Lý do ‘vua bán lẻ’ Masan tránh xa bất động sản, đặt cược vào mô hình cửa hàng minimall có cả quán cà phê, hiệu thuốc, máy ATM

Tờ Nikkei đưa tin, tập đoàn Masan của Việt Nam có sản xuất mì ăn liền và bây giờ họ sở hữu luôn cả các cửa hàng để bán những gói mì đó, cùng với một loạt hàng hóa và dịch vụ khác. Chính bởi vậy, Masan đã trở thành nhà bán lẻ hàng đầu ở Việt Nam.

Tháng 9 vừa qua đánh dấu một bước nữa trong sự mở rộng của Masan khi họ lần đầu tiên mở cửa hàng all-in-one (tất cả tại một điểm bán) gọi là “Minimall” dưới thương hiệu WIN. Lành, một nhân viên văn phòng sống ở Hà Nội, đã trở thành khách quen của quán.

"Thật tuyệt khi có thể mua thực phẩm tươi và thuốc gần nhà trên đường đi làm về", chị Lành nói.

Các cửa hàng minimall được thiết kế gồm tiện ích quán cà phê, hiệu thuốc và máy ATM do các công ty thuộc Tập đoàn Masan điều hành. Masan, có các nhà đầu tư bao gồm công ty thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc Alibaba Group Holding và tập đoàn SK Group của Hàn Quốc. Hiện họ đang có kế hoạch mở 100 Win Minimals trên toàn quốc.

Trên thực tế, Masan không phải là công ty duy nhất đang nỗ lực kiếm tiền từ xu hướng tầng lớp trung lưu phát triển nhanh của Việt Nam. Các đối thủ ở Thái Lan và Nhật Bản cũng đang tiến vào thị trường này.

Chủ tịch Nguyễn Đăng Quang thành lập tiền thân của Masan vào năm 1996 với vai trò là nhà cung cấp mì ăn liền. Một nguồn tin trong ngành cho biết, hiện Masan đang nắm khoảng 1/4 thị trường mì ăn liền của Việt Nam - đưa công ty này đứng thứ hai sau Acecook của Nhật Bản.

Theo Hiệp hội Mì ăn liền Thế giới, Việt Nam là nước tiêu thụ mì ăn liền lớn thứ ba vào năm ngoái với 8,6 tỷ phần ăn. Trung Quốc và Indonesia lần lượt xếp thứ nhất và thứ hai.

Masan cũng nắm hơn 50% thị phần nước mắm, loại nước chấm không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam. Năm 2014, tập đoàn mở rộng sang lĩnh vực bia, củng cố vị thế là tập đoàn thực phẩm và đồ uống hàng đầu Việt Nam.

Việc mua lại mảng bán lẻ của Vingroup trong năm 2019 đã thúc đẩy tăng trưởng mảng bán lẻ của Masan. Masan mua lại 2.600 siêu thị và cửa hàng tiện lợi từ thương vụ với Vingroup với mục tiêu bổ sung mạng lưới bán hàng dưới sự bảo trợ của mình.

Masan trở thành công ty có giá trị lớn thứ tư của Việt Nam tính theo giá trị vốn hóa thị trường vào năm 2021. Bằng cách hợp tác với nhiều hoạt động khác nhau, Masan tìm cách phục vụ tầng lớp trung lưu đang phát triển nhanh chóng của Việt Nam. Theo Euromonitor International, khoảng một nửa số hộ gia đình Việt Nam dự kiến sẽ trở thành tầng lớp trung lưu vào năm 2030, với thu nhập khả dụng hàng năm được dự báo sẽ tăng hơn 30%.

Masan hiện điều hành khoảng 3.500 siêu thị WinMart và cửa hàng tiện ích WinMart+. Tập đoàn này sẽ cắt giảm các cửa hàng hoạt động kém hiệu quả và thêm các địa điểm mới cho đến khi đạt 10.000 cửa hàng dưới sự quản lý trực tiếp vào năm 2025. Tập đoàn bắt đầu nhượng quyền thương mại vào tháng 12/2021.

“Mạng lưới cửa hàng bán lẻ hiện đại của chúng tôi hiện chiếm 50% thị phần”, ông Quang nói. Trong ba quý đầu năm 2022, doanh thu hợp nhất giảm 14% so với cùng kỳ xuống 55,5 nghìn tỷ đồng (2,35 tỷ USD), nhưng lợi nhuận sau thuế tăng 32% lên khoảng 3,95 nghìn tỷ đồng.

Masan có lợi thế là có thể bán mì ăn liền và hạt nêm thông qua mạng lưới phân phối của chính mình. Chỉ có một vài chuỗi siêu thị đối thủ hoạt động tại Hà Nội nên tập đoàn này có thể thoải mái lựa chọn địa điểm. Tập đoàn này giám sát một chuỗi cung ứng độc lập trải dài từ các trang trại lợn đến các kệ hàng, góp phần tạo nên lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ.

Nhưng Masan phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các đối thủ nước ngoài. Central Retail của Thái Lan đang chi 30 tỷ baht (861 triệu USD) trong 5 năm để tăng gấp đôi số lượng cửa hàng tại Việt Nam lên hơn 710. Aeon của Nhật Bản có kế hoạch mở khoảng 100 siêu thị trong và xung quanh Hà Nội vào năm 2025.

Việt Nam đã thu hút sự quan tâm của quốc tế như một điểm đến đầu tư hậu COVID cho các công ty đa quốc gia. Dự đoán được sự cạnh tranh khốc liệt về giá trong tương lai, Masan đang nỗ lực mở rộng hoạt động. Một mục tiêu là nguyên vật liệu pin, thứ có thể giúp công ty vươn lên trong bối cảnh dự đoán sự gia tăng trong việc sử dụng xe điện.

Masan sở hữu một mỏ vonfram ở Việt Nam là một trong những mỏ lớn nhất thế giới. Năm 2020, tập đoàn này thông báo mua mảng kinh doanh vonfram từ một công ty ở Đức và vào tháng 7, tập đoàn này đã đồng ý chi 45 triệu bảng Anh (54,6 triệu USD) để mua 15% cổ phần của Nyobolt, một nhà phát triển pin của Anh.

Không giống như Vingroup, tập đoàn tư nhân hàng đầu Việt Nam, Masan không có kế hoạch mở rộng sang lĩnh vực bất động sản. Phó Tổng Giám đốc Michael Hung Nguyen đã chỉ ra tầm quan trọng của việc đáp ứng các nhu cầu cơ bản của người tiêu dùng. Ông nói, bất động sản mang đến cơ hội kinh doanh nhưng cũng có nguy cơ thua lỗ.

Nguồn: Nikkei