Theo báo cáo công bố ngày 10/12 của Ngân hàng Trung ương Nga, mức tăng trưởng tiêu dùng đã suy yếu rõ rệt tại hầu hết các khu vực trong tháng 10 và 11, nga y cả khi tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp kỷ lục và kỳ vọng lạm phát có dấu hiệu tăng trở lại.
Báo cáo cho biết: “Theo phản ánh từ các nhà bán lẻ trên toàn quốc, ngày càng nhiều mặt hàng được người tiêu dùng mua trong các chương trình khuyến mãi, giảm giá. Các hộ gia đình có xu hướng chi tiêu tiết kiệm hơn.”
Nhu cầu đối với các mặt hàng không thiết yếu và có giá trị cao đã giảm tại nhiều địa phương, cho thấy đà hạ nhiệt rõ rệt sau giai đoạn “bùng nổ tiêu dùng” kể từ khi mâu thuẫn với Ukraine nổ ra vào năm 2022.
Đợt bùng nổ chi tiêu trước đó chủ yếu đến từ việc chính phủ Nga gia tăng chi tiêu quốc phòng, kéo theo tình trạng thiếu hụt lao động và đẩy lương tăng vọt. Nhiều hộ gia đình tranh thủ chi tiêu mạnh tay khi thu nhập tăng nhanh.
Tuy nhiên, đà tăng này nay đã bắt đầu chững lại. Tốc độ tăng lương đang chậm lại, nhiều doanh nghiệp trên khắp các khu vực báo cáo nhu cầu tuyển dụng giảm và thị trường lao động bớt căng thẳng hơn trước. Theo ngân hàng trung ương Nga, điều này báo hiệu kỳ vọng thu nhập trong tương lai cũng đang điều chỉnh về mức thận trọng hơn.
Dự kiến trong năm 2026, nhiều doanh nghiệp sẽ chỉ tăng lương ở mức khiêm tốn, cho thấy người dân Nga đang chuẩn bị tinh thần cho giai đoạn “thắt lưng buộc bụng”.
Báo cáo mới nhất được công bố trong bối cảnh xung đột tại Ukraine sắp bước sang năm thứ 5. Các biện pháp kích cầu từ thời chiến dường như đang dần cạn kiệt tác dụng. Trong tháng 11, doanh thu từ dầu khí, trụ cột ngân sách Nga, đã giảm tới 34% so với cùng kỳ năm trước.
Ngay cả trước đó, nhiều nhà phân tích đã cảnh báo rằng nền kinh tế Nga chủ yếu được “chống đỡ” nhờ chi tiêu quốc phòng, các khoản trợ cấp và chính sách can thiệp khẩn cấp. Thống đốc ngân hàng trung ương Elvira Nabiullina từng cảnh báo vào cuối năm 2023 rằng nền kinh tế có nguy cơ “quá nóng”.
Thậm chí, lãnh đạo ngân hàng lớn nhất nước Nga còn khẳng định vào giữa năm 2024 rằng kinh tế Nga đang “chắc chắn và rõ ràng bị quá nhiệt”.
Tham khảo BI