Trung Quốc xây dựng hệ thống thủy điện lớn nhất thế giới giữa dãy Himalaya

Đó là việc xây dựng hệ thống thủy điện được đánh giá là mạnh nhất thế giới tại hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, sâu trong khu vực Himalaya thuộc Khu tự trị Tây Tạng. Với tổng vốn đầu tư ước tính khoảng 168 tỷ USD, dự án này thể hiện tham vọng lớn về năng lượng sạch của Bắc Kinh.

Theo các chuyên gia, hệ thống thủy điện trên sông Yarlung Tsangpo - con sông cao nhất thế giới - sẽ là một kỳ tích kỹ thuật hiếm có. Tận dụng độ chênh cao lên tới khoảng 2.000 m tại đoạn "Đại khúc uốn", Trung Quốc dự kiến khoan hàng loạt đường hầm xuyên núi để dẫn dòng nước, qua đó phát điện tại các nhà máy thủy điện ngầm quy mô lớn. Sản lượng điện tiềm năng được ước tính lên tới khoảng 300 tỷ kWh mỗi năm, gấp gần 3 lần công suất của đập Tam Hiệp - hiện là nhà máy thủy điện lớn nhất thế giới.

Trong chuyến thăm tới Tây Tạng hồi đầu năm nay, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi thúc đẩy dự án một cách "mạnh mẽ, có hệ thống và hiệu quả". Bắc Kinh coi đây là trụ cột quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh xe điện, trí tuệ nhân tạo và các ngành công nghệ cao phát triển nhanh chóng, đồng thời hỗ trợ mục tiêu giảm phụ thuộc vào than đá và cắt giảm phát thải carbon.

Tuy nhiên, dự án cũng vấp phải nhiều chỉ trích. Các nhà khoa học cảnh báo việc xây dựng có thể gây tổn hại nghiêm trọng tới hệ sinh thái hiếm hoi và gần như nguyên sơ của vùng Himalaya , cũng như ảnh hưởng đến sinh kế và nơi ở truyền thống của cộng đồng bản địa. Đặc biệt, hàng chục triệu người tại Ấn Độ và Bangladesh đang phụ thuộc vào dòng chảy của con sông này ở hạ lưu, trong khi các nghiên cứu độc lập về tác động xuyên biên giới vẫn còn hạn chế.

Trước những lo ngại này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định dự án đã trải qua nhiều thập kỷ nghiên cứu, áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt về an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, đồng thời cam kết không gây tác động tiêu cực tới các khu vực hạ lưu. Bắc Kinh cũng cho biết sẽ tăng cường trao đổi thông tin và hợp tác với các quốc gia liên quan trong quá trình triển khai.