"Tướng" thay thế Jack Ma tại Alibaba là người như thế nào?

Trong thông cáo gửi nhân viên, khách hàng và cổ đông ngày 10/9, Jack Ma - chủ tịch của Alibaba chính thức công bố kế hoạch nghỉ hưu với thời gian chuyển giao trong vòng 1 năm sang cho Daniel Zhang - người hiện giữ vị trí giám đốc điều hành (CEO) của tập đoàn, tờ South China Morning Post cho biết. 

Kể từ khi Daniel Zhang, còn được biết đến là Zhang Yong, được bổ nhiệm làm CEO của Alibaba vào tháng 5/2015, "Alibaba đã có tăng trưởng bền vững và ổn định trong 13 quý liên tiếp", Jack Ma nói trong thông cáo. "Óc phân tích của ông ấy khó có ai sánh được, ông ấy nắm giữ sứ mệnh và tầm nhìn, nắm trách nhiệm với niềm đam mê, và ông ấy có đủ can đảm để đổi mới cũng như thử nghiệm những mô hình kinh doanh sáng tạo". Jack Ma nhận xét Zhang có "sự nhaỵ bén trong doanh và khả năng lãnh đạo tuyệt vời". 

Theo kế hoạch, Jack Ma sẽ tiếp tục đảm nhiệm vị trí chủ tịch của Alibaba trong 12 tháng tới trước khi chuyển hẳn cho Zhang, để tập trung vào việc dạy học, làm giáo dục và từ thiện. 

"Tôi đã làm việc với Daniel từ năm 2007 khi ông ấy gia nhập công ty với tư cách giám đốc tài chính của Taobao", Joseph Tsai, phó chủ tịch của Alibaba, người giữ vị trí giám đốc tài chính công ty cho tới năm 2013. "Về mặt trí tuệ và năng lượng, tôi khó lòng bì kịp ông ấy. Tuy nhiên, sự chu đáo và khiêm nhường là những đặc điểm ấn tượng nhất của ông ấy với tư cách một người lãnh đạo". 

Daniel Zhang trong một sự kiện của Alibaba - Ảnh: SCMP.

Zhang, 46 tuổi, trước đó từng làm giám đốc tài chính của sàn thương mại điện tử Taobao, chủ tịch của Tmall và giám đốc hoạt động (COO) của tập đoàn trước khi thay  Jonathan Lu giữ vị trí CEO. 

Kể từ đó, ông đã dẫn đầu chiến lược ưu tiên di động đối với các nền tảng thương mại điện tử của Alibaba, giám sát hàng hoạt thương vụ tỷ USD thâu tóm các công ty như Youku Tudou.

Kể từ khi Zhang lên giữ vị trí điều hành, vốn hoá của Alibaba đã tăng thêm 200 tỷ USD, hiện là 420,9 tỷ USD, là một trong những doanh nghiệp niêm yết giá trị nhất tại châu Á và tăng trưởng doanh thu trên 50% trong 9 quý liên tiếp. Tuy nhiên, Zhang kiên quyết không để giá cổ phiếu công ty ảnh hưởng tới việc điều hành kinh doanh của Alibaba. 

"Giá trị của chúng ta không thay đổi theo những biến động của giá cổ phiếu", Zhang từng nhắc nhở nhân viên, theo cuốn sách "Alibaba: The House That Jack Ma Built" của Duncan Clark. 

Zhang tốt nghiệp ngành tài chính Đại học Tài chính Kinh tế Thượng Hải. Trước khi gia nhập Alibaba, ông từng làm giám đốc tài chính tại công ty game Shanda Interactive Entertainment và là quản lý bộ phận tư vấn doanh nghiệp và kiếm toán của PwC tại Thượng Hải. 

Zhang gia nhập Alibaba vào năm 2007 và đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Taobao có lãi. Ông nổi tiếng với việc khởi xướng ngày hội mua sắm "Double 11", hiện được biết đến là Singles' Day (Ngày Độc thân), mang về doanh thu 50 triệu Nhân dân tệ (7,2 triệu USD) doanh thu năm đầu tiên tổ chức (2009) và 168 tỷ Nhân dân tệ (25 tỷ USD) vào năm ngoái. 

Singles' Day hiện là ngày hội mua sắm trong vòng 24h lớn nhất thế giới, vượt qua cả ngày Black Friday (Thứ sáu đen tối) ở Mỹ hay Amazon Prime Day của gã thương mại điện tử khổng lồ Amazon. 

Zhang hiện tập trung vào việc phát triển chiến lược bán lẻ kiểu mới của Alibaba ở Trung Quốc và mở rộng ra nước ngoài. Ông là người giám sát việc mở rộng siêu thị Hema ra khắp Trung Quốc. Hema là siêu thị cho phép người dùng vừa có thể mua sắm trực tuyến hay tại cửa hàng tuỳ thích, và có lựa chọn giao hàng về tận nhà. 

Việc Alibaba thâu tóm startup giao đồ ăn Ele.me gần đây và có kế hoạch sáp nhập với startup đánh giá đồ ăn Koubei là một phần trong kế hoạch tích hợp dịch vụ giao hàng theo yêu cầu với các mảng khác của công ty bao gồm Hema và các nền tảng thương mại điện tử Tmall và Taobao.

"Chúng tôi tin rằng các cửa hàng bán lẻ truyền thống có thể tạo ra giá trị lớn, nhưng mô hình này cần phải được cải tiến và hoạt động của họ cần phải được số hoá", Zhang nói tại một hội nghị hàng tiêu dùng tại Singapore hồi đầu năm. 

Dù điều hành tập đoàn hàng đầu châu Á, Zhang là người khá kín tiếng. "Chúng ta không biết nhiều về Zhang dù ông ấy đã làm CEO của Alibaba một thời gian, bởi ông ấy về bản chất là người khá khép kín", Duncan Clark, giám đốc điều hành hãng tư vấn công nghệ BDA tại Bắc Kinh, tác giả cuốn "Alibaba: The House that Jack Built", cho biết.