CEO Grab ra yêu cầu phải được làm 'CEO trọn đời' ở công ty sau sáp nhập với Gojek

Theo thông tin từ tờ Nikkei, Grab đã đưa ra yêu cầu rằng nhà sáng lập Anthony Tan sẽ là "CEO trọn đời" của công ty sau sáp nhập với Gojek. Cả 2 hiện đều là những siêu ứng dụng ở châu Á và họ được cho là đang tiến hành đàm phán sáp nhập.

Grab đang đưa ra nhiều điều kiện cho thương vụ sáp nhập gồm cả việc cho CEO Tan có quyền biểu quyết đủ lớn trong công ty, quyền phủ quyết đối với các quyết định của hội đồng quản trị cũng như có ảnh hưởng đến lương thưởng của chính mình.

Một nguồn tin giấu tên nói rằng các điều kiện khác cũng được đưa ra như "ai được bổ nhiệm và điều kiện là gì cũng như CEO mới của tập đoàn trong trường hợp ông Tan qua đời".

Những yêu cầu kể trên nếu được chấp thuận sẽ cho ông Tan sức mạnh đáng kể ở công ty sau sáp nhập và điều đó làm tăng lên lo ngại trong các nhà đầu tư khi họ đang rất mong chờ tiềm năng IPO. Một vài nhà đầu tư thậm chí đã giục giã công ty sáp nhập nhanh chóng IPO ngay sau khi các thỏa thuận được ký kết.

Tờ Nikkei cũng thừa nhận rằng Grab thời gian gần đây đã tiến hành giải thích với các nhà đầu tư liên quan rằng, đề xuất của họ đã bị hiểu sai trong quá trình đàm phán. Và rằng pháp nhân sáp nhập sẽ được điều hành theo hướng tuân thủ các quy định về IPO.

Dường như trong quá trình đàm phán sáp nhập lần này, Grab có lợi thế hơn bởi họ được định giá cao hơn Gojek và hoạt động ở nhiều thị trường hơn. Một nguồn tin cho biết trong khi các thỏa thuận vẫn đang diễn ra, một vấn đề bất đồng lớn nhất là cấu trúc cổ đông của công ty sau sáp nhập. Một người nói rằng Gojek yêu cầu nhận 40% cổ phần, một lượng mà Grab tin rằng "về cơ bản quá nhiều" khi mà bản thân họ có tình hình tài chính tốt hơn bao gồm cả doanh thu.

Grab và Gojek đã đàm phán trong gần 1 năm với các nhà đầu tư cả 2 bên hiện đang rất mong chờ thỏa thuận sáp nhập diễn ra, nhất là khi chứng kiến cổ phiếu của Sea – một công ty công nghệ lớn ở khu vực tăng gấp 5 lần kể từ đầu năm.

Các yêu cầu của Grab được tờ Nikkei nhận định là phản ánh rõ nét chiến lược của Softbank - cổ đông lớn nhất của họ. Quỹ Vision Fund của Softbank đã đầu tư 3 tỷ USD vào đây.

Softbank và Vision Fund đôi khi nắm lượng cổ phần lớn trong các công ty nhưng đều để nhà sáng lập nắm quyền kiểm soát. Và dù việc tăng lượng vốn có thể làm pha loãng cổ phần nhà sáng lập nhưng Softbank vẫn cho phép các công ty mà mình đầu tư dưới quyền kiểm soát của nhá sáng lập. Điều đó cũng bảo vệ công ty Nhật Bản khỏi việc gánh chịu các khoản nợ phải trả nếu khoản đầu tư trở nên khó khăn.

Tuy nhiên việc đưa ra quyền kiểm soát không công bằng cho nhà sáng lập đã chịu sự chỉ trích nặng nề kể từ sau khi Wework – một công ty cũng nhận được đầu tư từ Softbank cố gắng IPO vào năm ngoái. WeWork ban đầu nói đồng sáng lập Adam Neumann sẽ sở hữu cổ phần với quyền biểu quyết hơn 20 lần với cổ đông thường và vợ anh này cũng đóng vai trò trong việc bổ nhiệm người kế vị nếu anh ta chết. Tuy nhiên, vụ IPO cuối cùng sụp đổ và giá trị WeWork đã giảm mạnh nhất trong lịch sử.

Lãnh đạo Softbank đang thảo luận với CEO Tan về những điều khoản này. Chi tiết về thỏa thuận giữa Grab và Vision Fund hiện chưa được công bố. Hồ sơ cho thấy rằng một chi nhánh của Softbank đã sở hữu 22% Grab Holdings nhưng lại không có quyền bỏ phiếu vào năm 2018. Softbank sau đó đã chuyển số cổ phần này sang cho Vision Fund.

Các nhà đầu tư đứng sau Grab và Gojek đang tìm cách thúc đẩy thương vụ sáp nhập nhưng bản thân 2 công ty lại vẫn chia rẽ và một thỏa thuận cuối cùng vẫn cần nhiều tháng nữa mới có thể được đưa ra. Cũng có thể cả 2 công ty sẽ từ chối ký kết thỏa thuận.

Dù 2 kỳ lân có đồng ý sáp nhập, vấn đề độc quyền cũng bị soi xét. Ở thị trường quan trọng nhất Indonesia – cả 2 vẫn đang thống trị cả mảng gọi xe và giao đồ ăn. Một quan chức chính phủ nước này trước đó đã nói với Nikkei rằng: "Chính phủ muốn sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa 2 công ty tiếp tục diễn ra vì như vậy mới tạo ra được sự cân bằng thị trường. Việc 2 công ty kết hợp có thể khiến người tiêu dùng chịu thiệt hại".