Quốc gia đang mắc nợ nhiều nhất thế giới, gấp đến 340 lần GDP của một nước khác

Dữ liệu mới nhất cho thấy nợ công của Hoa Kỳ đã vượt mốc 38 nghìn tỷ USD vào tuần qua, mức cao kỷ lục lịch sử và phản ánh tốc độ phình to nhanh của thâm hụt trong bối cảnh chi phí lãi vay tăng và chi bắt buộc leo thang. Con số này được ghi nhận từ dữ liệu Bộ Tài chính Mỹ.

So với các nước phát triển nợ cao khác, Nhật Bản duy trì tỷ lệ nợ/GDP rất lớn (khoảng 230% theo IMF), nhưng quy mô nền kinh tế nhỏ hơn nên tổng số nợ tính bằng USD vẫn thấp hơn đáng kể so với Hoa Kỳ. Ở châu Âu, Ý là ví dụ lớn nhất khi nợ công đã vượt 3 nghìn tỷ EUR vào cuối năm 2024, nhưng quy mô bằng USD vẫn kém xa mức 38 nghìn tỷ USD của Mỹ. Nói cách khác: Mỹ không chỉ nằm trong nhóm nợ/GDP cao tại các nền kinh tế lớn, mà còn đứng số một thế giới về giá trị nợ tuyệt đối.

Ai đang nắm giữ nợ của Mỹ? Phần lớn là nhà đầu tư trong nước (các quỹ hưu trí, quỹ tương hỗ, ngân hàng, Cục Dự trữ Liên bang và các quỹ của chính phủ liên bang). Khối ngoại nắm khoảng một phần tư đến một phần ba nợ công do công chúng nắm giữ; trong đó Nhật Bản và Vương quốc Anh là hai chủ nợ nước ngoài lớn nhất, tiếp theo là Trung Quốc, theo thống kê của Bộ Tài chính Mỹ (đến giữa năm 2025). Điều này cho thấy rủi ro tài trợ nợ của Hoa Kỳ phần lớn mang tính nội địa, trong khi nhà đầu tư quốc tế vẫn coi trái phiếu Kho bạc là tài sản an toàn, thanh khoản cao.

Chính sách kiểm soát nợ hiện hành của Washington là sự pha trộn giữa kỷ luật chi tiêu trên giấy tờ và thực tế chính trị khó khăn. Đạo luật Trách nhiệm Tài khóa 2023 (Fiscal Responsibility Act) đã tạm treo trần nợ đến 1/1/2025 đồng thời áp trần chi tiêu tùy ý cho hai năm ngân sách 2024–2025. Tuy vậy, Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) cảnh báo chi phí lãi vay sẽ tăng mạnh thập kỷ tới và nợ do công chúng nắm giữ có xu hướng leo lên mốc 120% GDP vào đầu thập niên 2030 nếu không có điều chỉnh lớn ở thuế và chi bắt buộc. Nỗ lực quản lý danh mục nợ của Bộ Tài chính chủ yếu tập trung vào phối hợp kỳ hạn phát hành giữa tín phiếu, trái phiếu ngắn và dài hạn để trải rủi ro tái cấp vốn.

So các nền kinh tế ASEAN khác theo dữ liệu IMF tháng 10/2025: GDP Indonesia khoảng 1,44 nghìn tỷ USD (tức nợ Mỹ gấp ~26 lần), Thái Lan khoảng 558,6 tỷ USD (~68 lần), Singapore khoảng 547 tỷ USD (~69 lần). Từng con số cho thấy quy mô nợ Hoa Kỳ, xét theo giá trị tuyệt đối, bỏ xa tổng sản lượng hàng năm của hầu hết các nền kinh tế đang phát triển ở châu Á

Một cách nhìn khác là so nợ Mỹ với GDP các nền kinh tế quy mô nhỏ ngoài ASEAN. Ở châu Phi, GDP Kenya năm 2025 theo IMF khoảng 136 tỷ USD và Ghana khoảng 112 tỷ USD; nợ công của Hoa Kỳ vì thế lần lượt tương đương khoảng 280 lần và 340 lần GDP của hai nước này. Các nền kinh tế nhỏ ở Thái Bình Dương hay Caribe còn có GDP thấp hơn, khiến khoảng cách về quy mô càng lớn