Nhà đầu tư Mỹ ăn trái đắng đầu năm 2021: Chuỗi cà phê Trung Quốc 'nổ' sắp vượt Starbucks nộp hồ sơ xin phá sản sau bê bối lừa đảo, 'xào nấu' doanh thu

Theo thông tin từ tờ Bloomberg, chuỗi cà phê Trung Quốc Luckin Coffee đã nộp hồ sơ xin phá sản theo Chương 15 tại New York. Sự việc xảy ra sau hơn 1 năm công ty này bị cáo buộc làm giả kết quả doanh thu.

Bước đi này sẽ bảo vệ công ty khỏi những chủ nợ Mỹ đồng thời bắt tay vào việc tái cấu trúc hoạt động ở Trung Quốc - nơi đang điều hành hàng nghìn cửa hàng. Tất cả những quán cà phê của họ ở Trung Quốc vẫn mở cửa hoạt động và việc nộp hồ sơ phá sản theo Chương 15 sẽ không gây ra bất kỳ ảnh hưởng nào tới hoạt động kinh doanh hàng ngày của họ.

"Công ty vẫn tiếp tục đáp ứng các nghĩa vụ thương mại của mình trong quá trình hoạt động kinh doanh thông thường gồm cả trả cho nhà cung cấp và nhân viên", tuyên bố nói.

Việc nộp hồ sơ xin phá sản ở Mỹ với Luckin Coffee được xem là một cú sốc. Chuỗi này từng được xem là đối thủ của Starbucks ở Trung Quốc. Sau khi bế bối gian lận kế toán xảy ra, họ đã sa thải Chủ tịch và CEO, trả hàng trăm triệu tiền phạt ở cả Mỹ và Trung Quốc. Cổ phiếu lao dốc 90%.

Uỷ ban Chứng khoán Mỹ đã phạt công ty này 180 triệu USD vào tháng 12 năm ngoái sau khi phát hiện ra họ cố ý xào nấu 300 triệu USD doanh thu trong giai đoạn từ tháng 4/2019 - 1/2020. Công ty này cho đến nay vẫn chưa thừa nhận sai phạm và bác bỏ cáo buộc của SEC.

Hành động trái pháp luật của Luckin liên quan tới việc tuyên bố sai doanh thu, chi phí và thua lỗ khiến các nhà đầu tư lầm tưởng rằng công ty này đang đạt tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc.

Sự sụp đổ của chuỗi này dẫn tới việc giới chức Mỹ bắt đầu kiểm tra lại toàn bộ các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Mỹ mà không tuân thủ các quy định kiểm toán của phía Mỹ.

Trường hợp của Luckin cũng khiến các nhà đầu tư toàn cầu lo ngại về hoạt động quản trị trong các tập đoàn Trung Quốc.

Được thành lập năm 2017, Luckin điều hành 3.898 cửa hàng tính tới ngày 30/11 với 894 cửa hàng dưới dạng "hợp tác". Chuỗi này đã thu hút khách hàng bởi những chương trình giảm giá mạnh và dự kiến tiếp cận mức 10.000 địa điểm vào cuối năm 2021.

Cà phê của Luckin có giá rẻ hơn Starbucks và được bán chủ yếu mang đi hiện vẫn đang phổ biến ở Trung Quốc. Doanh thu của họ đã tăng 35,8% trong quý kết thúc vào ngày 30/9 so với 1 năm trước.

"Việc nộp hồ sơ phá sản theo chương 15 ở Mỹ không có nghĩa là Luckin sẽ đóng cửa. Việc này chỉ để xóa bỏ các khoản nợ, đóng một vài hoạt động kinh doanh không có lợi nhuận và để tập trung vào hoạt động kinh doanh cốt lõi".

Đáng chú ý Luckin thời gian đầu đã thu hút được tiền của nhiều quỹ đầu tư máu mặt gồm cả Quỹ đầu tư nhà nước Singapore GIC, những "cá mập" ở phố Wall như BlackRock, Quỹ Point72 của Steve Cohen...

Từng "nổ" sắp vượt mặt Starbucks

Thời điểm quý 3 năm 2019, Luckin từng báo cáo tốc độ tăng trưởng tới 558% so với cùng kỳ năm 2018. Họ cũng chứng kiến tốc độ mở rộng nhanh chưa từng có khi đạt 3.000 quán chỉ sau 2 năm thành lập.

Thời điểm đó, giới phân tích đều đánh giá rằng Luckin chính là đối thủ đáng lo ngại nhất của Starbucks ở thị trường lớn nhất của họ là Trung Quốc. Luckin không muốn khách hàng phải xếp hàng dài như ở Starbucks mà chủ yếu phục vụ những đơn hàng giao tận nơi và thành toán trên ứng dụng. Dù vẫn có những cửa hàng vật lý với bàn và ghế ngồi, một lượng lớn cửa hàng của họ chỉ như "bếp nhận đồ" hay "điểm giao hàng". Quan trọng hơn, một cốc cà phê Luckin rất rẻ, rẻ hơn tới 30% so với Starbucks.

Tuy nhiên với tình hình như hiện tại, rõ ràng một công ty non trẻ như Luckin sẽ vẫn cần phải có một chặng đường dài nữa mới có thể vượt qua "tượng đài" Starbucks với giá trị thị trường tới 100 tỷ USD. Điều này càng đúng hơn trong bối cảnh họ đang phải giải quyết bê bối liên quan tới kế toán.