"Đánh rơi" hơn 50 điểm sau 3 phiên rung lắc, VN-Index còn có thể lùi về ngưỡng nào?

VN-Index vừa trải qua 3 phiên giảm điểm liên tiếp với mức điều chỉnh tổng cộng gần 55 điểm, đẩy chỉ số lùi xuống dưới vùng 1.700 điểm (chốt phiên 11/12). Thị trường trở nên khó đoán khi nhịp tăng chủ yếu dựa vào nhóm cổ phiếu họ Vingroup, trong khi phần lớn cổ phiếu khác không thực sự được “hưởng niềm vui”.

Tuy nhiên, khi nhóm cổ phiếu "họ" Vingroup giảm điểm, tưởng chừng dòng tiền sẽ tìm kiếm đến các cơ hội mới, song nhiều mã không những không giữ được nền giá mà còn giảm sâu hơn, khiến nhà đầu tư càng xa “bờ” trong bối cảnh tâm lý thận trọng đang bao trùm thị trường.

Diễn biến phân hóa mạnh, độ rộng thu hẹp và áp lực bán lan tỏa khiến câu hỏi lớn được đặt ra: Điều gì đang chờ đợi thị trường phía trước và đâu là kịch bản hợp lý cho VN-Index trong ngắn hạn?

Nhận định về diễn biến thị trường, ông Nguyễn Đức Khang - Trưởng phòng Phân tích Chứng khoán Pinetree chỉ ra rằng trong khoảng 1 tháng qua, dù VN-Index tăng điểm rất tốt nhưng lại xảy ra tình trạng "xanh vỏ, đỏ lòng".

"Có thể nói bức tranh tăng điểm của VN-Index không phản ánh đúng diễn biến thực chất của mặt bằng cổ phiếu trên thị trường", chuyên gia Pinetree nêu quan điểm.

Nếu tính từ đáy của nhịp điều chỉnh ngày 10/11, VN-Index đã tăng hơn 166 điểm, từ 1.580 lên 1.747 điểm vào ngày 9/12. Tuy nhiên, khi bóc tách kỹ, có thể thấy mức tăng này chủ yếu đến từ nhóm cổ phiếu họ Vingroup. Riêng VIC, VPL và VHM đã đóng góp tới 137 điểm.

Thanh khoản toàn thị trường chỉ duy trì quanh mức 600–700 triệu cổ phiếu /phiên, cho thấy dòng tiền không thực sự dồi dào và chủ yếu tập trung vào một nhóm cổ phiếu mang tính cục bộ. Điều này khiến VN-Index tăng điểm nhưng thiếu tính lan tỏa sang các nhóm ngành còn lại.

Loại bỏ nhóm cổ phiếu Vingroup, nhiều khả năng thị trường đang ở vùng đáy

Ở thời điểm hiện tại, vị chuyên gia cho rằng thị trường đang xuất hiện một số tín hiệu tích cực hơn. Về mặt điểm số, VN-Index điều chỉnh trong hai phiên gần đây chủ yếu do nhóm cổ phiếu Vingroup giảm mạnh với thanh khoản tăng, tuy nhiên các nhóm cổ phiếu khác không ghi nhận hiện tượng bán tháo hay hoảng loạn.

Đây là điểm khác biệt đáng kể so với nhịp giảm cuối tháng 10, khi thị trường thiếu động lực tăng, thanh khoản suy yếu và việc VIC điều chỉnh đã kéo toàn bộ thị trường lao dốc.

Theo vị chuyên gia, nếu loại bỏ ảnh hưởng của nhóm cổ phiếu "họ" Vingroup lên chỉ số, nhiều khả năng thị trường đang ở vùng đáy.

Thêm nữa, từ nay đến cuối năm thời gian không còn nhiều, thanh khoản thị trường nhiều khả năng chỉ duy trì quanh mức hiện tại.

Với kịch bản thanh khoản yếu, những nhóm cổ phiếu từng có giao dịch bùng nổ trong giai đoạn tháng 9–11 sẽ đối mặt với nhiều lực cản, do lượng nhà đầu tư bị kẹt hàng ở vùng giá cao còn lớn. Các nhóm này cần thêm thời gian tích lũy, nên chiến lược tìm kiếm sóng cuối năm tại các nhóm như ngân hàng hay chứng khoán được đánh giá là không phù hợp.

Thay vào đó, vị chuyên gia từ Pinetree cho rằng nhà đầu tư nên ưu tiên các nhóm cổ phiếu có khả năng bứt phá vào cuối năm nay và đầu năm 2026, đồng thời có thanh khoản 3 tháng gần đây ở mức vừa phải. Hai nhóm được đánh giá triển vọng nhất là đầu tư công và dầu khí, đặc biệt nhóm đầu tư công, khi kỳ vọng doanh thu và lợi nhuận quý 4 sẽ được thúc đẩy mạnh nhờ áp lực giải ngân tăng tốc.

"Sóng tăng" mới đang hình thành

Một yếu tố quan trọng khác đang tác động mạnh đến thị trường là diễn biến của lãi suất.

Ông Khang quan sát rằng, càng về cuối năm, thị trường bắt đầu xuất hiện một số tín hiệu kém thuận lợi khi mặt bằng lãi suất có xu hướng tăng trở lại. Sau giai đoạn dài duy trì tăng trưởng tín dụng cao, hệ thống ngân hàng đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt thanh khoản và áp lực về tỷ lệ LDR, khiến nhiều ngân hàng buộc phải đẩy lãi suất huy động – đặc biệt ở các kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng.

Việc lãi suất liên ngân hàng qua đêm vượt ngưỡng 7% cho thấy trạng thái “thiếu tiền” rõ rệt, và điều này khiến thanh khoản thị trường chứng khoán khó có cơ hội bùng nổ trong bối cảnh tín dụng bị hạn chế.

Dù vậy, chuyên gia kỳ vọng rằng các hạn chế này sẽ được cải thiện dần khi bước sang năm 2026, các nút thắt kỹ thuật như tỷ giá, tăng trưởng tín dụng,... sẽ được thiết lập mốc mới. Do đó, Chính phủ và Ngân hàng nhà nước có thêm dư địa, nhiều “không gian” hơn để hỗ trợ nền kinh tế và thanh khoản thị trường tiền tệ. Khi các yếu tố này được cải thiện, thị trường hoàn toàn có khả năng hình thành một nhịp tăng mới trong quý 1, tương tự những năm gần đây.