Điều gì đón chờ tỷ phú Trần Bá Dương khi quyết định gia nhập thị trường xe máy?

Hôm 21/2 vừa qua, Sở KHĐT tỉnh Quảng Nam đã cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp cho công ty TNHH Sản xuất xe mô tô Thaco – Thaco Motorcycle. Đây được xem là động thái cho thấy Thaco sẽ tham gia vào thị trường sản xuất xe máy sau một thời gian dài sản xuất kinh doanh ô tô, máy nông nghiệp…

Thaco Motorcycle có vốn điều lệ 10 tỷ đồng, do Thaco sở hữu 100% vốn, trụ sở tại KCN Cơ ký và Ô tô Chu Lai Trường Hải. Ngành nghề kinh doanh chính là sản xuất mô tô, xe máy.

Xe máy là phương tiện di chuyển chủ yếu của người Việt, chiếm hơn 85% tổng số phương tiện. Tính đến cuối năm 2019, lượng xe máy tại Việt Nam đã  gần chạm ngưỡng 60 triệu xe. Hiện Việt Nam đứng thứ 4 trong danh sách các quốc gia tiêu thụ xe máy nhiều nhất thế giới. 3 quốc gia đứng trước Việt Nam lần lượt là Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia.

Tuy nhiên, thị trường xe máy Việt Nam gần đây đang được nhận định là đứng trước ngưỡng bão hoà. Công ty Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HSC) cho biết nhiều khả năng sản lượng tiêu thụ của toàn ngành sẽ không đổi.

Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) – gồm Honda, Piaggio, Suzuki, SYM, Yamaha cho biết trong năm 2019 đã bán được 3,25 triệu chiếc xe, giảm 3,87%. Điều này phản ánh năm đầu tiên của sự suy giảm ngành này sau 4 năm liên tiếp tăng trưởng từ mức khá đến tốt. Giai đoạn 2015 – 2018, tốc độ tăng trưởng của ngành từ 3,5 – 9,5%. Trong quý IV năm ngoái, kết quả kinh doanh dù đạt khả quan nhất nhưng vẫn giảm 1,5%.

Các số liệu cũng cho thấy dù thị trường xe máy có giảm sút nhưng sản lượng tiêu thụ xe tay ga vẫn tiếp tục tăng tỷ trọng đóng góp cho tổng sản lượng tiêu thục xe máy từ 45% (giai đoạn 2017 – 2018) lên 52 – 55%.

Honda – hãng xe đang chiếm gần 81% thị phần, có dải sản phẩm phong phú nhất, từ sản xuất trong nước đến nhập khẩu nguyên chiếc bao gồm các dòng xe số, tay ga, tay côn, và phân khối lớn đã tiêu thụ được 2,6 triệu chiếc xe trong năm 2019. Con số này tăng 2% so với cùng kỳ.

Số thị phần còn lại chia cho 4 thương hiệu với thứ tự giảm dần là Yamaha, Piagio, Suzuki và SYM. Các doanh nghiệp này đang sản xuất và phân phối ra thị trường gần 100 dòng xe từ bình dân đến cao cấp và hạng sang, bao gồm xe số, tay ga, xe thể thao…

HSC dự báo doanh số toàn ngày sẽ 3,26 triệu chiếc trong năm 2020. Honda được kỳ vọng sẽ duy trì vị trí số 1 với trên 80% thị phần, tương đương sản lượng tiêu thụ là 2,67 triệu chiếc (tăng 1%).

Với quan điểm thận trọng về triển vọng tăng trưởng dài hạn của mảng xe máy, HSC dự báo ngành sẽ tăng trưởng nhẹ 0,5% đạt 3,28 chiếc vào năm 2021.

Trước đó, tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng đã gia nhập vào thị trường xe máy. Tuy nhiên, VinFast lại đi theo hướng sản xuất xe máy điện.

Cuối năm 2018, VinFast Klara, mẫu xe máy điện chính thống đầu tiên tại thị trường Việt Nam được trình làng. Sự ra mắt này đã tác động không nhỏ đến quan niệm xe điện của khách hàng Việt. Tính đến hết năm 2019, tổng đơn hàng mà VinFast nhận được cho các mẫu xe là 50 nghìn chiếc. Trong đó, số xe sản xuất được là hơn 45 nghìn.

Các ông lớn trong ngành xe máy như Honda, Piaggio… hiện cũng bắt đầu đẩy mạnh về sản phẩm xe máy điện với những mẫu như PCX Electric, Vespa Elettrica. Dù vậy, các hãng này vẫn dừng lại ở mức thăm dò, sản phẩm mang tính nghiên cứu, phát triển nhiều hơn là thương mại.