Giá nhà ở hơn 1 nửa số tỉnh ở Trung Quốc đồng loạt lao dốc, bong bóng bất động sản bắt đầu 'xì hơi'?

Giá nhà ở các tỉnh của Trung Quốc lần đầu tiên sụt giảm sau hơn 6 năm, trong bối cảnh chính phủ nỗ lực kiềm chế bong bóng bất động sản. Do đó, chính quyền các địa phương với lượng nợ lớn đã phải gấp rút đưa ra mức giá sàn.

16 trong số 31 đơn vị cấp tỉnh - bao gồm cả các thành phố trực thuộc trung ương, ghi nhận giá nhà lao dốc trong tháng 8. Theo số liệu chính thức, mức giảm này mạnh nhất kể từ tháng 3/2015.

Khi việc giảm thuế nhắm đến mục tiêu kích thích nền kinh tế, thì nhiều thành phố trở nên phụ thuộc nhiều hơn vào việc bán đất cho các doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên, các biện pháp hạn chế đầu cơ bất động sản đang đe doạ dòng vốn này.

Theo Nikkei, tình hình thậm chí có thể tồi tệ hơn so với số liệu chính thức. Các nhà phát triển bất động sản - đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn, đang gấp rút "xả" hàng tồn kho để huy động tiền mặt. Nhiều ý kiến bình luận trên các trang mạng xã hội cho biết nhiều bất động sản của Evergrande và các nhà phát triển khác đang được bán với giá chỉ bằng 1 nửa giá ban đầu.

Đất ở Trung Quốc thuộc quyền sở hữu của nhà nước, các địa phương bán quyền sử dụng cho các nhà phát triển để xây dựng nhà ở hoặc cơ sở thương mại. Lợi nhuận từ việc bán đất này vào năm 2020 tương đương hơn 1 nửa tổng doanh thu từ thuế của các cơ quan trung ương và địa phương.

Để ngăn chặn đà giảm giá, từ tháng 8, thành phố Nhạc Dương và Trương Gia Khẩu đã không cho phép các chủ đầu tư bất động sản bán các dự án mới với mức chiết khấu quá 15%. Việc bán nhà với giá thấp hơn mức ban đầu xây dựng đã bị cấm ở Vô Tích. Theo truyền thông Trung Quốc, khoảng 10 thành phố của quốc gia này - chủ yếu là cấp thấp, đã áp đặt hạn chế với việc hạ giá bất động sản.

Các thành phố cũng đang nỗ lực để nhu cầu hồi phục trở lại. Trung tâm công nghiệp Cáp Nhĩ Tân đang bị ảnh hưởng nặng nề và bắt đầu đưa ra khoản hỗ trợ lên tới 100.000 tệ (15.500 USD) cho những người mua nhà lần đầu có bằng cấp cao. Ngoài ra, chính phủ cũng hỗ trợ các khoản thế chấp cho những ngôi nhà 30 năm tuổi, trước đó mức tối đa là 20 năm.

Những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm giảm tình trạng đầu tư vào các khu chung cư đô thị đã hạ nhiệt thị trường. Theo Cục Thống kê Quốc gia, giá nhà mới tính theo diện tích đã giảm 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái, đánh dấu mức giảm đầu tiên kể từ tháng 4/2020.

Tuy nhiên, các quy định hạn chế cũng thu hẹp nhu cầu ở các thành phố vừa và nhỏ - vốn có lượng người cư trú lớn. Hắc Long Giang chứng kiến giá nhà ở giảm mạnh nhất trong tháng 8, ở mức 21%. Các tỉnh Vân Nam và Quý Châu cũng có mức giảm 2 con số, khu tự trị Hồi giáo Ninh Hạ cũng có xu hướng tương tự.

Giá căn hộ sụt giảm cũng ảnh hưởng đến các khu đất có nguồn cung nhà ở mới được xây dựng. Khi các chủ đầu tư thiếu tiền, những cuộc đấu giá đất ngày càng khó để thu hút người mua hơn.

Theo Bộ Tài chính Trung Quốc, doanh thu từ hoạt động bán đất giảm gần 29% so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất kể từ tháng 8/2015. Do đó, các thành phố nhỏ, ít tiềm lực tài chính gặp khó khăn trong việc trả những khoản nợ chồng chất.

Một báo cáo của Viện Khoa học Tài khoá Trung Quốc ước tính giá trị các khoản nợ "ẩn" của chính quyền các địa phương đang nắm giữ là 21-45 nghìn tỷ tệ (3,3-7 nghìn tỷ USD), tính đến cuối năm 2018. Con số này cao hơn tổng số 18 nghìn tỷ tệ được công bố.

Ở các nền kinh tế phát triển, thuế đối với chủ sở hữu bất động sản mang lại cho chính quyền địa phương nguồn thu ổn định. Luật thuế tài sản ở Trung Quốc hiện vẫn vấp phải nhiều tranh cãi nhưng đây sẽ là yếu tố giúp quốc gia này kiềm chế tình trạng đầu cơ, đồng thời ổn định tình hình tài chính của chính quyền các địa phương.

Tham khảo Nikkei