Uỷ ban Thường vụ Quốc hội "bác" đề xuất tăng tiền đặt cọc đấu giá đất vì "tài sản đặc thù"

Cơ qua này cho rằng, các tài sản đặc thù này thường có giá trị rất lớn. Đồng thời, quy định này sẽ không xử lý triệt để hiện tượng bỏ cọc đấu giá, lại hạn chế người tham gia.

Uỷ ban Thường vụ đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu để hoàn thiện quy định tiền đặt trước theo hướng tăng theo lũy kế sau mỗi bước giá khi sửa đổi toàn diện Luật Đấu giá tài sản nhằm ngăn chặn việc người tham gia đấu giá trả giá cao bất thường trong quá trình đấu giá nhưng sau đó bỏ cọc.

Phiên làm việc chiều nay 21/5 tại Hội trường Quốc hội, Quốc hội cho ý kiến, thảo luận về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Đấu giá tài sản đang được đưa ra lấy ý kiến Quốc hội.

Tại báo cáo tiếp thu ý kiến ĐBQH, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế (Uỷ ban Thường vụ Quốc hội) Vũ Hồng Thanh cho rằng: Tại dự thảo Luật, đại biểu đề nghị cần quy định rõ hơn về tiền đặt trước đối với một số tài sản đặc thù và thường là tài sản có giá trị lớn, có thể tác động đến thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản, mức tiền đặt trước tối thiểu là 10% và mức tối đa là 20% giá khởi điểm.

Việc đưa ra tiền đặt cọc tối thiểu, tối đa kể trên được cho là sẽ góp phần hạn chế tình trạng người trúng đấu giá bỏ cọc, bảo đảm thống nhất với quy định của pháp luật hiện hành về khoáng sản, đất đai, tần số vô tuyến điện… và thực tiễn áp dụng việc đấu giá đối với một số loại tài sản đặc thù này.

Tuy nhiên, UBTVQH cho rằng, việc nâng mức tiền đặt trước đối với một số tài sản đặc thù như quyền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản và tài sản khác là không phù hợp vì các tài sản đặc thù này thường có giá trị rất lớn. Bên cạnh đó, báo cáo của Bộ Tư pháp cho thấy quá trình triển khai quy định về mức tiền đặt trước từ 5% đến 20% của Luật hiện hành cơ bản phù hợp với thực tiễn, tạo điều kiện thu hút được nhiều người tham gia đấu giá.

Như vậy, việc nâng mức tiền đặt trước chưa xử lý triệt để được tình trạng bỏ cọc sau khi trúng đấu giá tài sản mà còn hạn chế số lượng người đủ điều kiện tham gia đấu giá tài sản, nhất là những nhà đầu tư quy mô nhỏ nhưng có tiềm năng.

Bên cạnh đó, việc xử lý tình trạng người trúng đấu giá "bỏ cọc" phải được xử lý bằng các hình thức khác chứ không chỉ bằng cách quy định nâng mức tiền đặt trước.

Trước đó, cuối tháng 11/2023, tại Hà Nội, xuất hiện vụ việc doanh nghiệp trúng thầu 3 mỏ cát tại Châu Sơn, Liên Mạc, Tây Đằng với giá cao bất thường gấp 200 lần so với mức giá khởi điểm. Ngay sau vụ việc, UBND TP. Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu địa phương vào cuộc kiểm tra quy trình đấu giá tài sản nói trên. Hiện nay, UBND TP. Hà Nội vẫn chưa công nhận kết quả đấu giá của nhóm doanh nghiệp nói trên.

Tại kỳ họp Quốc hội thứ 6, Quốc hội Khoá XV diễn ra tháng 11/2023, thảo luận ở tổ về dự thảo Luật Đấu giá tài sản đang được lấy ý kiến của đại biểu Quốc hội, đại biểu Dương Ngọc Hải (đoàn ĐBQH TP.HCM) cho biết, thực tế nhiều người tham gia đấu giá nhưng mục đích của họ chưa hẳn là mua được tài sản đấu giá.

Ngoài việc trả giá cao, họ còn có những mục đích khác như: thao túng mặt bằng giá mới, phô trương danh thế… Cho nên, việc xem xét năng lực và mục đích của người đấu giá cần được làm chặt chẽ", ông Hải cho hay.

Đại biểu Tạ Thị Yên (Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên) nói: Để tăng cường trách nhiệm của người có tài sản đấu giá trong quá trình tổ chức đấu giá, dự thảo Luật sửa đổi, cần bổ sung một số quy định về quyền và nghĩa vụ của người có tài sản đấu giá, trách nhiệm trong việc quản lý, vận hành, hướng dẫn sử dụng Cổng Đấu giá tài sản quốc gia…

"Đây là những quy định rất mới, theo hướng công khai, minh bạch và nâng cao trách nhiệm giải trình của các cơ quan, cá nhân liên quan", đại biểu Tạ Thị Yên nói.

Thời gian qua, trong đấu giá tài sản đã xuất hiện, hiện tượng thao túng giá khởi điểm, bỏ giá rất cao rồi bỏ cọc nhằm gây hiệu ứng tạo mặt bằng giá ảo nhằm thu lợi, tạo nên cơn sốt đất ảo … nên dự án Luật đã sửa đổi, bổ sung quy định về hủy kết quả đấu giá theo hướng: quy định rõ chủ thể, căn cứ hủy kết quả đấu giá đảm bảo khả thi, phù hợp với quy định của pháp luật về dân sự, hậu quả pháp lý khi hủy kết quả đấu giá nhằm bảo vệ quyền lợi của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức và xác định rõ trách nhiệm của người có hành vi vi phạm dẫn đến việc hủy kết quả đấu giá", bà Yên nhấn mạnh.