Doanh nhân Việt Nam chiếm 20% tổng số thẻ doanh nhân ABTC

Thẻ doanh nhân APEC tiết kiệm thời gian, tiền bạc cho việc xin visa và thủ tục xuất nhập cảnh, hải quan tại 19/21 thành viên của APEC. (Ảnh: Ủy ban Thư ký APEC)

Ông David Hendrickson, giám đốc truyền thông cấp cao của Ủy ban Thư ký APEC có trụ sở tại Singapore, nói rằng, thẻ doanh nhân APEC tạo điều kiện cho doanh nhân các nước thành viên APEC đi lại trong khối APEC, tiết kiệm thời gian và tiền bạc trong việc làm thủ tục xin visa và chờ đợi ở cửa khẩu. Ông nói: “Các doanh nhân Việt Nam đã tận dụng tốt cơ hội này”.

Thẻ doanh nhân ABTC là gì?

Chương trình thẻ đi lại doanh nhân APEC (APEC Business Travel Card - ABTC) ra đời từ năm 1997 nhằm giúp các doanh nhân APEC đi lại nhanh và thuận tiện giữa 21 nền kinh tế thành viên. Hoa Kỳ và Canada đang trong giai đoạn chuyển tiếp và nghiên cứu khả năng tham gia trong tương lai.

Chương trình này được các doanh nhân Việt Nam gọi vắn tắt là “thẻ doanh nhân APEC”. Tham gia chương trình từ tháng 9/2015, đến nay đã có 40.000 thẻ doanh nhân được cấp tại Việt Nam.

Lý giải tại sao Việt Nam chiếm một tỷ lệ cao đến 20% trên tỷ lệ bình quân là 4-5% của các thành viên APEC, ông David Hendrickson nói: “Hộ chiếu Việt Nam chưa cho phép công dân Việt Nam đi lại miễn thị thực đến nhiều quốc gia khác như hộ chiếu của các nền kinh tế APEC khác. Sự hội nhập sâu của Việt Nam vào kinh tế trên thế giới sẽ thay đổi điều này trong tương lai”.

Theo trang Passport Index, hộ chiếu Việt Nam hiện xếp 79/95 quốc gia, vùng và lãnh thổ mà tổ chức này khảo sát. Công dân Việt Nam đi lại miễn thị thực đến 48 quốc gia, vùng và lãnh thổ.

Mặt trước và mặt sau của thẻ doanh nhân APEC.

Papua New Guinea (PNG) - nước chủ nhà của APEC 2018 - có vị trí khá hơn trên Passport Index, xếp thứ 59 và công dân PNG có thể đi lại miễn visa đến 69 nước.

Ông David Toua - thuộc Văn phòng Chinh phủ PNG, cũng là Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Kinh doanh APEC - nói: “Sức mạnh nội tại của nền kinh tế mở và các mối quan hệ ngoại giao tốt sẽ tạo nên sức mạnh của hộ chiếu”.

Tuy nhiên, tỷ lệ 20% chưa phải là kỷ lục của khối APEC. Theo Ủy ban Thư ký APEC, tháng 3/2008, Australia lập kỷ lục với tỷ lệ 40% trong tổng số hơn 34.000 thẻ ABTC của toàn khối, dù nước này ra những tiêu chuẩn ngặt nghèo đối với công dân nước mình khi xin cấp thẻ doanh nhân APEC. Điều kiện lúc đó đối với doanh nhân là doanh nghiệp có doanh số xuất khẩu hơn 5 triệu AUD và xếp trong danh sách Forbes 2000.

Thẻ doanh nhân APEC do cơ quan có thẩm quyền của các nền kinh tế APEC cấp và có giá trị sử dụng trong 5 năm kể từ ngày cấp, không được gia hạn. Khi thẻ ABTC hết hạn sử dụng, nếu vẫn còn nhu cầu đi lại trong khối APEC, doanh nhân có thể làm thủ tục để đề nghị cấp lại thẻ mới.

Tại Việt Nam, doanh nhân muốn làm thẻ ABTC phải nộp hồ sơ cho sở kế hoạch và đầu tư các tỉnh thành trước. Sau đó, hồ sơ sẽ được chuyển lên Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Bộ Công an. Phía Việt Nam sẽ chuyển thông tin đến các nước thành viên. Quá trình xét duyệt của các nước khác sau, nếu chờ tất cả các thành viên APEC thì mất hơn 4-6 tháng. Trong trường hợp cần gấp thì doanh nhân phải chấp nhận số thành viên miễn visa ít hơn.

Thẻ doanh nhân APEC tạo điều kiện cho doanh nhân Việt Nam thế nào?

Ông Lê Tuấn Linh, Tổng Giám đốc Phoenix Voyages, sử dụng thẻ ABTC trong hơn 10 năm qua. Ông khẳng định, thẻ ABTC tiết kiệm thời gian và tiền bạc đối với thủ tục xin visa và chờ đợi thủ tục xuất nhập cảnh và hải quan ở các thành viên APEC. Nhưng phía Việt Nam lại thực hiện không đồng bộ.

“Thứ nhất, Việt Nam chỉ làm nhanh thủ tục xuất nhập cảnh mà không làm nhanh thủ tục hải quan. Thứ hai, các nền kinh tế thành viên APEC lại rất linh động. Ngoài việc fast track thủ tục xuất nhập cảnh và hải quan cho người có thẻ, họ còn giải quyết nhanh thủ tục cho người cùng công ty đi cùng nhưng không có thẻ khi thấy có vé máy bay cùng chuyến, đặt phòng cùng khách sạn hoặc có các giấy tờ chứng minh cùng đi công việc. Kinh nghiệm của tôi khi đi Thái Lan và Australia là họ thực hiện và xử lý rất linh động. Việt Nam vẫn chưa thực hiện được ý nghĩa của fast track” - ông Linh nói.

Các cơ quan Việt Nam như Bộ Ngoại giao và Bộ Kế hoạch và Đầu tư luôn khuyến cáo doanh nhân Việt Nam có thẻ ABTC sử dụng đúng mục đích là đi làm việc và thương thảo hợp đồng, tuyệt đối không sử dụng cho mục đích thăm thân nhân và du lịch. Sử dụng sai mục đích có thể bị cơ quan xuất nhập cảnh của APEC từ chối nhập cảnh, trường hợp xấu nhất có thể bị thu hồi thẻ ABTC. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có ghi nhận chính thức việc sử dụng sai mục đích thẻ ABTC từ phía các doanh nhân Việt Nam.

Ricky Hồ