Con số bất ngờ lý giải tại sao Trung Quốc lại muốn thỏa thuận thương mại

Hôm qua (8/12), Trung Quốc vừa công bố số liệu kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11. Và những con số này cho thấy phần nào lý do tại sao Trung Quốc lại muốn đi đến thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Mỹ: thuế quan của Mỹ đã gây ra những thiệt hại không nhỏ đến hoạt động xuất khẩu của nước này ở ngay chính thời điểm mà lực cầu vốn đã yếu ớt trên toàn cầu.

Theo số liệu mà Tổng cục hải quan Trung Quốc công bố, kim ngạch xuất khẩu tháng 11 giảm 1,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ sụt giảm 23% - kết quả tồi tệ nhất kể từ tháng 2 và chỉ số này đã giảm 12 tháng liên tiếp. Trước đó, kim ngạch xuất khẩu được dự báo sẽ tăng nhẹ 0,8% vì các nhà bán lẻ và các công ty tăng tích trữ hàng hóa trước mùa mua sắm dịp lễ Giáng sinh.

Sau 18 tháng hai bên liên tiếp áp thuế để trả đũa lẫn nhau, cả kinh tế Mỹ và kinh tế Trung Quốc đều bị tổn hại. Khi hai bên phát tín hiệu đồng ý tiến đến "thỏa thuận giai đoạn 1" hồi tháng 10, thị trường từng kỳ vọng cuộc chiến thương mại hoặc ít nhất là những vấn đề căn bản nhất sẽ sớm được giải quyết. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đã kéo dài hơn dự kiến và kể cả nếu thuế quan được dỡ bỏ, cả hai bên đều phải chịu thiệt hại nặng nề.

"Lực cầu toàn cầu rất yếu, đặc biệt là ở những đối tác thương mại chính như Mỹ, EU và Nhật Bản, đã kéo lùi tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu", theo Wang Youxin, chuyên gia nghiên cứu tại Viện tài chính quốc tế trực thuộc Bank of China. "Trong tương lai gần, hoạt động xuất khẩu phải phụ thuộc vào tiến trình đàm phán thương mại. Nếu hai bên đạt được thỏa thuận giai đoạn 1 và dỡ bỏ thuế quan, các công ty sẽ tự tin hơn và xuất khẩu mới có thể tăng trưởng".

Những tín hiệu mới nhất từ các cuộc đàm phán cho thấy hai bên đang tiến gần hơn đến thỏa thuận bất chấp những căng thẳng xung quanh các vấn đề chính trị. Phía Mỹ dự kiến sẽ hoàn tất thỏa thuận trước hạn chót 15/12 – khi thuế mới của Mỹ có hiệu lực và những sản phẩm như điện thoại thông minh và máy tính sẽ bị đánh thuế.

Trong khi đó kim ngạch nhập khẩu tháng 11 hồi phục nhẹ, cho thấy kinh tế Trung Quốc đang dần ổn định trở lại, theo Larry Hu, chuyên gia của công ty chứng khoán Macquarie Securities. Nhập khẩu từ Mỹ tăng 2,7%, trong đó liên quan nhiều đến động thái tăng mua nông sản Mỹ.

Tham khảo Bloomberg