Việt Nam có thể vượt qua Ấn Độ để thế chỗ Trung Quốc trong việc sản xuất smartphone?

Theo báo cáo của CNA hôm thứ 7, Foxconn xác nhận 10 kỹ sư Trung Quốc tại nhà máy ở thành phố Chennai, Ấn Độ đã dương tính với Covid-19. Trong khi đó, Wistron Corporation, một đối tác quan trọng khác trong chuỗi sản xuất của Apple, đã đóng cửa nhà máy tại miền nam Ấn Độ, sau một loạt các ca nhiễm Covid-19 xuất hiện.

Bakshi Hardeep Vaid, giáo sư tại Đại học Khoa học Công nghệ Nam Kinh cho hay: "Rất nhiều biện pháp hạn chế đã được áp dụng nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, dẫn đến nguồn cung và cầu đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng".

Ấn Độ trở thành thị trường smartphone lớn thứ hai thế giới kể từ năm 2019, trong bối cảnh cuộc chiến công nghệ đang bùng nổ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, khi loạt "ông lớn" như Apple, Samsung, Xiaomi... đã thiết lập hoạt động sản xuất tại quốc gia này.

Năm ngoái, Chính phủ Ấn Độ đã tăng thuế nhập khẩu đối với smartphone và phê duyệt kế hoạch khuyến khích liên kết sản xuất (PLI) trị giá 6,65 tỷ USD cho các nhà sản xuất phần cứng, nhằm đạt được mục tiêu trở thành trung tâm xuất khẩu và sản xuất.

Ba đối tác hàng đầu của Apple là Foxconn, Wistronn và Pegatron đã công bố kế hoạch đầu tư tổng cộng gần 900 triệu USD vào Ấn Độ trong 5 năm tới để tham gia PLI, theo nguồn tin Reuters đăng vào tháng 9 năm ngoái.

Giám đốc nghiên cứu IDC Kiranjeet Kaur cho biết: "Đối với Apple, hoạt động sản xuất trong nước phải đáp ứng được hai mục tiêu: một là giảm chênh lệch chi phí do thuế nhập khẩu, hai là phòng ngừa rủi ro trong hoạt động kinh doanh". Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, việc chỉ tập trung sản xuất vào Trung Quốc sẽ làm tăng rủi ro đối với nhà sản xuất iPhone.

Tuy nhiên, tham vọng trở thành "Trung Quốc mới" của Ấn Độ trong ngành sản xuất điện thoại hiện đang bị dập tắt bởi đợt bùng phát dịch tồi tệ nhất trên toàn cầu. Bà Kiranjeet Kaur nhận định, các nhà sản xuất smartphone sẽ bị tác động mạnh mẽ trong quý 2 năm nay, thậm chí có thể lâu hơn nếu xuất hiện thêm nhiều làn sóng dịch bệnh mới.

Công ty nghiên cứu thị trường TrendForce dự báo, sản lượng smartphone tại Ấn Độ sẽ giảm xuống 12 triệu chiếc trong quý 2 và quý 3/2021, dẫn đến tổng sản lượng smartphone tại quốc gia này giảm khoảng 7,5% so với cùng kỳ năm trước.

Ngoài tác động đến chuỗi cung ứng của Apple và Samsung, các thương hiệu Trung Quốc như Xiaomi, Realme, Oppo và Vivo cũng bị ảnh hưởng bởi đợt bùng phát dịch lần này. Tất cả các hãng này đều tập trung mở rộng hoạt động sản xuất tại Ấn Độ trong những năm vừa qua.

Nhìn chung, Trung Quốc sẽ tiếp tục là trung tâm sản xuất quan trọng đối với Apple, ít nhất là trong ngắn hạn. Tại thành phố Trịnh Châu của Trung Quốc, Foxconn gần đây đã công bố tăng lương thưởng cho nhân viên mới tuyển dụng, báo hiệu một đợt hoạt động sản xuất mạnh mẽ. Đáng chú ý, Foxconn có 4 nhà máy ở Trung Quốc, trong khi chỉ có 2 nhà máy ở Ấn Độ.

Theo báo cáo hồi tháng 5 của Counterpoint, Apple đã chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc, thị trường lớn thứ 2 của hãng. Song, Covid-19 đã làm đình trệ hoạt động chuyển dịch này, dẫn đến sản lượng của Apple tại Trung Quốc vào năm 2020 trở lại mức vào năm 2017. Nhờ cơ sở hạ tầng sản xuất phát triển, nguồn lao động dồi dào và các chính sách hỗ trợ của chính quyền địa phương, Trung Quốc vẫn đóng vai trò rất quan trọng đối với chuỗi cung ứng điện tử toàn cầu.

Tuy vậy, trong tương lai, chi phí sản xuất của Trung Quốc sẽ có khả năng cao tăng đáng kể. Như vậy, Apple sẽ phải tiếp tục tìm đến các thị trường khác để tăng sản lượng, điển hình như sản xuất iPad tại Việt Nam hay iPhone tại Ấn Độ.

Tháng 11 năm ngoái, Reuters đưa tin rằng Foxconn đang chuyển một phần dây chuyền sản xuất iPad và MacBook từ Trung Quốc sang Việt Nam theo yêu cầu của Apple.

Tham khảo: Reuters