WTO có nguy cơ trở thành "thuyền không người lái" sau khi ông Roberto Azevedo từ chức

Bất kỳ một lãnh đạo tương lai nào của WTO đều sẽ phải đối mặt với các cuộc đàm phán thương mại bị đình trệ và nỗ lực hạn chế căng thẳng thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Bên cạnh đó, WTO phải hỗ trợ các quốc gia thành viên vượt qua cuộc suy giảm kinh tế toàn cầu nghiêm trọng do đại dịch Covid-19 gây ra.

WTO cũng liên tục phải đối mặt với những "phàn nàn" không ngừng từ Hoa Kỳ. Đồng thời, Washington đã "vô hiệu hoá" hệ thống kháng nghị giải quyết tranh chấp của WTO và cảnh báo sẽ rời khỏi tổ chức này.

Nhiều ý kiến lo ngại rằng hành động "không khéo léo" của Hoa Kỳ có thể tác động tiêu cực đến quy trình bổ nhiệm tân Tổng Giám đốc của WTO, dẫn tới nguy cơ tổ chức này sẽ không có người lãnh đạo trong tương lai gần.

Giáo sư về quan hệ quốc tế của Viện Thương mại Thế giới tại Bern, ông Manfred Elsig khẳng định: "Mỹ yêu cầu tân Tổng Giám đốc WTO phải chia sẻ những mối quan tâm của quốc gia này, trong đó phần lớn liên quan đến việc khắc phục những quan ngại về Trung Quốc".

Giáo sư Manfred Elsig cho rằng Tổng Giám đốc WTO được lựa chọn thông qua đồng thuận nên lập trường "cứng rắn" của Mỹ sẽ khiến việc bầu cử trở nên phức tạp hơn.

WTO đã đưa ra thời hạn đối với việc lựa chọn 1 trong 8 ứng cử viên để thay thế ông Azevedo trong vài tháng tới. Tuy nhiên, ông Elsig cảnh báo rằng tiến trình này đã bị "đổ bể".

"Có thể nhiều thành viên WTO muốn chờ cho đến khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ diễn ra, với hy vọng Chính phủ Mỹ sẽ thay đổi quan điểm về vấn đề này", ông Manfred Elsig nhấn mạnh.

Cựu Bộ trưởng Thương mại Vương quốc Anh, ông Liam Fox là một trong 8 ứng cứ viên đã được đề cập trên. Trước đó, cực Bộ trưởng cam kết sẽ bổ nhiệm 50% lãnh đạo cao cấp của WTO là nữ giới.

"Tôi tin tưởng vào quá trình lựa chọn và mong đợi kết quả trong thời gian thích hợp tới", cựu Bộ trưởng Liam Fox cho biết.

Một ứng cử viên đáng chú ý khác là ông Amina Mohamad, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Kenya với kinh nghiệm từng lãnh đạo các cơ quan quan trọng nhất của WTO là Đại hội đồng, Cơ quan giải quyết tranh chấp và Cơ quan đánh giá chính sách ngoại giao.

Ngoài ra, bà Yoo Myung-hee - người đã trở thành nữ Bộ trưởng Thương mại đầu tiên của Hàn Quốc vào tháng 3/2019 - cũng là một ứng cử viên sáng giá khác.