Trung Quốc đổ hàng tỷ USD vào Brazil: Bắc Kinh đang đặt cược điều gì?

Một báo cáo mới của Hội đồng Doanh nghiệp Brazil-Trung Quốc (CEBC) tuần này cho thấy năng lượng tái tạo, dầu khí, khai khoáng chiếm phần lớn các khoản đầu tư lớn của Trung Quốc vào Brazil vào năm 2024.

Báo cáo cho biết khi Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva theo đuổi mối quan hệ chặt chẽ hơn với Trung Quốc, các công ty Trung Quốc đã tăng gấp đôi khoản đầu tư vào Brazil năm 2024 và quốc gia Nam Mỹ này đã trở thành thị trường mới nổi hàng đầu cho các khoản đầu tư của Trung Quốc.

4,18 tỷ USD trong năm 2024

Các công ty từ Trung Quốc đã đầu tư tổng cộng 4,18 tỷ USD vào 39 dự án tại Brazil năm 2024, phần lớn là dự án đầu tư mới. Giá trị đầu tư tăng 113% so với năm 2023, trong khi số lượng dự án tăng 34% so với cùng kỳ năm 2023.

Đây là các lĩnh vực chủ yếu mà Trung Quốc đổ tỷ USD vào Brazil.

Ngành điện, chủ yếu là các dự án năng lượng mặt trời và gió, thu hút phần lớn vốn đầu tư của Trung Quốc vào Brazil ở mức 34%. Các công ty Trung Quốc đã đầu tư 1,43 tỷ USD vào các dự án điện.

Ngành công nghiệp dầu mỏ chiếm 25% tổng vốn đầu tư của Trung Quốc, với khoảng 1 tỷ USD. Điều này cho thấy mặc dù Trung Quốc đầu tư mạnh vào năng lượng tái tạo của Brazil, nhưng họ vẫn tiếp tục đặt cược vào các khoản đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch.

"Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng cái này không thể thay thế cái kia. Trên thực tế, cả hai đều phát triển đồng thời vì Trung Quốc vẫn dựa vào nhiên liệu hóa thạch để thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng của mình", Tulio Cariello, Giám đốc nghiên cứu CEBC và là tác giả của báo cáo, nói với tờ South China Morning Post.

Báo cáo của CEBC cho biết, ngành khai khoáng cũng thu hút rất nhiều khoản đầu tư, trong đó các công ty Trung Quốc tập trung vào các khoáng sản chiến lược và quan trọng để tích hợp tốt hơn chuỗi cung ứng cho các dự án thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng. Kể từ năm 2007, các công ty Trung Quốc đã đầu tư tổng cộng 77,5 tỷ USD vào 303 dự án khai khoáng tại Brazil.

Việc Trung Quốc tăng cường đầu tư vào Brazil lên mức cao mới, cho thấy Bắc Kinh đang đặt cược vào các ngành công nghiệp quan trọng tại nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ, Oilprice bình luận trong một bài viết đăng ngày 6/9/2025.

Lý do là gì?

Trung Quốc đang tìm cách tiếp cận các nguyên liệu thô quan trọng trên toàn cầu và Brazil mang đến nhiều cơ hội trong lĩnh vực này.

Thương vụ giá 340 triệu USD mà Tập đoàn khai thác kim loại màu Trung Quốc (CNMC) đã thực hiện khi mua lại công ty Mineração Taboca của Brazil - nhà sản xuất thiếc tinh luyện lớn nhất nước này vào cuối năm 2024 - đã chứng minh đường đi dài của Trung Quốc.

Thiếc được sử dụng rộng rãi trong công nghệ năng lượng sạch. Taboca cũng sản xuất hợp kim fero chứa niobi và tantali, được sử dụng trong điện tử, hàng không vũ trụ và công nghệ năng lượng xanh.

Ngoài sự xích lại gần nhau mang tính chiến lược dưới thời Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva, cả Brazil và Trung Quốc đều theo đuổi những đường lối chính sách năng lượng tương tự.

Cả hai đều lớn mạnh về năng lượng tái tạo: Cho đến nay, chưa có nước nào có thể vượt qua Trung Quốc về quy mô đầu tư và công suất lắp đặt; trong khi Brazil dẫn đầu với 90% thị phần điện tái tạo nhờ công suất thủy điện khổng lồ và sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng mặt trời và gió.

Về phần mình, Brazil đang tăng cường sản xuất dầu trong khi chuẩn bị đăng cai Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (COP30), diễn ra từ ngày 10-21/11/2025 tại Belém.

André Corrêa do Lago, Chủ tịch được chỉ định của COP30, đã phát biểu với tờ Financial Times trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 7 rằng: "Chúng tôi đang nghĩ đến mục tiêu "Net Zero" mà vẫn cho phép dùng dầu trong vài năm".

Tập đoàn năng lượng quốc doanh Petrobras của Brazil đang tiến gần hơn đến việc xin giấy phép thăm dò để khoan ở một vùng ngoài khơi nhạy cảm với môi trường tại lưu vực sông Amazon.

Petrobras đã nỗ lực trong nhiều năm để có được giấy phép khoan tại Foz do Amazonas và khu vực rộng lớn hơn được gọi là Rìa xích đạo, nơi mà Petrobras tin rằng có tiềm năng tài nguyên dầu mỏ đáng kể, đặc biệt là trước những phát hiện lớn gần đây ở các khu vực lân cận như Guyana, Guiana thuộc Pháp và Suriname. 

.