Trung Quốc đem "át chủ bài” đến chinh phục miền đất cách 17.000km: Tham vọng lật đổ kẻ thống trị nơi đây

Mang chuông đi đánh xứ người

Gã khổng lồ giao hàng Trung Quốc, sau khi ra mắt thành công dịch vụ giao đồ ăn Keeta tại vùng Vịnh, nay đã chuyển hướng sang thị trường Mỹ Latinh — với điểm khởi đầu là Brazil.

Sự xuất hiện của Meituan được dự báo sẽ định hình lại ngành giao hàng tại đây, một thị trường không chỉ chứng kiến sự quay trở lại của 99Food (thuộc sở hữu của Didi, Trung Quốc), mà còn cả sự hình thành một liên minh bất ngờ giữa hai đối thủ: Uber và kẻ dẫn đầu thị trường iFood.

"Các công ty Trung Quốc nhận thấy rằng vẫn còn cơ hội tăng trưởng ở Brazil, điều mà iFood chưa thể nắm bắt hết," ông Leonel Paim, phó chủ tịch Abrasel, một tổ chức thương mại cho các quán bar và nhà hàng ở Brazil, chia sẻ với Rest of World .

Ông cho biết, dù iFood có thể sẽ giữ vững vị trí dẫn đầu trong ngắn hạn, các công ty giao hàng Trung Quốc, thông qua những khoản đầu tư khổng lồ, có thể thay đổi cục diện ngành giao đồ ăn trong thập kỷ tới.

Là thế lực thống trị trong lĩnh vực dịch vụ đặt hàng công nghệ tại Trung Quốc, Meituan đang tích cực theo đuổi các thị trường nước ngoài. Tại Hồng Kông, Keeta đã trở thành ứng dụng dịch vụ ăn uống lớn thứ hai ngay sau khi ra mắt vào năm 2023, thay thế đối thủ đến từ Anh là Deliveroo. Đầu năm nay, Keeta đã mở rộng ra nhiều thành phố lớn của Ả Rập Xê-út, trở thành nền tảng giao đồ ăn lớn thứ ba chỉ sau bốn tháng hoạt động.

Thành công của Meituan phần lớn đến từ các chiến lược táo bạo như trả lương cao hơn cho tài xế, giảm giá sâu cho người tiêu dùng và áp dụng mức phí thấp cho các đối tác nhà hàng. Chiến lược này đã mang lại hiệu quả: Meituan báo cáo doanh thu đạt 12 tỷ USD trong quý đầu tiên của năm 2025, tăng từ 10,2 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái.

Gã khổng lồ giao hàng công nghệ Trung Quốc hiện đang mang mô hình kinh doanh đột phá của mình đến Mỹ Latinh, một khu vực mà dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến dự kiến sẽ tăng trưởng từ 23,7 tỷ USD vào cuối năm ngoái lên 36,7 tỷ USD vào năm 2030.

Càng đông càng có lợi

Brazil chiếm thị phần lớn nhất trong thị trường giao đồ ăn của Mỹ Latin, với dự kiến sẽ đạt doanh thu 20,9 tỷ USD vào cuối năm 2025 và có 90 triệu người dùng vào năm 2030.

"Cứ có thêm cạnh tranh là chúng tôi lại vui, vì điều đó giúp ích cho chúng tôi," Pedro Facchini, một chủ nhà hàng ở São Paulo chia sẻ.

Meituan sẽ phải đối đầu với iFood. Dịch vụ giao hàng của Brazil, ra mắt vào năm 2011, hiện kiểm soát hơn 80% thị trường. Với 400.000 nhà hàng và 55 triệu khách hàng, công ty này gần như không có đối thủ kể từ năm 2023, khi cả Uber Eats và 99Food đều phải dừng hoạt động tại Brazil sau khi chật vật cạnh tranh với sự thống trị của iFood.

Hiện tại, iFood đang thu phí các nhà hàng lên tới 27% cho mỗi đơn hàng — trái ngược với Meituan, vốn đặt mục tiêu thu hút các doanh nghiệp bằng cách đưa ra mức phí thấp hơn. Các giao dịch mua và giao hàng trong ứng dụng của iFood chiếm tới 35% doanh thu của một nhà hàng, vì vậy họ buộc phải đồng ý với các điều khoản này.

Dù sự xuất hiện của Meituan có thể báo hiệu một cuộc cạnh tranh lành mạnh hơn trong ngành, một số người tin rằng lợi ích này sẽ chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, đặc biệt là đối với các tài xế giao hàng.

"Ban đầu, họ sẽ trả lương rất hậu hĩnh để có được lòng tin của các tài xế," Edgar da Silva, chủ tịch AMABR, một nhóm công đoàn cho các tài xế giao hàng ở Brazil, nói với Rest of World . Nhưng khi thị trường ổn định, Meituan "cũng sẽ trở nên giống như những người khác. Sẽ không có gì khác biệt ngoài việc ai bóc lột chúng tôi nhiều hơn," ông nói.

Một phát ngôn viên của công ty nói rằng trong năm đầu tiên hoạt động tại Brazil, Meituan dự kiến sẽ tuyển dụng 1.000 nhân viên, tới 4.000 nhân viên tổng đài và 100.000 nhân viên giao hàng.

Meituan và 99Food kỳ vọng sẽ giành giật thị phần từ iFood tại Brazil bằng cách cung cấp nhiều dịch vụ hơn trên ứng dụng, bao gồm cả gọi xe.

Mặc dù Keeta của Meituan chưa tiết lộ chi tiết, công ty này có lịch sử hạ giá để cạnh tranh với các đối thủ bằng cách tính phí thấp hơn.

Trong khi đó, 99Food đang cung cấp cho các nhà hàng mới đăng ký chính sách miễn phí hoạt động trong hai năm tới, và đưa ra mức thu nhập tối thiểu 45,85 USD (hơn 1,2 triệu đồng) mỗi ngày cho các tài xế hoàn thành ít nhất 15 đơn hàng hoặc chuyến xe. IFood hiện trả từ 1,19 USD (hơn 30 nghìn) đến 1,37 USD cho mỗi lần giao hàng.

Người tiêu dùng có thể là đối tượng hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc cạnh tranh này. Pedro Lima, một học viên phi công ở São Paulo, đặt hàng trên iFood hai lần một tuần giữa các kỳ thi và các chuyến bay thực hành. Anh hy vọng giá giao đồ ăn sẽ giảm khi 99Food quay trở lại và Keeta xuất hiện.

"Rất có thể tôi sẽ đặt hàng thường xuyên hơn," Lima chia sẻ với Rest of World . Anh cho biết sẽ chọn những nhà hàng cung cấp các bữa ăn rẻ hơn. "Thật tốt khi có nhiều lựa chọn hơn."