Lạm phát tháng 9 của Mỹ thấp hơn dự kiến, mang đến tin vui bất ngờ cho các nhà hoạch định chính sách, khi họ cân nhắc khả năng tiếp tục cắt giảm lãi suất .
Báo cáo này đúng như những gì Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và giới đầu tư mong đợi. Chi phí nhà ở tăng chậm lại, giá dịch vụ lõi hạ nhiệt và mức giảm vừa đủ ở các nhóm hàng hóa chủ chốt. Điều đó giúp Fed tạm yên tâm, ít nhất là trong ngắn hạn.
Tuy nhiên, việc chính phủ vẫn đang đóng cửa và các dữ liệu kinh tế bị “đóng băng” khiến Fed thiếu cái nhìn tổng quan về nền kinh tế. Nhà kinh tế trưởng Joe Brusuelas của RSM cảnh báo: “Đây có lẽ sẽ là báo cáo chất lượng cuối cùng mà chúng ta có cho đến đầu mùa xuân năm sau”. Nói cách khác, Fed đang phải điều hành trong tình trạng thiếu thông tin.
Ông Brusuelas giải thích rằng khi chính phủ mở cửa trở lại, việc công bố dữ liệu sẽ được nối lại. Nhưng khoảng trống thu thập trong thời gian này sẽ khiến chất lượng số liệu suy giảm trong nhiều tháng.
“Cục Thống kê Lao động sẽ phải ước tính, hay nói thẳng ra là đoán, phần lớn các chỉ số họ công bố. Vì vậy, về cơ bản, đây là bộ dữ liệu cuối cùng mà tôi còn có thể tin cậy, ít nhất cho đến đầu mùa xuân năm sau", ông nói thêm.
Ngân hàng Bank of America cũng đưa ra cảnh báo tương tự. Họ đặt tiêu đề cho báo cáo dự báo cuộc họp của Uỷ ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) sắp tới là: “Đừng thay đổi hướng khi đang đi trong sương mù”. Ngân hàng này dự đoán Fed sẽ hạ lãi suất thêm 25 điểm cơ bản trong tuần tới, nhưng sẽ tránh đưa ra định hướng rõ ràng “do thiếu dữ liệu chính thức”.
Tình hình càng trở nên phức tạp hơn khi dù báo cáo lạm phát tháng 9 nhìn chung khá ôn hòa, nhưng đã xuất hiện những dấu hiệu ban đầu cho thấy tác động của thuế quan bắt đầu lan rộng. Các nhóm hàng may mặc, giày dép và đồ nội thất gia đình đều ghi nhận dấu hiệu tăng giá.
“Giá hàng hóa đang tăng trở lại do áp lực từ thuế quan”, Giám đốc chiến lược đầu tư Gargi Chaudhuri tại BlackRock nhận định.
Nhiều chuyên gia cảnh báo áp lực này sẽ tiếp tục tích tụ, dù hiện tại chưa thể hiện rõ trên dữ liệu. Cho đến nay, phần lớn doanh nghiệp vẫn đang tự hấp thụ chi phí thuế quan, nhưng điều đó sẽ không thể kéo dài.
Các nhà kinh tế của BNP Paribas và Goldman Sachs dự đoán tác động giá sẽ lan rộng đến người tiêu dùng vào đầu năm 2026, đặc biệt ở các nhóm hàng hóa nhạy cảm với thương mại quốc tế.
Nhà kinh tế Steven Juneau của Bank of America cho biết thêm: “Thuế quan sẽ tiếp tục là nguồn gây lạm phát hàng hóa trong vài quý tới, khi hàng tồn kho giảm, biên lợi nhuận co lại và doanh nghiệp buộc phải đẩy chi phí sang người tiêu dùng”.
Điều này diễn ra trong bối cảnh chi tiêu hộ gia đình không đồng đều. Người thu nhập thấp ngày càng chịu áp lực, trong khi nhóm giàu hơn vẫn duy trì chi tiêu, giúp tổng nhu cầu không giảm sâu.
Tóm lại, báo cáo CPI tháng 9 mang lại chút thông tin “dễ thở” cho Fed, nhưng có thể đây là bức tranh rõ ràng cuối cùng trước khi dữ liệu trở nên mờ mịt. Khi chính phủ vẫn đóng cửa và thuế quan dần tác động vào giá cả, Fed đang phải ra quyết định giữa những bất định và cú hạ cánh sắp tới có thể sẽ đầy biến động.
