Bước ngoặt bất ngờ trên thị trường ô tô Việt Nam

Tưởng chừng các hãng ô tô khó vượt qua những quy định ngặt nghèo tại Nghị định 116/2017 nhưng hãng Honda vừa gây bất ngờ lớn: Nhập khẩu lô hàng ô tô với hơn 2.000 xe từ Thái Lan về cảng Hiệp Phước (TP.HCM). Lô ô tô Honda nhập khẩu về Việt Nam (VN) với bốn mẫu gồm Jazz, Accord, CR-V và Civic.

Đáng chú ý, đây là lô hàng ô tô nhập khẩu đầu tiên từ các nước ASEAN hưởng mức thuế nhập khẩu 0%.

Khai thông vướng mắc, ô tô ngoại ồ ạt tràn vào

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM ngày 2-3, ông Lý Thanh Bình, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hiệp Phước, xác nhận lô hàng của hãng xe Honda vừa cập cảng ngày 1-3, đã bốc dỡ hàng và chuẩn bị làm thủ tục thông quan. Tuy vậy, để có thể sở hữu xe thì khách hàng vẫn phải chờ thêm 1-2 tháng nữa vì xe khi về VN còn phải kiểm định trước khi được bán trên thị trường.

Từ sự kiện trên, có thể nói vướng mắc lớn nhất khiến cho xe nhập khẩu thời gian qua không thể về VN đã bắt đầu được tháo gỡ. Đây được xem là bước ngoặt lớn trên thị trường ô tô VN. Bởi lẽ một trong những quy định buộc các nhà nhập khẩu phải có khi nhập ô tô về VN là “giấy chứng nhận kiểu loại” của Honda đã được Thái Lan cấp.

Trao đổi với báo chí, đại diện Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô VN (VAMA) cho biết thêm, Thái Lan là quốc gia đầu tiên tại Đông Nam Á cấp giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô cho xe xuất khẩu và tất cả nhà nhập khẩu xe về VN đều đã nhận được giấy này. Điều này cũng có nghĩa ngoài Honda, sắp tới các hãng khác như Toyota, Ford… cũng sẽ có xe nhập về VN.

Bà Nguyễn Thị Hiền, phụ trách mảng ô tô đã qua sử dụng của Toyota VN, cho hay hãng này đã trình loại giấy chứng nhận kiểu loại từ lâu và Bộ GTVT đồng ý với loại giấy chứng nhận mà Thái Lan cấp. Do vậy, xe nhập khẩu từ các nước như Indonesia, Malaysia, hay ngoài ASEAN là Nhật Bản, Mỹ, châu Âu cũng sẽ được cung cấp đủ giấy tờ theo quy định của VN.

“Những mẫu xe từ Thái Lan có thể nhập từ tháng 3 và bán ra thị trường từ tháng 4, tháng 5 năm nay sau khi xong thủ tục kiểm định. Còn những mẫu xe nhập khẩu từ Indonesia có thể đến tháng 6, tháng 7 mới xong và bán ra thị trường vào tháng 9, tháng 10-2018” - bà Hiền chia sẻ.

Lô hàng ô tô nhập khẩu của Honda vừa cập cảng Hiệp Phước, TP.HCM. Ảnh: MẠNH TIẾN

Giấc mơ ô tô giá rẻ có thành sự thật?

Nhiều người tiêu dùng tỏ ra vui mừng với thông tin ô tô nhập với thuế suất 0%. Anh Đình Quân (nhà ở quận Thủ Đức, TP.HCM) cho biết anh và mấy người bạn đang buồn rầu vì mẫu xe CR-V của Honda tắc đường nhập về VN, khan hàng từ cuối năm 2017 đến nay, giá cao ngất ngưởng. Nay nếu các hãng xe nhập khẩu về VN thì người tiêu dùng hưởng lợi, thêm sự lựa chọn khi mua xe và hết khan hàng thì giá cũng giảm hơn.

“Tôi và mấy người bạn đã liên hệ với đại lý để đặt xe dù biết vài tháng nữa mới bán ra thị trường” - anh Quân nói.

Nhiều người khác cũng kỳ vọng ô tô nhập khẩu với thuế 0% về VN nhiều sẽ giúp người mua dễ thở hơn. Đơn cử, theo một đại lý Honda, giá bán của Honda CR-V được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu 0% sẽ giảm cao nhất là gần 240 triệu đồng. Theo đó, Honda CR-V bản E giá 898 triệu đồng trong khi trước đó là 1,136 tỉ đồng; CR-V bản G giá 998 triệu đồng và phiên bản cao nhất CR-V bản L là 1,1 tỉ đồng trong khi trước đó là 1,256 tỉ đồng.

Tuy nhiên, một quy định khác của Nghị định 116 mà các đơn vị nhập khẩu ô tô buộc phải vượt qua là quy định về kiểm định từng lô hàng. Theo tính toán của một số nhà nhập khẩu, mỗi mẫu xe kiểm định tốn 5.000-10.000 USD. Chi phí này tác động tới giá bán xe rất lớn.

Đó là chưa kể mỗi chiếc xe khi đến tay người mua còn phải gánh chịu hàng loạt loại thuế và phí như thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp… Cộng tất cả khoản đó khiến ô tô bán ở VN cao ngất ngưởng so với nhiều nước.

“Nhiều người tiêu dùng trong nước đang kỳ vọng ô tô giá rẻ tại VN thành sự thật. Nhưng thực tế chứng minh dù thuế suất 0% nhưng đừng mơ giá ô tô sẽ giảm sâu và rẻ như các nước. Các hãng xe sẽ tính thêm các chi phí nên giá mẫu xe giảm mạnh nhất chỉ 100 triệu đồng/xe là cùng” - chủ đại lý Hiền Toyota trên đường Trần Đình Xu, quận 1, TP.HCM chia sẻ.

Khó dùng rào cản để ngăn xe nhập

Ông Nguyễn Minh Đồng, chuyên gia ô tô, cho rằng Nghị định 116 của VN đưa ra nhằm hỗ trợ xe sản xuất, lắp ráp trong nước phát triển nhưng cần phải xem lại tính hiệu quả. Bởi chính sách này làm tịt đường những đơn vị nhập khẩu ô tô nhỏ lẻ; còn những hãng lớn, nhập khẩu chính hãng hưởng lợi, tức họ sẽ tìm mọi cách nhập ô tô vào VN.

Nhiều người tiêu dùng trong nước đang kỳ vọng ô tô giá rẻ tại Việt Nam thành sự thật.

Do vậy, để gia tăng sự phát triển cho ngành công nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, theo ông Nguyễn Minh Đồng cần tạo ra lợi nhuận lớn cho các nhà đầu tư làm ô tô tại VN. Thái Lan thu hút được các ông lớn ngành ô tô trên thế giới như Toyota, Honda , Ford mở rộng quy mô nhà máy sản xuất, lắp ráp trong nước là nhờ họ có chính sách giảm thuế giá trị gia tăng, tạo thuận lợi cho các hãng này.

"Đừng mong các nhà đầu tư nước ngoài sẽ đầu tư tại VN nếu họ không có lợi nhuận cao. Đừng mong dùng rào cản để ngăn xe nhập vì họ có thể kiện ngược lại VN vì vi phạm những hiệp định thương mại đã ký kết" - ông Đồng bày tỏ quan điểm.

Chính phủ mong sớm có ô tô thương hiệu Việt

Thăm công trường xây dựng tổ hợp sản xuất ô tô Vinfast sáng 2-3, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết Chính phủ rất mong muốn sớm có thương hiệu ô tô trong nước có thể cạnh tranh sòng phẳng với ô tô nhập khẩu cả về chất lượng, kiểu dáng, tính năng và giá thành. "Yêu cầu đặt ra là người dân phải được sử dụng ô tô chất lượng tốt, an toàn, giá cả hợp lý" - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng lưu ý: Trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng, nếu các nhà sản xuất, lắp ráp trong nước không có các giải pháp mạnh mẽ, ngành công nghiệp ô tô sẽ đứng trước nguy cơ không thể phát triển.