Luật Thuỷ sản: Vi phạm trong lĩnh vực thủy sản sẽ phạt tối đa 1 tỷ

Trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám cho biết, việc Quốc hội thông qua Luật Thủy sản có ý nghĩa quan trọng là bước ngoặt đối với ngành thủy sản, chuyển từ nghề cá nhân dân sang nghề cá có trách nhiệm, phát triển hiệu quả bền vững. Đây là luật chuyên ngành chi tiết, khi luật thông qua, cơ bản các nội dung của luật đều áp dụng ngay được. Trong khoảng thời gian từ này đến 1.1.2019 khi luật có hiệu lực, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục hoàn thiện các quy định, nghị định, thông tư hướng dẫn.

Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết việc Quốc hội thông qua Luật Thủy sản có ý nghĩa quan trọng là bước ngoặt đối với ngành thủy sản. 

Luật Thủy sản 2017 có 9 chương, gồm 105 điều, Luật Thủy sản 2017 về cơ bản giữ nguyên tên chương của Luật Thủy sản 2003, giảm 1 chương và tăng 43 Điều so với Luật Thủy sản 2003 (105/62). Luật Thủy sản 2017 có những quy định mới rất quan trọng.

Điểm mới đầu tiên là về Quy định về đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Theo quy định này, người dân, Hội, Hiệp hội …tham gia cùng với chính quyền cơ sở quản lý hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản,  đồng thời nâng cao ý thức và trách nhiệm của người dân trong hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản, từng bước thực hiện chủ trương xã hội hóa, tăng cường vai trò, trách nhiệm của cộng đồng trong quản lý hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản, là giải pháp hữu hiệu giảm xung đột lợi ích trong cộng đồng và góp phần phát triển bền vững.

Nhà nước giao quyền quản lý cho tổ chức cộng đồng trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Ảnh IT

Đánh giá ý nghĩa của Quy định về đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết: “Quy định này nhằm tạo cơ sở pháp lý cho Nhà nước giao quyền quản lý cho tổ chức cộng đồng trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản – một phương thức quản lý mới được nhiều quốc gia tiếp cận để quản lý hoạt động thủy sản đặc biệt trong hoạt động quản lý nguồn lợi thủy sản”.

Quy định về hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản, là bước tiến mới so với Luật Thủy sản năm 2003 để nhằm phù hợp với pháp luật quốc tế về bảo vệ, bảo tồn nguồn lợi thủy sản.

Luật quy định rõ căn cứ vào kết quả điều tra, đánh giá nguồn lợi thủy sản, cụ thể là căn cứ vào trữ lượng, sản lượng cho phép khai thác bền vững để xác định hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản đồng thời phân cấp triệt để việc cấp phép khai thác thủy sản cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Hạn ngạch giấy phép được công bố, điều chỉnh 60 tháng một lần.

Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết, Bộ NN&PTNT xác định, giao hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản theo số lượng tàu cá và hạn ngạch sản lượng cho phép khai thác theo loài của một số loài di cư và loài có tập tính kết đàn tại vùng khơi cho các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xác định hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản và sản lượng cho phép khai thác theo loài tại vùng ven bờ và vùng lộng thuộc phạm vi quản lý. Như vậy, thông qua quản lý theo hạn ngạch nhằm kiểm soát cường lực khai thác, quản lý phát triển tàu cá bền vững.

Thời hạn giao khu vực biển cho tổ chức, cá nhân  để nuôi trồng thủy sản được nâng lên là 30 năm và được gia hạn tối đa là 20 năm. Ảnh IT

Về nuôi trồng thủy sản, Luật đã quy định chi tiết hơn và không bỏ sót các đối tượng nuôi, hình thức nuôi và mục đích của việc nuôi trồng thủy sản. Luật quy định rõ thẩm quyền cấp phép dự án nuôi trồng thủy sản và thẩm quyền giao khu vực biển, quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân được giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản và các trường hợp thu hồi khu vực biển. Thời hạn giao khu vực biển được nâng lên là 30 năm và được gia hạn tối đa là 20 năm.

Đối với mức phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, Luật quy định mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực thủy sản lên đến 1 tỷ đồng đối với cá nhân vi phạm. Như vậy mức phạt đã được quy định tăng lên gấp 10 lần so với  mức phạt tiền như quy định hiện hành. Theo đó, khi luật có hiệu là áp dụng được ngay không phải tiến hành sửa Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Chia sẻ thêm về vấn đề mức xử phạt, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho rằng, đây là câu trả lời của chúng ta đối với EU, EU cho rằng chúng ta đã không đưa ra những quy định xử phạt cụ thể đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực thủy sản. Nay chúng ta đã đưa mức xử phạt đối với vi phạm trong lĩnh vực này và được thể hiện rõ ở Luật Thủy sản. Trong luật đề cập đến mức phạt cao nhất, sau này các mức phạt cụ thể chi tiết sẽ được quy định chi tiết trong các nghị định, thông tư.

Về Quy định về xã hội hóa đăng kiểm tàu cá, Luật quy định điều kiện của cơ sở thực hiện đăng kiểm tàu cá và phải được cơ quan quản lý nhà nước thực hiện chứng nhận đủ điều kiện trước khi tham gia hoạt động. Luật đã quy định rõ về quyền và nghĩa vụ của cơ sở đăng kiểm và đăng kiểm viên tàu cá, trong đó khẳng định người đứng đầu cơ sở đăng kiểm phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả đăng kiểm, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật tàu; đăng kiểm viên chịu trách nhiệm về kết quả kiểm tra, phân cấp, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật tàu cá…

Lý giải về quy định xã hội hóa đăng kiểm, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết quy định này nhằm huy động được các nguồn lực từ xã hội tham gia đầu tư vào hoạt động này nhằm giảm tải cho cơ quan quản lý nhà nước và tạo thuận lợi cho người dân; thực hiện chủ trương của Đảng và nhà nước hiện nay.

“Tư nhân nếu có đủ điều kiện có thể tham gia thành lập trung tâm đăng kiểm, cơ quan quản lý nhà nước sẽ kiểm tra các trung tâm đăng kiểm và xử phạt nghiêm các trường hợp làm không đúng quy định” – Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho biết.