Ngân hàng bứt tốc cho vay, thị trường bất động sản - chứng khoán “hút” vốn

Kết quả này phản ánh khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế đã được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, dòng vốn lớn vẫn tập trung vào bất động sản và chứng khoán , làm gia tăng nguy cơ mất cân đối và tiềm ẩn rủi ro nợ xấu.

Tín dụng tăng tốc

Báo cáo tài chính bán niên cho biết, tổng dư nợ cho vay của 27 ngân hàng niêm yết và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) tính đến cuối quý II/2025 đạt khoảng 14,94 triệu tỷ đồng, cao hơn 10% so với cuối năm 2024. Trong đó, nhóm 4 ngân hàng lớn gồm Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank), Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) và Agribank chiếm ưu thế với hơn 50% thị phần toàn ngành, đạt khoảng 7,5 triệu tỷ đồng dư nợ cho vay . Tốc độ tăng trưởng tín dụng cũng ở mức cao như VietinBank tăng khoảng 10%, Agribank 7,6%, Vietcombank 7% và BIDV 6% so với đầu năm.

Bên cạnh đó, nhiều ngân hàng ghi nhận tốc độ tăng trưởng tín dụng vượt xa mức bình quân toàn ngành. Đáng chú ý là Ngân hàng TMCP Quốc dân (NCB) và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cùng đạt mức tăng 20% so với cuối năm 2024. Tiếp theo, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) tăng 16%, trong khi Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank) và Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank) cùng đạt mức 15%...

Theo đại diện NCB, dư nợ cho vay sau 6 tháng đã đạt 90,4% kế hoạch năm nhờ ngân hàng tập trung khách hàng có điểm tín dụng cao, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số để giải ngân nhanh chóng, thuận tiện.

Đánh giá về kết quả trên, PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc phụ trách Ban giám đốc Học viện Ngân hàng, nhận định tăng trưởng tín dụng tốt như vậy phản ánh cơ hội rõ rệt cho đầu tư sản xuất kinh doanh. Điều này xuất phát từ những thay đổi quyết liệt của Đảng và Chính phủ về cơ chế, chính sách và thể chế, qua đó tăng niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước. "Tuy nhiên, mở rộng quy mô tín dụng phải đi đôi với đảm bảo chất lượng, hướng vốn vào các lĩnh vực ưu tiên theo đúng định hướng phát triển kinh tế - xã hội”, PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh lưu ý.

Cùng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế Chính phủ đề ra trong năm nay, tín dụng 5 tháng cuối năm phải tăng thêm khoảng 1,8 - 2,3 lần so với mức thực hiện của 7 tháng. Quan trọng là hiệu quả sử dụng vốn phải được nâng cao, ưu tiên dòng tín dụng cho xuất khẩu xanh, năng lượng tái tạo, công nghệ cao và các dự án có hiệu quả. Giảm lãi suất cho vay sẽ kích thích cả tổng cầu và tổng cung, hỗ trợ tăng trưởng bền vững.

Kiểm soát rủi ro

Trong xu hướng tăng trưởng tín dụng chung, một lượng lớn vốn đang chảy mạnh vào bất động sản và chứng khoán .

Tính đến 30/6, dư nợ tín dụng bất động sản đạt khoảng 3,18 triệu tỷ đồng, gấp 2,4 lần cuối năm 2024 và chiếm 18,5% tổng dư nợ toàn hệ thống.

Tại Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), cho vay kinh doanh bất động sản (bao gồm tín dụng và trái phiếu) chiếm 59% tổng dư nợ, tính cả khách hàng cá nhân lên hơn 64%. Tín dụng kinh doanh bất động sản hợp nhất tăng 21,5%, gần gấp đôi mức tăng trưởng chung 11,6% của ngân hàng này.

Một số ngân hàng khác cũng ghi nhận mức cho vay kinh doanh bất động sản tăng mạnh như Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) đạt 85.834 tỷ đồng, tăng 34% so với đầu năm; Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) đạt 163.754 tỷ đồng, tăng 28,4%; HDBank đạt 83.125 tỷ đồng, tăng 22% so với đầu năm.

Cùng với đó, cho vay mua chứng khoán (margin) cũng đạt mức kỷ lục. Dư nợ margin của các công ty chứng khoán Việt Nam hiện khoảng 303.000 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay.

Giới chuyên gia cảnh báo, nếu dòng vốn tập trung quá mức vào các lĩnh vực rủi ro cao như bất động sản , chứng khoán , nguy cơ mất cân đối và nợ xấu sẽ gia tăng. PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh khuyến nghị: “Các ngân hàng thương mại cần cân đối để vừa tăng trưởng quy mô dư nợ, vừa đảm bảo chất lượng tín dụng . Dòng vốn trung và dài hạn nên phát triển mạnh hơn qua thị trường chứng khoán , trái phiếu, giảm áp lực cho hệ thống ngân hàng và nâng cao tính bền vững của tín dụng ”.

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 trực tuyến với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng khẳng định tăng trưởng tín dụng bất động sản cao hơn trung bình chung là phù hợp với định hướng hỗ trợ thị trường này. Khi dự án được gỡ vướng, nhu cầu vốn là tất yếu. Còn với chứng khoán , dư nợ tín dụng vào chứng khoán chỉ chiếm 1,5% tổng dư nợ, không gây rủi ro hệ thống.

Thống đốc khẳng định Ngân hàng Nhà nước vẫn luôn theo dõi sát các chỉ số an toàn, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn hiện vẫn dưới ngưỡng 30%, các tổ chức tín dụng phải cân đối vốn theo kỳ hạn, đảm bảo an toàn hệ thống.

Ngân hàng Nhà nước định hướng kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực rủi ro, ưu tiên vốn cho sản xuất, xuất khẩu, công nghiệp chế biến, năng lượng xanh và chuyển đổi cơ cấu kinh tế; đồng thời, tiếp tục yêu cầu các tổ chức tín dụng giữ ổn định lãi suất huy động và tiếp tục giảm lãi suất cho vay .