Người dân xếp hàng mua xăng, ĐBQH hỏi vai trò của Quỹ bình ổn ở đâu?

Chiều 11/11, tại phiên thảo luận về dự thảo Luật giá (sửa đổi), đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hoà) cho biết, từ đầu tháng 10 đến nay, tình trạng đứt gãy nguồn cung, khan hiếm xăng dầu xảy ra trên diện rộng, không hiếm gặp hình ảnh các cây xăng đóng cửa, người dân xếp hàng dài chờ đến lượt mua.

"Vậy không rõ vai trò của Quỹ bình ổn giá xăng dầu ở đâu, liệu có nên duy trì quỹ này nữa hay không?", đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh đặt câu hỏi.

Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hoà)

Đại biểu đoàn Khánh Hoà cho rằng, nên chăng đã đến lúc phải thay đổi cơ chế Quỹ bình ổn giá bằng các công cụ điều tiết giá khác hiệu quả hơn để giá cả hàng hóa vận hành theo quy luật của thị trường.

"Vấn đề này cần được liên Bộ Tài chính, Công Thương cân nhắc một cách thận trọng hơn. Việc quy định lập quỹ bình ổn giá thành một điều luật riêng tại dự thảo Điều 22 là có thể không phù hợp", ông Thịnh cho hay.

Cũng liên quan đến nội dung này, đại biểu Vũ Tuấn Anh (đoàn Phú Thọ) cho biết thực tiễn thời gian qua, Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã góp phần làm giảm sốc về giá khi giá xăng dầu thế giới tăng cao hoặc là giảm quá mạnh. Việc sử dụng quỹ bình ổn giá đã hạn chế tác động xấu đến nền kinh tế và đời sống của Nhân dân.

Theo đại biểu đoàn Phú Thọ, xét về bản chất, giá cả hàng hóa, dịch vụ thực hiện trích quỹ bình ổn giá vẫn vận hành theo cơ chế thị trường, tăng hay giảm vẫn phụ thuộc vào thị trường. Tuy nhiên, khi sử dụng công cụ quỹ bình ổn giá sẽ tác động làm giá cả tăng chậm hơn hoặc giảm chậm hơn. Do đó, nếu sử dụng được biện pháp bình ổn giá khác như thông qua điều hòa, kiểm soát cung cầu quy định tại Khoản 3, Điều 20 của dự thảo luật thì không cần thiết phải sử dụng công cụ quỹ bình ổn giá.

Đại biểu Vũ Tuấn Anh (đoàn Phú Thọ)

Trong điều kiện hiện nay thì việc bình ổn giá xăng dầu thông qua điều hòa, kiểm soát cung cầu còn khó khăn. Vì vậy, trước mắt, đại biểu Vũ Tuấn Anh thống nhất giữ Quỹ bình ổn giá như dự án Luật. Song cần quy định rõ là chỉ lập quỹ bình ổn giá xăng dầu, còn không lập quỹ bình ổn giá đối với các hàng hóa, dịch vụ khác. Đồng thời cần có quy định cụ thể về việc công khai, minh bạch việc trích và sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu để đảm bảo được thực thi.

Cách đây ít ngày, Bộ Tài chính có Báo cáo Một số nội dung tiếp thu, giải trình ý kiến của Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận Tổ về dự án Luật giá (sửa đổi). Trong đó, Bộ Tài chính đã giải trình liên quan đến đề xuất giữ Quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Cụ thể, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết Quỹ bình ổn giá xăng dầu là quỹ đặc thù, được thành lập theo quy định tại Nghị định 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu, sau đó là Nghị định 83/2014/NĐ-CP, nay là Nghị định 95/2021/NĐ-CP. Như vậy, khi Quốc hội thông qua Luật giá 2012 đã có quỹ bình ổn giá xăng dầu.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã phát huy tác dụng tích cực và hiệu quả trong việc tạo nên một "bước đệm" nhằm góp phần bình ổn giá

Về đề xuất duy trì Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết trong bối cảnh giai đoạn vừa qua khi giá xăng dầu thế giới có nhiều biến động, việc sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu đã phát huy tác dụng tích cực và hiệu quả trong việc tạo nên một "bước đệm" nhằm góp phần bình ổn giá. Quỹ cũng giúp không để giá xăng dầu trong nước tăng sốc, góp phần kiềm chế lạm phát kỳ vọng, ổn định kinh tế vĩ mô, duy trì tăng trưởng và ổn định an sinh xã hội.

"Vì vậy, xuất phát từ thực tiễn và ý kiến của một số Bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương, Chính phủ đã thống nhất đề xuất trước mắt chưa bỏ công cụ Quỹ bình ổn giá xăng dầu", ông Phớc nhấn mạnh.

Cùng với đó sẽ củng cố các cơ chế trong triển khai, tổ chức thực hiện nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch trong việc sử dụng quỹ.