Mở cửa đón các hãng hàng không nước ngoài, Trung Quốc đã nhượng bộ sau khi bị Mỹ cấm bay?

1 ngày sau khi chính quyền Trump yêu cầu Trung Quốc mở cửa trở lại đối với các hãng hàng không Mỹ nếu không muốn chịu đựng lệnh hạn chế chở khách vào Mỹ, Trung Quốc vừa thông báo từ ngày 8/6 sẽ nới lỏng lệnh cấm các hãng hàng không nước ngoài bay tới Trung Quốc.

Theo thông báo của Hiệp hội hàng không dân dụng Trung Quốc (CAAC), các hãng nước ngoài sẽ được phép khai thác 1 chuyến bay chở khách quốc tế tới Trung Quốc mỗi tuần, bắt đầu từ thứ hai tuần sau.

37 thành phố của Trung Quốc, trong đó có Bắc Kinh, Thượng Hải và Vũ Hán sẽ được phép tiếp nhận các chuyến bay. Danh sách có thể thay đổi trong thời gian tới.

Theo CAAC, nếu không xuất hiện hành khách trên 1 tuyến cụ thể dương tính với Covid-19 trong 3 tuần liên tiếp, hãng hàng không đó có thể tăng lên 2 chuyến mỗi tuần. Tuy nhiên, chặng bay có thể bị ngừng khai thác trong 1 tuần nếu 5 hành khách trên cùng 1 chuyến bay dương tính. Nếu con số ca nhiễm là 10, chặng đó sẽ bị ngừng bay trong 4 tuần.

Hồi tháng 3 Trung Quốc đã áp dụng chính sách cho phép một số hãng hàng không nước ngoài thực hiện chuyến bay tới nước này nhưng chỉ 1 chuyến/tuần và không cho phép họ cung cấp thêm dịch vụ so với kế hoạch đã đề ra ngày 12/3. Tuy nhiên, các hãng hàng không Mỹ đã bỏ lỡ chính sách này vì đang cấm bay đến và đi từ Trung Quốc.

Và đến tháng trước, Bộ Giao thông vận tải Mỹ nhận định Trung Quốc vi phạm thỏa thuận song phương vì không chấp nhận yêu cầu khai thác lại đường bay Trung Quốc của Delta Air Lines và United Airlines. Trong khi đó 4 hãng của Trung Quốc vẫn đang duy trì các chuyến hai chiều đến Mỹ.

Mặc dù có thể đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên về thời gian, có vẻ như phía Trung Quốc đã nhượng bộ trong bối cảnh căng thẳng giữa hai cường quốc leo thang mạnh. Hiện nay mâu thuẫn giữa Mỹ và Trung Quốc đã không còn bó hẹp trong vấn đề thương mại mà còn cả chuyện Bắc Kinh xử lý đại dịch và cách đối xử với Hồng Kông.

Dẫu vậy, các chuyên gia phân tích cho rằng lệnh cấm bay của Mỹ không ảnh hưởng quá lớn đến các hãng hàng không Trung Quốc. Trong doanh thu năm 2019 của Air China chỉ có 6,5% đến từ các chặng ở Bắc Mỹ. Các hãng China Eastern Airlines và China Southern Airlines cũng chủ yếu lấy doanh thu từ thị trường nội địa.

Ở thời điểm đầu tháng 1, tức là trước dịch, tổng cộng có khoảng 325 chuyến bay giữa Mỹ và Trung Quốc mỗi tuần. Đến giữa tháng 2 con số đã giảm xuống chỉ còn 20 chuyến, của 4 hãng hàng không Trung Quốc.

Sau lệnh cấm bay, cổ phiếu của các hãng hàng không Mỹ đã tăng mạnh. Nhóm hàng không trong chỉ số S&P tăng 7,6%, lên cao nhất kể từ ngày 27/3, trong đó cổ phiếu United dẫn đầu, tăng 13%.

Cổ phiếu của Boeing cũng tăng 13% sau khi IATA nhận định ngành hàng không toàn cầu đang hồi phục. Tuy nhiên, căng thẳng Mỹ - Trung gây thêm nhiều rủi ro cho 737 Max và 787 Dreamliner, 2 dòng máy bay có vai trò quan trọng đối với sự phục hồi của hãng.

Trong khi Trung Quốc là khách hàng mua 737 nhiều nhất trước khi ông Trump đắc cử, đơn hàng cuối cùng là từ tận tháng 9/2016. Tức là trong 2,5 năm qua Trung Quốc không mua bất kỳ máy bay Max 737 nào từ Boeing.

Tham khảo Bloomberg