cánh hiện đang được điều phối 44 chuyến bay/giờ, tức trung bình cứ 1 phút 20 giây lại có một máy bay cất hoặc hạ cánh. 

Ngay từ cuối năm 2018, sau khi kiểm tra hoạt động của sân bay Nội Bài, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã có kết luận cảng hàng không quốc tế Nội Bài đã khai thác vượt quá công suất thiết kế của các nhà ga. Cảng hàng không Nội Bài có công suất hạ tầng hiện hữu khoảng 21 triệu hành khách (với 2 đường cất hạ cánh song song cách nhau 250 m) nhưng thực tế khai thác năm 2017 đã đạt gần 24 triệu hành khách.

Tình trạng tắc nghẽn còn xảy ra ở một số sân bay tại các điểm du lịch nóng khác như Cam Ranh, Đà Nẵng,... sân bay Đà Nẵng công suất 10 triệu hành khách/năm nhưng năm 2018 đã thông qua 13,2 triệu hành khách; sân bay Cam Ranh công suất khoảng 6,5 triệu hành khách/năm nhưng năm 2018 đã thông qua 8,2 triệu hành khách.

Một số sân bay đã khai thác đạt hoặc xấp xỉ đạt ngưỡng công suất thiết kế như Thọ Xuân, Cát Bi, Vinh, Phù Cát, Tuy Hòa.

Tình hình tăng trưởng hoạt động bay nhanh chóng đã dẫn đến tình trạng quá tải từ trên trời cho đến đường cất hạ cánh, đường lăn, nhà ga và sân đỗ sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất tại một số thời điểm, gây không ít khó khăn cho công tác quản lý điều hành bay của các cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu. 

Sân bay Nội Bài với tần suất hoạt động quá cao cũng đã khiến một số công trình (đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ) xuất hiện hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng.

Thế nhưng, cũng có những sân bay, mong quá tải không được.

Cảng hàng không Cà Mau và Rạch Giá (Kiên Giang) có tần suất khai thác 1 chuyến bay/ngày. Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ trong năm 2018 chỉ đạt 835.100 lượt hành khách, tương ứng 27,8% công suất thiết kế. Sân bay Điện Biên không có tăng trưởng về số hành khách suốt nhiều năm qua.

80% sân bay đang hoạt động với công suất dưới 5%. Có tới 8% trong số các sân bay đang làm ăn thua lỗ. Trong khi đó năm 2018, ngành hàng không vận chuyển 71,4 triệu lượt hành khách thì Tân Sơn Nhất đã chiếm 53% cả nước. Điều này thể hiện sự mất cân đối nghiêm trọng giữa các sân bay trong nước.

Bà Jung Euth Oh, Chuyên gia Giao thông của Ngân hàng Thế giới chỉ ra: "Có thể nói đầu tư như vậy chưa hiệu quả, chưa hết công suất, chưa kết nối tốt với hệ thống giao thông nội địa. Theo đó, tổng đầu tư cần phải cân đối tốt hơn giữa các lĩnh vực giao thông và với duy tu bảo dưỡng", bà Jung nhận định.