Đề xuất hỗ trợ tiền thuê nhà cho hộ dân chuyển đến chung cư mới

Giá thuê nhà cần được tính đúng, tính đủ

UBND TP Hải Phòng vừa có đề xuất HĐND Thành phố phương án hỗ trợ tiền thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước tại các chung cư mới xây dựng giai đoạn 2021 - 2025 với mức hỗ trợ giảm từ 50 - 70% tiền thuê nhà theo quyết định về giá thuê nhà ở tại chung cư mới xây dựng vừa được UBND TP Hải Phòng phê duyệt năm 2022.

Theo đó, giai đoạn 2021 - 2025, Hải Phòng thực hiện cải tạo chung cư cũ bằng hình thức BT để xây mới loạt chung cư mới như chung cư 5 tầng U19 Lam Sơn (quận Lê Chân); các chung cư 6 tầng N1 - N2, chung cư 11 tầng Đ2 Đổng Quốc Bình và 4 toà chung cư 29 tầng HH1 - HH4 Đổng Quốc Bình (cùng quận Ngô Quyền) để thực hiện bố trí lại nhà ở cho các hộ dân tại các chung cư cũ.

Các hộ thuê nhà tại chung cư mới dự kiến được hỗ trợ 50 – 70% tiền thuê nhà.

Sau khi hoàn thành xây dựng 7 toà chung cư mới, đến tháng 12/2022, Hải Phòng đã đưa được 850 hộ dân từ các chung cư cũ về sinh sống tại đây. TP Hải Phòng cũng đã ban hành bảng giá thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước tại các chung cư mới.

Theo đó, giá thuê được quy định với mức thấp nhất là 51.480 đồng/m2/tháng và cao nhất là 94.674 đồng/m2/tháng tùy theo chung cư.

Mức giá thuê nhà trên được xác định bao gồm chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, chi phí xây dựng các toà chung cư mới, phí bảo trì (đối với trường hợp các hộ dân thuê nhà ở), thuế giá trị gia tăng không bao gồm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và chi phí quản lý, vận hành các chung cư mới này cũng như lãi suất bảo toàn vốn đầu tư khi thực hiện xây mới lại chung cư cũ.

Theo đánh giá của Hải Phòng, mức giá trên được xác định cao hơn từ 6 - 10 lần mức giá thuê nhà ở tại các chung cư cũ trước khi được cải tạo, xây lại mới. Cụ thể, giá thuê nhà chung cư cũ chỉ dao động từ 7.100 đồng/m2/tháng đến 8.000 đồng/m2/tháng.

Cần hỗ trợ để an sinh xã hội

Trong khi đó, theo khảo sát, điều tra xã hội học từ Sở Xây dựng TP Hải Phòng, hầu hết các hộ dân đang sinh sống tại các khu chung cư cũ, được chuyển về “tái định cư” tại các căn hộ mới xây đa phần là người có thu nhập thấp, hộ nghèo, cán bộ công nhân viên chức đã nghỉ hưu có mức sống trung bình. Áp dụng giá thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước vừa được xây mới đối với các cư dân này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống hàng ngày của người dân.

Mặt khác, theo khảo sát của Hải Phòng, tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, những địa phương có quỹ nhà ở xã hội lớn, TP Hà Nội mới xác định được giá thuê nhà ở xã hội 35.000 đồng/m2/tháng (Khu đô thị Việt Hưng, quận Long Biên, TP Hà Nội); TP Đà Nẵng xác định giá thuê nhà ở xã hội tại KĐT Nam cầu Cẩm Lệ với mức giá 12.000 đồng/m2/tháng cho căn hộ 50 m2. TP Hồ Chí Minh vẫn trong quá trình thẩm định, duyệt giá thuê nhà ở xã hội.

Từ thực tế trên, Hải Phòng xác định việc thu đúng, thu đủ tiền thuê nhà ở thuộc sở hữu nhà nước tại các chung cư mới xây dựng trong giai đoạn 2021 - 2025 sẽ có giá trung bình ở mức 51.480 đồng – 94.674 đồng/m2/tháng là khá cao, gấp từ 1,5 - 2,8 lần so với giá thuê nhà ở xã hội tại TP Hà Nội, gấp 3,2 - 5,9 lần giá thuê nhà ở xã hội tại TP Đà Nẵng. Chưa hết, mức giá thuê nhà ở thương mại bình dân tại một số dự án phát triển nhà ở trên địa bàn cũng chỉ dao động từ 70.000 đồng – 100.000 đồng/m2/tháng.

Từ khảo sát, điều tra xã hội học trên, để phù hợp với thu nhập, mức sống của người dân tại các chung cư mới được xây dựng, Hải Phòng xác định cần có chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà ở cho các hộ dân, để các hộ dân chỉ phải chi trả bình quân ở mức 22.167 đồng – 28.908 đồng/m2/tháng, mức giá này đã bao gồm tiền thuê nhà, chi phí bảo trì.

Theo đề xuất của UBND TP Hải Phòng, các khoản hỗ trợ từ TP Hải Phòng để “kéo giảm” tiền thuê nhà là hỗ trợ giải phóng mặt bằng và lãi suất, bước giá trong phương án tính giá tiền thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước tại các chung cư vừa mới xây dựng. Thời gian hỗ trợ trong 3 năm (giai đoạn 2023 – 2025), ngân sách TP Hải Phòng sẽ cấp trực tiếp kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà cho đơn vị thu, nộp tiền thuê nhà vào ngân sách. Sau thời gian trên, Hải Phòng sẽ nghiên cứu, tiếp tục thực hiện hỗ trợ để đảm bảo thu hồi xây dựng các công trình nhà chung cư mới.

Tổng kinh phí hỗ trợ tiền thuê nhà trong 3 năm cho các hộ dân thuê nhà tại 7 chung cư xây mới giai đoạn 2021 – 2025 ước khoảng hơn 214 tỷ đồng. Việc hỗ trợ, giảm tiền thu nhà cho các hộ dân sẽ dẫn đến việc giảm thu ngân sách Nhà nước nhưng cái được lớn nhất, người dân thuê nhà chung cư mới được thay đổi môi trường sống, cải thiện chỗ ở, được sử dụng nhà ở mới, tốt hơn, đẹp hơn nhưng vẫn giảm bớt gánh nặng về kinh tế cho người đang sử dụng nhà thuê tại chung cư mới xây dựng, là thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Theo kế hoach cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn giai đoạn 2020 - 2050 của TP Hải Phòng, Hải Phòng sẽ sửa chữa cục bộ 37 chung cư cũ, phá dỡ khoảng 150 chung cư cũ (gồm 69 chung cư cấp độ D, 79 chung cư cấp độ C và 7 chung cư cấp độ D) để xây mới 8 khu chung cư mới với 10 toà chung cư từ 5 - 29 tầng. Giai đoạn 2020 – 2025, Hải Phòng dự kiến xây dựng 6 chung cư 29 tầng, 1 chung cư 5 tầng để giải quyết chỗ ở cho 4.286 hộ dân. Giai đoạn 2026- 2030 sẽ tiếp tục xây dựng 1 chung cư 15 tầng, 1 chung cư 12 tầng và 1 chung cư 10 tầng với tổng số 458 căn hộ.

Giai đoạn 2020 - 2025, Hải Phòng dự kiến đầu tư khoảng 5.435 tỷ đồng, đã hoàn thiện, xây mới được 7 chung cư, trong đó có “điểm nhấn” là 4 toà chung cư 29 tầng (HH1 - HH4) trên địa bàn quận Ngô Quyền.