Khi ngủ gật là dấu hiệu của sự siêng năng: Quốc gia này là thiên đường cho các “thánh” ngủ?

Nhưng ở Nhật Bản, chợp mắt trong văn phòng là điều phổ biến và được chấp nhận về mặt văn hóa. Và trên thực tế, nó thường được coi là một dấu hiệu tinh tế của sự siêng năng: Bạn hẳn là đang làm việc đến kiệt sức.

Có một từ để diễn tả tình trạng này là "inemuri." Nó thường được dịch là "ngủ khi làm nhiệm vụ". Tuy nhiên, Brigitte Steger, một giảng viên cao cấp về nghiên cứu Nhật Bản tại Đại học Downing, Cambridge lại có cách dịch nghĩa khác. Bà là người đã viết một cuốn sách về chủ đề này và nói rằng sẽ chính xác hơn nếu diễn đạt nó là "ngủ trong khi đang có mặt."

Bà nói rằng điều đó khiến chúng ta nắm bắt được cách Nhật Bản tận dụng thời gian khi họ có thể làm nhiều việc cùng một lúc với cường độ làm việc không cao. Bạn có thể tham dự cuộc họp bán hàng hàng quý nhàm chán trong khi mơ về một kỳ nghỉ ở bãi biển.

Tiến sĩ Steger nói rằng inemuri phổ biến nhất đối với những nhân viên cấp cao trong các văn phòng. Các nhân viên trẻ tuổi hơn thường có xu hướng muốn thức cả ngày và vì vậy mà họ được coi là những người tràn đầy năng lượng. Trong khi đó, các công nhân trên dây chuyền lắp ráp lại không thể "gật gù" trong khi đang làm việc.

Tiến sĩ Steger cho biết: Dù là nam hay nữ cũng đều yêu thích inemuri, nhưng phụ nữ có nhiều khả năng bị chỉ trích vì điều này, đặc biệt là nếu họ ngủ ở tư thế được coi là không phù hợp.

Inemuri đã được tồn tại ở Nhật Bản trong ít nhất 1.000 năm và không bị giới hạn về địa điểm, tức là mọi người không chỉ inemuri ở nơi làm việc. Họ có thể ngủ trong các cửa hàng bách hóa, quán cà phê, nhà hàng hoặc thậm chí là một nơi "ấm cúng" trên vỉa hè của thành phố đông đúc.

Ngủ ở nơi công cộng đặc biệt phổ biến trên các chuyến tàu đi lại, bất kể những chuyến tàu đó đông đúc như thế nào. Tàu điện ngầm biến thành những phòng ngủ thực sự. Những chuyến tàu này chứng minh rằng Nhật Bản có tỷ lệ tội phạm rất thấp.

Theodore C. Bestor, giáo sư nhân loại học xã hội tại Đại học Harvard, cho biết: "Khi bạn đang ngủ trên tàu, sẽ rất khó có chuyện ai đó cố gắng cướp đồ của bạn."

Ngủ nơi công cộng thậm chí có thể nâng cao danh tiếng của bạn. Tiến sĩ Steger nhớ lại một bữa ăn tối tập thể tại một nhà hàng nơi một vị khách nam ngủ gật trên bàn. Bất ngờ thay, những vị khách khác khen ngợi "cách cư xử lịch thiệp" của anh ấy. Họ khen rằng anh ấy chọn sống cho hiện tại và ngủ, thay vì cảm thấy xấu hổ hay tội lỗi.

Một lý do khiến việc ngủ nơi công cộng ở Nhật Bản rất phổ biến là bởi vì mọi người ngủ ở nhà quá ít. Một nghiên cứu của chính phủ năm 2015 cho thấy 39,5% người trưởng thành Nhật Bản ngủ ít hơn sáu tiếng mỗi đêm.

Một quy tắc bất thành văn của inemuri là phải ngủ một cách gọn gàng, không "vi phạm các tiêu chuẩn không gian", giáo sư Bestor nói. Ông nói: "Nếu bạn nằm dài dưới gầm bàn trong phòng họp văn phòng, chiếm tận vài chỗ trên tàu, hoặc nằm trên băng ghế công viên, thì bạn sẽ bị khiển trách vì những hành động này được coi là hành vi gây rối xã hội."

Tiến sĩ Steger đã chỉ ra rằng nhắm mắt có thể không phải lúc nào cũng là đang ngủ. Một người có thể nhắm mắt lại chỉ để xây dựng một phạm vi riêng tư cho bản thân trong một xã hội có rất ít sự riêng tư như Nhật Bản.

Đó là một phần lý do tại sao tiến sĩ Steger nói rằng bà nghĩ rằng inemuri có thể sẽ không còn phổ biến như trước nữa ở đất nước mặt trời mọc. Bởi ngày nay, điện thoại thông minh có thể khiến mọi người xây dựng phạm vi riêng tư cho bản thân ngay cả khi đôi mắt của họ đang mở to.

Tham khảo NYT