Những chỉ số này đang chứng minh kinh tế Việt Nam đang có dấu hiệu giảm tốc?

Trung tâm phân tích và tư vấn đầu tư khách hàng cá nhân (CTCP Chứng khoán SSI) vừa đưa ra báo cáo "Đi tìm lời giải cho bài toán tăng trưởng". Theo đó, báo cáo nhìn nhận rằng đã có những dấu hiệu cho thấy kinh tế Việt Nam đang giảm tốc.

Tăng trưởng GDP hàng quý so với cùng kỳ (%)

Thứ nhất, phía SSI cho biết nông nghiệp đã sụt giảm, tuy nhiên, ngành thuỷ sản có khởi sắc. GDP nông nghiệp quý 2 chỉ tăng 1,03%, thấp hơn nhiều quý 1 cũng như cùng kỳ 2018. Lý do khiến ngành nông nghiệp có tăng trưởng thấp bao gồm thời tiết và thị trường xuất khẩu không thuận lợi.

Trong khi đó, GDP thủy sản quý 2 tăng 7,03%, xấp xỉ mức tăng của quý 2/2018 là 7,05%. Tính chung 6 tháng, GDP Thủy sản tăng 6,45%, nhỉnh hơn 6 tháng 2018 là 6,41%. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cho rằng các số liệu khác cho thấy ngành Thủy sản khó có thể tăng trưởng bằng cùng kỳ.

Thứ hai, về công nghiệp chế biến chế tạo, nhóm ngành này đã có sự giảm tốc trong quý ngay cả khi nhóm điện tử có cải thiện.

Theo đó, GDP công nghiệp chế biến chế tạo tăng 10,9% trong quý 2, thấp hơn so với quý 1 là 11,5%. Công nghiệp điện tử có sự cải thiện nhất định nhưng sự giảm tốc của một số ngành công nghiệp vốn có tốc độ tăng trưởng cao như lọc hóa dầu, sản xuất xe có động cơ hay may mặc đã khiến GDP quý 2 tăng chậm lại.

Tăng trưởng GDP và chỉ số công nghiệp hàng quý

Phân tích thêm, phía SSI lưu ý việc xe nhập khẩu tăng khiến ngành sản xuất xe trong nước chậm lại. Mặt khác, việc ngành may mặc tăng chậm cũng là vấn đề đáng lưu tâm khi bối cảnh hiện tại được cho là có lợi cho Việt Nam phát triển ngành.

Nhóm ngành dược trong 6 tháng được chỉ ra không còn tăng trưởng trong khi ở cùng kỳ năm 2018 đã tới 16,2%.

Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra một số ngành vẫn giữ hoặc cải thiện phong độ như kim loại, thiết bị điện, nội thất, sản phẩm từ cao su & plastic. Nhờ vậy, tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp được kéo lại.

Chỉ số công nghiệp hàng tháng YTD YoY%

Công nghiệp chế biến chế tạo vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong toàn ngành công nghiệp (65%), tiếp đến là khai khoáng (19%) và sản xuất phân phối điện, khí đốt (14%). Dù tỷ trọng nhỏ nhưng nhờ có tăng trưởng dương của khai khoáng mà ngành công nghiệp nói chung đã không bị giảm theo đà giảm của công nghiệp chế biến chế tạo.

Thứ ba, báo cáo chỉ ra rằng nhiều ngành dịch vụ tăng cao nhưng không thực sự chắc chắn.

Theo đó, ngược với xu hướng chậm lại và đi ngang của chỉ số bán lẻ, GDP ngành bán buôn bán lẻ quý 2 lại cao hơn so với quý 1, 8,27% với 7,91%. Phía SSI cho rằng trong khi tăng trưởng kinh tế quý 2 chậm lại thì việc ngành bán buôn bán lẻ lại có tăng trưởng nhanh hơn là điều khó lý giải.

Bên cạnh đó, GDP ngành vận tải kho bãi tăng 8,16%, đẩy tăng trưởng 6 tháng lên 7,89%, là mức cao nhất 6 quý. Ngành vận tải kho bãi duy trì được tốc độ tăng trưởng cao và ổn định có phần đóng góp lớn từ lưu chuyển hàng hóa nội địa, đặc biệt là lưu chuyển hàng hóa đường biển nội địa.

Tăng trưởng GDP các ngành dịch vụ hàng quý YoY%

Hoạt động kinh doanh bất động sản quý 2 tăng 4,13%, mức thấp nhất 3 quý và cũng thấp hơn so với cùng kỳ (4,56%). Lý giải về sự tăng chậm này, SSI cho biết về phía cung, các thủ tục hành chính để hình thành và phát triển dự án đang có dấu hiệu chậm lại. Về phía cầu, đó là chính sách thắt chặt cho vay bất động sản của các ngân hàng thương mại.

Nhóm nghiên cứu cũng cho rằng không loại trừ khả năng nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, Hong Kong giảm quan tâm đến thị trường bất động sản Việt nam vì lý do kinh tế.

"Các số liệu vĩ mô quý 2 đã khẳng định dự báo trước đó của chúng tôi về sự giảm tốc của nền kinh tế", phía SSI cho biết. Tuy nhiên, điểm tích cực là các cân đối vĩ mô bao gồm lạm phát và tỷ giá vẫn được kiểm soát tốt. Nhìn sang các quý tiếp theo, nhóm nghiên cứu cho biết khó khăn của ngành nông nghiệp cùng với động lực "lọc hóa dầu" giảm bớt sẽ kìm hãm tốc độc tăng trưởng chung.

Mặt khác, khi tăng trưởng chậm lại, nhóm nghiên cứu chỉ ra 2 vấn đề cần lưu ý để thúc đẩy tăng trưởng gồm giải ngân đầu tư công và kiểm soát nhập khẩu.

"Việt Nam cần tiếp tục nâng các hàng rào bảo hộ song song với các chính sách ưu đãi sản xuất và tiêu dùng không chỉ với ô tô mà còn với nhiều mặt hàng công nghiệp có thể tự sản xuất trong nước. Xu hướng bảo hộ và thương mại công bằng cần được vận dụng, đặc biệt là với các quốc gia có trình độ phát triển gần với Việt Nam như nhóm nước ASEAN", báo cáo nêu rõ.