Dầu cọ thắng thế trong thỏa thuận Mỹ - Indonesia

Thu hoạch trái cọ dầu ở Tây Java, Indonesia . (Ảnh: THX/TTXVN)

Thỏa thuận này được các doanh nghiệp Indonesia hoan nghênh nhưng được cho là chưa đủ để bao quát toàn diện hơn về vấn đề thuế quan.

Trong vòng đàm phán mới nhất, Mỹ đã đồng ý cho phép dầu cọ của Indonesia nhập khẩu vào thị trường nước này mà không phải chịu thuế. Trước đó, chính quyền Tổng thống Trump đã bãi bỏ thuế quan đối với ca cao và cà phê thông qua một sắc lệnh hành pháp ban hành hồi tháng 11.

Hiệp hội các nhà tuyển dụng Indonesia (Apindo) cho biết, việc miễn thuế đối với dầu cọ cho thấy Indonesia đang đi đúng hướng bằng cách ưu tiên các lĩnh vực có lợi thế cạnh tranh mạnh và tác động việc làm cao. Tuy nhiên, hiệp hội này cho biết khu vực tư nhân hy vọng chính phủ sẽ gây áp lực lên Mỹ để giảm thuế quan đối với hàng hóa sản xuất.

Bà Shinta Kamdani, Chủ tịch Apindo cho biết: “Việc miễn thuế nên được mở rộng dần sang các sản phẩm khác, đặc biệt là hàng hóa chế tạo có giá trị cao, để hiệp định không chỉ thúc đẩy xuất khẩu hàng hóa mà còn hỗ trợ nâng cấp công nghiệp và đa dạng hóa xuất khẩu”.

Bộ trưởng Điều phối Kinh tế Airlangga Hartarto, người đứng đầu nhóm đàm phán của Indonesia , tiết lộ không có thay đổi lớn nào so với các điều khoản mà cả hai chính phủ đã nhất trí vào tháng 7/2025.

Thỏa thuận này được xem là một thắng lợi lớn cho ngành công nghiệp dầu cọ. Indonesia kiểm soát khoảng 89% thị trường dầu cọ của Mỹ và Malaysia là đối thủ cạnh tranh chính. Dầu cọ Malaysia đã được nhập khẩu vào thị trường Mỹ mà không phải chịu thuế kể từ tháng 10, trong khi thuế suất 19% đối với dầu cọ Indonesia chính thức có hiệu lực vào ngày 7/8.

Hiệp hội Dầu cọ Indonesia (Gapki) cho hay mức thuế cao hơn không ảnh hưởng đáng kể đến các lô hàng xuất khẩu sang Mỹ, vì các lô hàng xuất khẩu gần đây có thể dựa trên các hợp đồng được ký kết trước khi thuế tăng.

“Nếu Mỹ thực sự hạ thuế dầu cọ xuống 0, điều đó rõ ràng sẽ thúc đẩy xuất khẩu của chúng ta, vốn đã tăng trong 5 năm qua bất chấp sự sụt giảm nhẹ vào năm 2024”, Chủ tịch Gapki, Eddy Martono, cho biết, đồng thời lưu ý rằng giá dầu cọ đã vượt trội so với các loại dầu thực vật khác vào năm ngoái.

Nhà kinh tế cấp cao Tauhid Ahmad của INDEF cho biết, việc miễn thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp chủ chốt sẽ giúp Indonesia cạnh tranh trên một sân chơi bình đẳng hơn, trong khi các nhà xuất khẩu đối thủ hiện đã được hưởng mức thuế bằng 0.

“Việc đảm bảo sự đối xử tương tự đối với hàng hóa sản xuất sẽ khó khăn hơn nhiều, nhưng đó là điều mà Jakarta nên theo đuổi từng bước,” ông nói.

Theo thỏa thuận, chính quyền Trump đã cắt giảm mức thuế quan đề xuất đối với hàng hóa Indonesia từ mức ban đầu là 32% xuống còn 19%, đổi lại việc Jakarta dỡ bỏ 99% rào cản thuế quan đối với các sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp của Mỹ và cam kết mua các mặt hàng năng lượng của Mỹ.