Bảo hiểm y tế kết dư 47 nghìn tỷ: Không tốt nhưng cũng...may

Chiều 1/11, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến được mời giải trình những vấn đề đại biểu quan tâm, sau gần hai ngày thảo luận về kinh tế - xã hội của Quốc hội.

Về dịch bệnh, Bộ trưởng cho biết, năm nay số lượng người mắc sốt xuất huyết tăng 46% so với năm 2016, trong đó số ca tử vong là 31 ca, tăng 1 so với năm ngoái. Bị nặng nhất là khu vực phía Nam (chiếm 43% tổng số người mắc), khu vực phía Bắc chỉ chiếm 15% số người mắc dịch, nhưng thủ đô Hà Nội lại là nơi bị dịch hoành hành nặng nề nhất.

Người đứng đầu ngành y tế bày tỏ "tiếp thu" ý kiến đại biểu phê bình việc đối phó với dịch thiếu hiệu quả.

Nguyên nhân, Bộ trưởng nhận định do biến đổi khí hậu, nóng kéo dài, mưa rất nhiều. Với diễn biến này của thời tiết, các nước khác cũng có nhiều trường hợp mắc bệnh, và tỷ lệ tử vong nhiều hơn Việt Nam. Ngoài ra, còn có phần do ý thức của người dân, do các khu dân cư rất nhiều ổ đọng nước, phát sinh muỗi... "Có thể nói chưa bao giờ Hà Nội cũng như các địa phương khác quyết liệt như vậy, có tổ tự nguyện giám sát các hộ gia đình, tuyên truyền, áp dụng các giải pháp kỹ thuật như phun diệt muỗi... nhưng hiệu quả rất chậm, dù đến nay dịch đã giảm hẳn. Chúng ta quyết liệt nhưng chưa thật hiệu quả từ hệ thống và phương pháp diệt lăng quăng", Bộ trưởng trình bày.

Bà Kim Tiến cũng hồi âm phản ánh của đại biểu về tình trạng nhiều địa phương bức xúc do chậm giải ngân quỹ bảo hiểm y tế, có nơi bị "treo" đến hàng nghìn tỷ đồng, Bộ trưởng nói: vừa qua, giá dịch vụ y tế đã được điều chỉnh tăng để người dân giảm bớt việc phải chi trả tiền túi, Nhà nước bớt chi phí tiền lương với cán bộ y tế, nhưng cũng có một số vấn đề kèm theo.

Có tỉnh bội chi hàng nghìn tỷ đồng vì giá dịch vụ tăng, vì được thông tuyến từ xã lên huyện, vì dịch vụ kỹ thuật cao được thực hiện ngay ở tuyến dưới. Như tuyến huyện có thể làm nội soi, tuyến tỉnh có thể ghép tạng, thụ tinh trong ống nghiệm... Thêm vào đó là ý thức bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của người dân đã tốt lên, nên số người sử dụng dịch vụ bảo hiểm cũng cao hơn.

Vào đầu năm 2016, quỹ bảo hiểm y tế kết dư 47.000 tỷ đồng. Điều này được Bộ trưởng cho rằng không tốt, vì như thế nghĩa là người dân đã không được sử dụng hết dịch vụ mà họ lẽ ra được hưởng, thể hiện một nền y tế không công bằng, không chăm sóc được người dân... (quỹ bảo hiểm y tế là quỹ ngắn hạn, người dân đóng bao nhiêu phải được hưởng hết trong năm). Tuy nhiên, điều này cũng có cái... may, vì nhờ khoản kết dư lớn đó mà việc bội chi quỹ gần 10.000 tỷ đồng năm nay có khoản bù vào.

Theo Bộ trưởng Tiến, đến hết 2019 thì hết khoản kết dư này, nên tuy không vỡ quỹ ngay, nhưng nguy cơ vỡ quỹ là có.

Để giải quyết việc này, Bộ trưởng tính đến tương lai xa những năm tới có thể sẽ phải điều chỉnh mệnh giá bảo hiểm.

Ngoài ra, cơ quan chức năng sẽ hạn chế việc dùng dịch vụ quá mức, không hợp lý và trục lợi quỹ bảo hiểm. Do đó, tại nghị định 105 sửa đổi mới đây, dự kiến sẽ khoán trần chi phí, tăng thanh kiểm tra định kỳ và ứng công nghệ thông tin để hạn chế tối đa việc trục lợi, Bộ trưởng báo cáo Quốc hội.