Hàng triệu đồng một niêu cá kho, khách vẫn ùn ùn chốt đơn

Cá kho Vũ Đại là đặc sản lâu đời của xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam . Đây là món ăn đặc trưng của vùng đồng bằng chiêm trũng, được người dân nơi đây chế biến và truyền lại qua nhiều thế hệ. Hiện đặc sản này đã trở nên nổi tiếng khắp nước và được xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới. Mỗi dịp Tết đến, cả làng lại tất bật nấu nướng suốt ngày đêm vì khách không ngừng đặt hàng dù giá bán không hề rẻ, dao động từ 750.000 - 3000.000 đồng/niêu.

Chị Trần Thị Thu Hường, chủ cơ sở cá kho làng Vũ Đại - Quê anh Chí, cho biết, đến thời điểm này đã nhận được khoảng chục nghìn đơn hàng và không thể nhận thêm được nữa, vì không chế biến kịp.

Theo chị Hường, Tết năm nay gia đình chị đã hạn chế làm cá kho xuất khẩu vì hàng bán trong nước còn không đủ, ấy vậy mà vẫn bị quá tải, phải khóa sổ nhận đặt hàng từ trước Tết. Bên cạnh đó, xuất khẩu phải qua khâu trung gian là doanh nghiệp nên có thể khâu bảo quản có thể không đảm bảo, giảm chất lượng, ảnh hưởng đến thương hiệu.

Vừa bận rộn trông những niêu cá kho đang bốc khói nghi ngút trên bếp củi, ông Trần Trọng Bình, chủ cơ sở cá kho Hợi Bình, vừa chia sẻ, để làm nên một niêu cá kho ngon, không thể thiếu sự tỉ mỉ trong từng công đoạn. "Một niêu cá kho Vũ Đại hoàn hảo phải được chuẩn bị kỹ lưỡng từ nguyên liệu đến quy trình kho. Cá trắm đen là loại cá được chuộng nhất khi làm món cá kho này", ông Bình nói.

Mỗi con cá trắm phải có cân nặng tối thiểu 4kg với thân chắc thịt, không bị dập hay hư hỏng. Các gia vị như chanh tươi, ớt, gừng, riềng, tiêu, mắm ngon...cũng phải được lựa chọn kỹ càng để tạo nên hương vị đậm đà.

Quy trình kho cá bắt đầu bằng việc làm sạch cá, cắt khúc và ướp gia vị trong khoảng thời gian đủ lâu để cá thấm đều. Đặc biệt, cá được kho suốt 8 - 12 tiếng, với củi nhãn làm nguyên liệu đốt chính giúp nhiệt độ ổn định và giúp cá chín mềm, thấm đều gia vị.

Cá chín bằng sức nóng của than hồng. Trong quá trình kho phải luôn có người túc trực canh bếp để không cho lửa bùng lên và cứ 30-45 phút sẽ tiếp nước vào niêu một lần. Niêu cá kho phải được ủ trấu để giữ nhiệt liên tục, đảm bảo cá được kho từ từ cho đến khi nước cạn gần hết, chỉ còn lại một ít nước cốt đặc sánh. Cá kho đạt chuẩn sẽ không còn mùi tanh, miếng cá chắc thịt, thơm ngon và lên màu đẹp mắt.

Vào mỗi dịp Tết, toàn xã Hoà Hậu cung cấp ra thị trường hàng chục nghìn niêu cá kho , chủ yếu phục vụ cho khách hàng trong nước. Mỗi niêu cá kho truyền thống sử dụng nguyên liệu là cá trắm đen có giá từ 750.000 - 3000.000 đồng, tùy thuộc vào kích thước và trọng lượng cá, cũng như nhu cầu của từng khách hàng.

Để phục vụ cho nhu cầu của khách hàng, ngày nay món cá kho Vũ Đại còn được biến tấu với nhiều loại cá khác nhau như trạch, diếc, cá quả, cá rô, cá trê .

Một niêu cá kho được để ngăn mát tủ lạnh có thể dùng được trong 3 tuần mà không cần đến bất kỳ loại chất bảo quản nào khiến món ăn này càng thêm phần quý giá, đặc biệt trong dịp Tết khi nhu cầu thưởng thức và biếu tặng tăng cao.

Cá kho làng Vũ Đại không chỉ là món ăn ngon mà còn mang đậm giá trị văn hóa truyền thống của người dân xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân. Được biết, hiện trên địa bàn xã Hoà Hậu có khoảng 300 hộ làm cá kho .

UBND xã cũng đã thành lập một Hiệp hội sản xuất và tiêu thụ cá kho với khoảng 30 hội viên tham gia được chứng nhận OCOP. Với hương vị đậm đà, cá kho Vũ Đại đã và đang chiếm lĩnh thị trường, trở thành món quà biếu Tết được yêu thích mỗi năm.