Giảm giá 1,5 tỷ đồng vẫn ế ẩm: Bong bóng xe điện Trung Quốc xì hơi, đến ‘ông vua’ BYD cũng bất ngờ lao dốc gần 27% doanh số

Hãng tin CNBC cho hay cơn bùng nổ xe điện của Trung Quốc đang khép lại năm 2025 trong trạng thái trầm lắng, khi doanh số sụt giảm và các nhà phân tích cảnh báo cuộc chiến giá khốc liệt nhiều khả năng sẽ còn kéo dài.

Không chỉ Tesla chứng kiến doanh số giảm 7,4% so với cùng kỳ năm trước, mà hãng dẫn đầu thị trường BYD cũng báo cáo mức giảm 5,1%, theo dữ liệu của Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc (CPCA) trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 11.

Riêng trong tháng 11, doanh số xe khách của BYD còn giảm mạnh hơn, tới 26,5% so với cùng kỳ. Trong khi đó, các đối thủ mới nổi bao gồm những mẫu xe sử dụng phần mềm của Huawei và các dòng xe của Xiaomi lại ghi nhận mức tăng trưởng doanh số trên 90% trong cùng thời kỳ.

Bộ ba startup xe điện Trung Quốc niêm yết tại Mỹ từ giai đoạn đầu là Nio, Xpeng và Li Auto thậm chí không lọt vào top 10 hãng bán chạy nhất trong tháng, dù lượng xe giao hàng theo tháng đã có cải thiện.

Mức độ thanh lọc của thị trường xe điện Trung Quốc rõ ràng đang ngày càng khắc nghiệt. Theo ông Xiao Feng, đồng trưởng bộ phận Nghiên cứu Công nghiệp Trung Quốc tại Citic CLSA, 10 nhà sản xuất hàng đầu hiện chiếm khoảng 95% thị trường xe năng lượng mới của Trung Quốc, tăng mạnh so với mức khoảng 60-70% chỉ hai hoặc ba năm trước. Xe năng lượng mới bao gồm xe thuần điện và xe hybrid.

“Tôi cho rằng sẽ còn diễn ra quá trình hợp nhất sâu hơn trong ngành, dù giá cả ngày càng quan trọng hơn so với thương hiệu cụ thể,” ông nói. “Rõ ràng người mua sẽ không mua một chiếc xe mà họ chưa từng nghe đến.”

Quy mô các đợt giảm giá cho thấy áp lực lớn mà ngành đang phải đối mặt. Theo nền tảng trực tuyến cung cấp dữ liệu bán xe tại Trung Quốc là Autohome, các dòng xe như Mercedes-Benz EQS chạy điện giảm tới 432.000 Nhân dân tệ (61.660 USD hay 1,5 tỷ đồng), hay Volvo XC70 giảm tới 147.000 Nhân dân tệ nhưng vẫn ế ẩm.

Ông Paul Gong, Trưởng bộ phận nghiên cứu ô tô Trung Quốc tại UBS, dự báo cuộc chiến giá sẽ còn tiếp diễn “trong nhiều năm”, trong khi các thay đổi chính sách trong nước có khả năng gây áp lực lên tăng trưởng vào năm tới.

Theo ông Gong, chính quyền Bắc Kinh dự kiến sẽ áp dụng trở lại thuế mua xe, đồng thời thu hẹp các khoản trợ cấp đổi xe cũ lấy xe mới. UBS dự báo tốc độ tăng trưởng doanh số xe điện của Trung Quốc sẽ giảm khoảng một nửa vào năm tới, từ mức khoảng 20% trong năm 2025.

Thị trường đã gần như bão hòa, khi xe năng lượng mới chiếm tới 59,4% tổng số xe du lịch mới bán ra tại Trung Quốc trong tháng 11, theo số liệu của Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc.

Mở rộng ra nước ngoài

Nhu cầu trong nước chững lại đang thúc đẩy các hãng xe điện Trung Quốc đẩy mạnh mở rộng ra thị trường nước ngoài, nơi biên lợi nhuận thường cao hơn.

Trong nửa đầu năm, Geely có trụ sở tại Hàng Châu cho biết lượng xe điện xuất khẩu của hãng đã tăng gấp bốn lần, góp phần đưa tổng lượng xe xuất khẩu lên 184.000 chiếc. Trong giai đoạn này, công ty đã thâm nhập thị trường Australia, Việt Nam và bốn quốc gia khác, mở rộng sự hiện diện tới khoảng 90 quốc gia. Hãng cũng đã xây dựng các nhà máy tại Ai Cập, Trung Đông và Indonesia.

Geely hiện xếp thứ hai, chỉ sau BYD, về doanh số xe năng lượng mới tại Trung Quốc.

BYD cũng đang mở rộng sản xuất ở nước ngoài, trong đó có một nhà máy mới tại Hungary dự kiến sẽ tăng tốc sản xuất vào năm 2026. Riêng trong tháng 11, công ty đã xuất khẩu hơn 131.000 xe.

Ông Tu Le, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành công ty tư vấn Sino Auto Insights, dự báo sẽ có thêm nhiều nhà sản xuất ô tô và pin của Trung Quốc “cắm cờ mạnh mẽ tại châu Âu”, đưa cạnh tranh tiến sát hơn tới Mỹ và Tesla.

Trong khi xe điện Trung Quốc hướng ra nước ngoài thì nhiều hãng ô tô nước ngoài vẫn rất quan tâm tới việc giành thị phần tại Trung Quốc.

Tập đoàn ô tô Đức Volkswagen đã thiết lập các liên doanh nội địa với Xpeng và công ty thiết kế chip ô tô Horizon Robotics của Trung Quốc. Trung tâm nghiên cứu và phát triển lớn nhất của Volkswagen ngoài nước Đức đặt tại Hợp Phì, Trung Quốc. Tháng trước, hãng cho biết lần đầu tiên có thể hoàn tất toàn bộ các bước phát triển và phê duyệt xe ngay tại địa phương.

Năng lực này có thể giúp Volkswagen tung sản phẩm mới nhanh hơn tại Trung Quốc, với một số mẫu xe mới dự kiến ra mắt vào năm 2026.

Trong ba quý đầu năm 2025, Volkswagen đã giao hơn 17 triệu xe tại Trung Quốc, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước và cao hơn nhiều so với 8,9 triệu xe giao tại Tây Âu.

Quy mô thị trường Trung Quốc vẫn rất hấp dẫn đối với các doanh nghiệp nước ngoài. “Cơ hội chưa hề mất đi đối với các hãng xe Mỹ,” ông Le của Sino Auto Insights nhận định.

Ông Le cho biết General Motors hiện vẫn bán gần 2 triệu xe mỗi năm tại Trung Quốc và, giống như Ford, cũng xuất khẩu xe từ quốc gia này. Các hãng có thể tận dụng năng lực sản xuất đó cho thị trường nội địa nếu thiết kế được những mẫu xe đủ sức cạnh tranh tại Trung Quốc, đồng thời lưu ý rằng “GM đang tiến gần mục tiêu này hơn Ford”.

Tuy vậy, ông Le cảnh báo rằng có lẽ còn quá sớm để bất kỳ hãng xe nào, dù trong nước hay nước ngoài, tuyên bố chiến thắng tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới.

“Ở Trung Quốc, bạn có thể đứng đầu trong một tháng, nhưng sang quý tiếp theo đã phải chạy theo đối thủ và tự hỏi điều gì vừa xảy ra”, ông Tu Le thừa nhận.

*Nguồn: CNBC