Vụ Công ty AIC: Luật sư kháng cáo thay bị cáo đang bỏ trốn có đúng quy định?

'Việc xưa nay hiếm gặp'

Sau gần một tháng tuyên án, 17/36 bị cáo vụ án Công ty AIC “thông thầu” xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai gây thiệt hại 152 tỷ đồng, đã có đơn kháng cáo. Đáng chú ý, trong số đó có bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn cùng 7 người bỏ trốn bị xét xử vắng mặt được luật sư chỉ định làm đơn kháng cáo thay.

Việc làm đơn kháng cáo như vậy có đúng quy định của pháp luật hay không đang là câu hỏi khiến nhiều người thắc mắc?

Trao đổi với Tiền Phong, luật sư Hoàng Trọng Giáp (Giám đốc Công ty luật Hoàng Sa - Đoàn luật sư Hà Nội) trích dẫn tại Điều 73 Bộ luật Hình sự 2015 quy định quyền và nghĩa vụ của người bào chữa chỉ được kháng cáo bản án, quyết định của tòa án nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất.

Do đó, luật sư Giáp cho rằng, việc các luật sư chỉ định làm đơn kháng cáo thay cho 8 người đang bỏ trốn là không phù hợp với quy định của pháp luật.

Đồng quan điểm, luật sư Diệp Năng Bình (Văn phòng luật sư Tinh Thông Luật) cho hay, theo Điều 331 Bộ luật Hình sự năm 2015 thì người có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm bao gồm bị cáo, bị hại, người đại diện của họ có quyền kháng cáo bản án hoặc quyết định sơ thẩm; người bào chữa chỉ có quyền kháng cáo để bảo vệ lợi ích cho người dưới 18 tuổi, người không đủ năng lực nhận thức hành vi mà mình bào chữa…

Theo luật sư Bình, trường hợp các luật sư chỉ định làm đơn kháng cáo thay cho thân chủ đang bỏ trốn bị xét xử vắng mặt là việc xưa nay hiếm.

Khó được cấp phúc thẩm chấp nhận

Còn cựu Thẩm phán TAND TP Hà Nội Trương Việt Toàn cho rằng, đối với bản án sơ thẩm đã tuyên các bị cáo vụ Công ty AIC “thông thầu”, sau khi niêm yết, quyền kháng cáo thuộc về các bị cáo, trong đó có 8 người bỏ trốn, song luật sư không có quyền làm thay.

“Tòa án cấp phúc thẩm sẽ không bao giờ chấp nhận với những đơn kháng cáo như vậy”, ông Trương Việt Toàn nói.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn cùng 7 đồng phạm đang bỏ trốn.

Theo bản án sơ thẩm, 8 người đang bỏ trốn, gồm: Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch Công ty AIC) bị tòa tuyên phạt 30 năm tù; Trần Mạnh Hà (Phó tổng giám đốc AIC) 25 năm tù; Đỗ Văn Sơn (cựu Kế toán trưởng AIC) 6 năm; Nguyễn Thị Sen (cựu giám đốc Công ty CP Thiết bị y tế và môi trường) 30 tháng tù; Nguyễn Thị Tích (Tổng giám đốc Công ty MOPHA) 4 năm; Đỗ Mỹ Hạnh (Chủ tịch HĐQT Công ty Cát Vân Sa) 5 năm tù và Ngô Thế Vinh (Giám đốc Công ty Nha khoa Việt Tiên) bị tuyên 4 năm tù về các tội cho hai tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Đưa hối lộ”.

Trước phiên tòa, Bộ Công an đã phát thông tin đề nghị cả 8 người ra đầu thú để hưởng khoan hồng và thực hiện quyền tự bào chữa theo Điều 60 Bộ luật Tố tụng hình sự. Song đến ngày xét xử nhóm này vẫn “bặt vô âm tín”. Do đó, tòa đã chỉ định các luật sư bào chữa khi xét xử vắng mặt họ.

Những ngày đầu tiên của phiên tòa, 3 trong 8 người đã gửi thư từ nước ngoài nêu lý do vắng mặt vì ốm bệnh, chăm con..., đề nghị tòa xóa bỏ tình tiết "bỏ trốn" và cho hay sẽ chấp nhận các phán quyết.

Nhận định trong bản án được tuyên hôm 4/1, HĐXX cho rằng chỉ có cơ sở chấp nhận yêu cầu của bị cáo Nguyễn Đăng Thuyết. 7 người còn lại, như đánh giá của Bộ Công an, toà tiếp tục coi là "tự từ bỏ quyền bào chữa".