Người làm công ăn lương nộp thuế thu nhập cá nhân ra sao?

Người có tiền lương tiền công bao nhiêu sẽ phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Theo tờ trình mới nhất về Dự thảo luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) trình lên Quốc hội xem xét, Bộ Tài chính cho biết đã rà soát, điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từ 7 bậc thành 5 bậc, nới rộng khoảng cách giữa các bậc và điều chỉnh lại 2 bậc thuế suất của biểu thuế lũy tiến để tất cả các cá nhân đang thực hiện nộp thuế ở các bậc đều được giảm so với biểu thuế hiện hành, đồng thời khắc phục được việc tăng đột ngột giữa các bậc thuế. Cụ thể là giảm mức thuế suất 15% (ở bậc 2) xuống 10% và thuế suất 25% (ở bậc 3) xuống 20% (theo hình dưới). Như vậy, thuế suất thuế thu nhập cá nhân sẽ bắt đầu từ 5% và đến mức cao nhất vẫn là 35% như hiện nay.

Biểu thuế lũy tiến từng phần theo đề xuất mới nhất trong dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Đồng thời, dự thảo luật cũng quy định rõ mức giảm trừ gia cảnh đối với tiền lương, tiền công cho bản thân người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng (tương đương 186 triệu đồng/năm); giảm trừ gia cảnh cho mỗi người phụ thuộc 6,2 triệu đồng/tháng. Giao Chính phủ trình Ủy ban thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trên cơ sở biến động của giá cả, thu nhập cho phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.

Giả sử các quy định tại dự thảo nêu trên được thông qua thì từ đầu năm 2026, người làm công ăn lương sẽ nộp thuế thu nhập cá nhân khác với hiện nay. Cụ thể, ngoài mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc, người nộp thuế còn được khấu trừ tiền đóng bảo hiểm bắt buộc và một số khoản chi khác như tiền ăn trưa, phụ cấp, đóng góp từ thiện, quỹ hưu trí tự nguyện (nếu có). Giả sử cá nhân có một người phụ thuộc thì nếu có thu nhập 20 triệu đồng/tháng, sau khi được khấu trừ gia cảnh cho bản thân là 15,5 triệu đồng, người phụ thuộc 6,2 triệu đồng thì tổng cộng được khấu trừ lên 21,7 triệu đồng/tháng, cao hơn tiền lương nhận được. Như vậy, cá nhân này sẽ không phải nộp thuế. So với quy định hiện nay, cá nhân này đã giảm được số thuế phải nộp 125.000 đồng/tháng.

Tương tự, khi người làm công ăn lương có thu nhập 30 triệu đồng/tháng và có một người phụ thuộc thì giảm trừ gia cảnh sẽ được khấu trừ tổng cộng 21,7 triệu đồng; được trừ bảo hiểm bắt buộc 10,5% x 30 triệu đồng (lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc) = 3,15 triệu đồng. Như vậy, cá nhân này còn thu nhập tính thuế là 30 triệu đồng - 21,7 triệu đồng - 3,15 triệu đồng = 5,15 triệu đồng, nằm trong khung đóng thuế bậc 1 với thuế suất 5%, tương ứng số thuế sẽ phải nộp khoảng 265.000 đồng, giảm so với số thuế 968.000 đồng hiện nay… Trường hợp người này có 2 người phụ thuộc thì sau khi được giảm trừ gia cảnh và các loại chi phí khác theo quy định thì sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Thu nhập bao nhiêu phải đóng thuế cao nhất 35%?

Cũng theo nguyên tắc tính thuế nói trên, đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương tiền công là 100 triệu đồng/tháng. Nếu người này có 1 người phụ thuộc được trừ giảm trừ gia cảnh là 21,7 triệu đồng, bảo hiểm bắt buộc 10,5% x lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc (lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tối đa bằng 20 lần mức lương cơ sở, tương ứng 46,8 triệu đồng), tương đương được khấu trừ tối đa là 4,9 triệu đồng. Tổng cộng, cá nhân này được khấu trừ 26,6 triệu đồng nên thu nhập còn lại tính thuế là 73,4 triệu đồng, thuộc trường hợp đóng thuế bậc 4 với thuế suất 30% (thu nhập tính thuế trên 60 triệu đồng đến 100 triệu đồng/tháng). Số thuế cá nhân này phải nộp là 22 triệu đồng. Nếu có 2 người phụ thuộc thì tổng số tiền được giảm trừ lên 32,8 triệu đồng và thu nhập tính thuế còn 67,2 triệu đồng. Khi đó, cá nhân này cũng phải đóng thuế suất 30%, tương ứng 20,16 triệu đồng...

ẢNH: NGỌC THẮNG

Như vậy, tổng cộng một cá nhân có 2 người phụ thuộc thì mức giảm trừ gia cảnh và bảo hiểm bắt buộc lên 32,8 triệu đồng/tháng. Nếu người này có thu nhập từ tiền lương, tiền công đạt 135 triệu đồng/tháng thì sau khi khấu trừ còn lại 102,2 triệu đồng là thu nhập tính thuế. Cá nhân này sẽ nộp thuế suất cao nhất 35%, tương ứng số tiền phải nộp là 35,77 triệu đồng...

Chuyên gia về thuế, luật sư Trần Xoa giải thích, phần thu nhập tính thuế được nêu trong biểu thuế lũy tiến tại luật Thuế thu nhập cá nhân từ trước đến nay là thu nhập còn lại sau khi đã giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc cùng một số chi phí quy định như bảo hiểm, tiền đóng góp từ thiện nhân đạo... Đối với người phụ thuộc, luật không giới hạn mỗi cá nhân có bao nhiêu người phụ thuộc mà chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện quy định do Bộ Tài chính công bố (ví dụ là con chưa thành niên, con bị khuyết tật, bố mẹ già có thu nhập dưới 1 triệu đồng/tháng, anh chị em ruột không nơi nương tựa mà người nộp thuế trực tiếp nuôi dưỡng...). Vì vậy, cá nhân có nhiều người phụ thuộc thì mức giảm trừ càng nhiều, tương ứng số tiền thuế phải nộp ít hơn người có cùng mức thu nhập nhưng ít người phụ thuộc.