Quốc gia mua gạo nhiều nhất thế giới vừa gia hạn lệnh cấm nhập khẩu đến hết năm 2025, đề xuất áp thuế lên đến 50% từ những thị trường này

Tổng thống Philippines Ferdinand R. Marcos, Jr. đã phê duyệt việc gia hạn lệnh cấm nhập khẩu gạo đến cuối năm 2025 nhằm ổn định giá lúa tại nông trại, theo thông tin từ Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco P. Tiu Laurel, Jr. Sắc lệnh hành pháp chính thức hóa quyết định này được ban hành vào ngày 3/11.

Ông Laurel cho biết, lệnh cấm nhập khẩu có tác động nhỏ đến giá bán lẻ và nguồn cung gạo nhưng lại hỗ trợ đáng kể cho giá lúa tại ruộng. “Tổng thống Marcos cho rằng cần gia hạn lệnh cấm thêm hai tháng để tiếp tục hỗ trợ nông dân,” ông Laurel nhấn mạnh.

Chính quyền ông Marcos lần đầu áp dụng lệnh dừng nhập khẩu từ ngày 1/9 nhằm ứng phó với tình trạng giá lúa giảm trước mùa thu hoạch mưa. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), Philippines là nước nhập khẩu gạo hàng đầu thế giới, nhưng do lệnh cấm, dự báo nhập khẩu gạo của Philippines năm 2025 đã giảm từ 5,4 triệu tấn xuống còn 4,9 triệu tấn. Tính đến tháng 8, Philippines nhập khẩu 2,58 triệu tấn gạo , so với 4,81 triệu tấn trong năm 2024.

Bộ trưởng Laurel khẳng định lệnh cấm, kết hợp với các chương trình hỗ trợ nông dân và ngư dân, cùng việc áp dụng giá sàn cho lúa, sẽ giúp bảo vệ người trồng lúa khỏi áp lực giảm giá từ hàng nhập khẩu rẻ. Giá gạo bán lẻ vẫn ổn định, với gạo xay xát kỹ dự kiến đạt trung bình 42 PHP/kg, gạo thường dao động quanh 40 PHP/kg.

Chuyên gia kinh tế nông nghiệp nghỉ hưu Roy S. Kempis đánh giá cao quyết định gia hạn lệnh cấm, cho rằng đây là cơ hội để điều chỉnh chính sách sao cho giá tại ruộng ổn định, đồng thời khuyến khích nông dân sản xuất và cung ứng gạo nhiều hơn nhờ mức giá công bằng hơn.

Trong khi đó, Jayson H. Cainglet, Giám đốc điều hành Samahang Industriya ng Agrikultura, đề xuất khôi phục thuế nhập khẩu gạo về mức ban đầu – 35% với các nước ASEAN và 50% với các quốc gia ngoài ASEAN – để tăng sức cạnh tranh cho nông sản nội địa. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thể chế hóa giá sàn, đồng thời đảm bảo chính phủ mua trực tiếp gạo từ nông dân với quy mô đủ lớn để định hình thị trường.

Trước đó, vào ngày 25/10, Tổng thống Marcos đã ký Sắc lệnh hành pháp (EO) 100, thiết lập mức giá sàn cho gạo chưa xay xát, nhằm bảo vệ nông dân khỏi biến động giá và thúc đẩy lợi nhuận công bằng. Bộ Nông nghiệp có nhiệm vụ điều chỉnh giá sàn thường xuyên dựa trên chi phí sản xuất, điều kiện thị trường và sự chênh lệch giữa các khu vực.

Việc gia hạn lệnh cấm nhập khẩu gạo cho thấy nỗ lực của chính quyền Philippines trong việc cân bằng lợi ích giữa người tiêu dùng và người sản xuất, đồng thời ổn định thị trường gạo trong bối cảnh biến động giá toàn cầu.

Theo The Star