VDSC: Lợi nhuận của các doanh nghiệp thủy sản có thể hạ nhiệt trong nửa cuối năm 2022

Xuất khẩu cá tra sẽ chậm lại trong quý 3/2022

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2022 ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ ở hầu hết các thị trường chính. Tổng giá trị xuất khẩu cá tra đạt 1,42 tỷ USD trong nửa đầu năm 2022, tăng 82,4% so với cùng kỳ.

Tại thị trường Trung Quốc - Hồng Kông, 6 tháng đầu năm tổng giá trị xuất khẩu cá tra đạt 427,6 triệu USD, tăng 107% so với cùng kỳ trên mức nền thấp của nửa đầu năm 2021. Theo đó, chính sách Zero Covid của Trung Quốc đã gây khó khăn cho xuất khẩu các sản phẩm thủy sản trong hai năm qua . Tuy nhiên, Trung Quốc gần đây đã đưa ra quyết định sẽ dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm đông lạnh nhiễm COVID-19. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp các lô hàng cá tra đông lạnh của Việt Nam sang thị trường này tăng trưởng hơn nữa trong những quý cuối năm. 

Tại thị trường Mỹ, tổng giá trị xuất khẩu cá tra 6 tháng đầu năm 2022 đạt 356 triệu USD, tăng 111% so với cùng kỳ, chiếm 25% tổng giá trị xuất khẩu. Nhu cầu cá tra tăng cao sau đại dịch, thiếu hụt cá thịt trắng do lệnh trừng phạt với Nga và lạm phát cao làm tăng nhu cầu cá tra là những nguyên nhân chính dẫn đến mức tăng trưởng ấn tượng này. Tuy nhiên, xuất khẩu cá tra sang thị trường này đã chậm lại trong hai tháng qua.

Đặc biệt, lạm phát của Mỹ đã đạt mức cao nhất trong 4 thập kỷ với giá lương thực tăng 10,4% so với cùng kỳ vào tháng 6/2022, mức tăng trung bình hàng năm cao nhất kể từ năm 1981. Nhu cầu tiêu dùng tại Mỹ đang giảm tốc dưới áp lực lạm phát và tồn kho cá tra dồi dào sau đợt nhập khẩu ồ ạt trong thời gian gần đây đã khiến các nhà nhập khẩu giảm đơn đặt hàng mới. 

Đội ngũ phân tích VDSC dự báo giá trị xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ sẽ giảm về lượng xuất khẩu trong khi giá xuất khẩu vẫn ở mức cao. Sản lượng xuất khẩu sẽ dần phục hồi trong quý 4/2022 do lượng hàng tồn kho cao được tiêu thụ dần và đơn đặt hàng sẽ tăng trở lại để chuẩn bị cho lễ hội cuối năm, nhưng khó có thể trở lại mức đỉnh của quý 2/2022.

Nhìn chung, VDSC cho rằng xuất khẩu cá tra trong quý 3/2022 sẽ chậm lại so với quý 2/2022 trước khi phục hồi vào quý 4/2022. Xuất khẩu sang thị trường Mỹ sẽ giảm đáng kể về lượng trong khi giá bán vẫn ở mức cao do lạm phát lương thực toàn cầu cao. Tuy nhiên, thị trường Trung Quốc có thể hồi phục do gỡ bỏ chính sách tạm ngừng nhập khẩu đối với thực phẩm đông lạnh nhiễm COVID-19. Nhu cầu cá tra ở Trung Quốc đang dồi dào sau hai năm giảm nhập khẩu. Do đó, VDSC kỳ vọng sự gia tăng xuất khẩu vào thị trường này có thể bù đắp một phần cho sự sụt giảm của thị trường Mỹ và các công ty có thị trường xuất khẩu chính sang Trung Quốc có thể được hưởng lợi.

Doanh nghiệp xuất khẩu tôm tại Mỹ chịu ảnh hưởng bởi sự suy giảm của nhu cầu

Về giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm tăng 31% so với cùng kỳ, đạt 2,3 tỷ USD. Ngoài sự phục hồi nhu cầu từ các thị trường nhập khẩu, việc xử lý các đơn đặt hàng còn lại đã ký trong nửa cuối năm 2021 bị ảnh hưởng bởi giãn cách ở Việt Nam và chi phí vận tải cao đã đẩy giá bán lên. Trong tháng 6/2022, xuất khẩu tôm đã giảm nhẹ 1% so với cùng kỳ sau nhiều tháng tăng trưởng hai con số.

Giá trị xuất khẩu tôm sang Mỹ 6 tháng đầu năm đạt gần 483 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, riêng tháng 6 năm 2022, xuất khẩu sang Mỹ giảm 36% so với cùng kỳ trong khi thị trường EU và Nhật Bản vẫn ở mức cao. Lạm phát cao ảnh hưởng đến hành vi chi tiêu của mọi người, họ sẽ chi tiêu tiết kiệm hơn. Vì tôm được coi là một loại protein cao cấp nên nhu cầu của người tiêu dùng phần lớn khá ổn định. Việc Ấn Độ và Ecuador xuất khẩu ồ ạt tôm giá rẻ sang Mỹ cũng tạo ra tình trạng cung vượt cầu, gây áp lực cạnh tranh đối với tôm Việt Nam.

Theo dự báo của VASEP, sau tháng 9/2022, nhu cầu trên thị trường Hoa Kỳ sẽ tăng nhẹ để đáp ứng nhu cầu cho lễ hội cuối năm. Về thị trường Nhật Bản, khá ổn định trong 6 tháng đầu năm 2022. Xuất khẩu tôm sang thị trường này đã tăng 15% so với cùng kỳ lên xấp xỉ 333 triệu USD. Xuất khẩu sang thị trường EU đạt 378 triệu USD, tăng 48% so với cùng kỳ trong 6 tháng đầu năm 2022. 

Bất chấp những thách thức như giá cước vận tải tăng vọt, các công ty Việt Nam đã tận dụng lợi thế của việc tăng tốc xuất khẩu tôm sang thị trường này khi nhu cầu ở EU phục hồi sau Covid-19 và lạm phát thực phẩm cao. EVFTA là một yếu tố thuận lợi hơn nữa để khuyến khích xuất khẩu tôm sang EU trong bối cảnh giá tăng.

Nhìn chung, chuyên gia VDSC dự báo giá trị xuất khẩu tôm 6 tháng cuối năm 2022 có thể tăng chậm lại so với nửa đầu năm 2022. Trong bối cảnh đó, các công ty xuất khẩu sang thị trường EU hoặc Nhật Bản có thể duy trì kết quả kinh doanh tăng trưởng cao trong khi các công ty phụ thuộc vào thị trường Mỹ sẽ phải đối mặt với sự suy giảm của nhu cầu, từ đó có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận 6 tháng cuối năm 2022.

Lợi nhuận của các công ty thủy sản hạ nhiệt trong nửa cuối năm 2022

Được thúc đẩy bởi những thuận lợi của ngành trong nửa đầu năm, các công ty thủy sản, đặc biệt là công ty cá tra, đã có kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2022 tăng trưởng mạnh mẽ. Các công ty có thể tự cung cấp nguyên liệu được hưởng lợi nhiều nhất trong 6 tháng đầu năm 2022 về mở rộng biên lợi nhuận gộp, chẳng hạn như VHC và ANV.

Cùng với những phân tích trên, VDSC lo ngại rằng lợi nhuận 6 tháng cuối năm 2022 của các công ty có thể chậm lại so với 6 tháng đầu năm 2022, mặc dù vẫn có thể tăng mạnh ở mức hai con số so với cùng kỳ. Tuy nhiên, yếu tố tích cực là lợi nhuận của các công ty sẽ không giảm đột ngột như giai đoạn 2018 - 2019 do nhu cầu vẫn ở mức cao trong bối cảnh thiếu thực phẩm toàn cầu. Lạm phát cao tiếp tục hỗ trợ giá bán thủy sản và nguồn cung nguyên liệu vẫn chưa phục hồi.