"Đòn hiểm" của ông Trump

Việc Mỹ tịch thu các tàu chở dầu xuất pháp từ Venezuela đang thực sự tạo ra những áp lực với nền kinh tế Nam Mỹ, vốn phụ thuộc nhiều vào dầu mỏ. Tính tới thời điểm hiện tại, 3 tàu chở dầu rời Venezuela đã bị Mỹ khống chế.

Theo New York Times, tàu chở dầu đang đỗ đầy các cảng của Venezuela khi người ta lo ngại việc chúng sẽ trở thành mục tiêu của Mỹ khi đi vào vùng biển quốc tế. Dữ liệu theo dõi vận tải biển cho thấy nhiều tàu chở dầu hướng tới Venezuela đã phải quay đầu giữa chừng.

Theo Reuters ngày 24/12, Nhà Trắng được cho là đã yêu cầu quân đội Mỹ tập trung gần như toàn bộ nguồn lực trong ít nhất hai tháng tới cho việc thực thi cái mà giới chức gọi là “lệnh phong tỏa” dầu mỏ Venezuela. Đây được xem là bước đi then chốt trong chiến lược gây áp lực tối đa nhằm buộc Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro phải nhượng bộ.

Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết, dù Washington vẫn để ngỏ lựa chọn quân sự, trọng tâm hiện nay là đòn đánh kinh tế: thực thi triệt để các lệnh trừng phạt để bóp nghẹt khả năng xuất khẩu dầu của Venezuela. “Mục tiêu là đạt được kết quả mà Nhà Trắng mong muốn mà không cần nổ súng,” quan chức này nói.

Áp lực từ Washington đang tăng vọt khi Tổng thống Donald Trump công khai kêu gọi ông Maduro từ bỏ quyền lực, đồng thời Mỹ triển khai lực lượng lớn tới Caribe và trực tiếp chặn bắt các tàu chở dầu Venezuela. Đòn đánh nhắm thẳng vào nguồn thu sống còn này đã vấp phải phản ứng dữ dội từ Nga và Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, nhưng được xem là nước cờ cứng rắn nhất của ông Trump, đẩy Caracas vào thế phải sớm nhượng bộ hoặc đối mặt khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng.

Theo Bản tin thống kê thường niên 2025 của OPEC, các hoạt động xuất khẩu liên quan tới dầu mỏ chiếm hơn 80% tổng lượng xuất khẩu của Venezuela và đóng góp 17% vào GDP của đất nước. Chính vì thế, đây được coi là huyết mạch kinh tế của quốc gia Nam Mỹ.

Phía Venezuela cũng đang tìm cách để giải bài toán khó. Hiện tại, nước này đang trưng dụng tàu chở dầu tư nhân để chứa lượng dầu chưa thể xuất đi. Các tàu chiến Venezuela cũng bắt đầu hộ tống tàu chở dầu và các sản phẩm từ dầu mỏ của Venezuela nhưng việc hộ tống dường như chỉ dừng lại ở lãnh hải của nước này.

Tuy nhiên, không phải tất cả dầu thô của Venezuela đều bị chặn. Doanh nghiệp dầu khi tư nhân lớn nhất Venezuela, Chevron của Mỹ, là ngoại lệ. Công ty này đang tiếp tục xuất khẩu dầu Venezuela trong những tuần gần đây theo một giấy phép đặc biệt của Chính quyền ông Trump. Chevron nhận một nửa số dầu khai thác được ở Venezuela, nửa còn lại phải nộp cho chính phủ.

Phía Venezuela thì cho rằng việc xuất khẩu dầu của nước này vẫn diễn ra bình thường.

Chiến dịch phong tỏa dầu mỏ của Mỹ nhanh chóng vấp phải phản ứng dữ dội trên trường quốc tế. Trong phiên họp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 23/12, Nga và Trung Quốc đồng loạt lên án việc Mỹ chặn bắt tàu chở dầu Venezuela, coi đây là hành động vi phạm luật pháp quốc tế.

Đại sứ Venezuela tại Liên Hợp Quốc Samuel Moncada cáo buộc đất nước ông đang phải đối mặt với “một thế lực hành động bất chấp luật pháp quốc tế”, ép buộc người dân rời bỏ quê hương. Ông gọi chiến dịch của Mỹ là “vụ tống tiền lớn nhất trong lịch sử”.

Đáp trả, Đại sứ Mỹ Mike Waltz khẳng định Washington sẽ làm mọi thứ cần thiết để “bảo vệ bán cầu, biên giới và người dân Mỹ”.

Nguồn: Tổng hợp