Taliban đang ngồi trên "đống vàng" trị giá 1.000 tỷ USD

19/08/2021 13:04
Các báo cáo của Mỹ cho thấy Afghanistan sở hữu các mỏ khoáng sản gồm đồng, sắt, vàng, đất hiếm và lithium giá trị cực lớn.

Afghanistan là một trong những quốc gia nghèo nhất trên thế giới. Nhưng vào năm 2010, các quan chức quân sự và nhà địa chất Mỹ tiết lộ rằng đất nước nằm ở ngã tư của Trung và Nam Á sở hữu những mỏ khoáng sản trị giá gần 1.000 tỷ USD, có thể thay đổi toàn bộ nền kinh tế nước này.

Các mỏ khoáng sản như đồng, sắt và vàng nằm rải rác khắp các tỉnh của quốc gia này. Ngoài ra, Afghanistan còn có cả mỏ đất hiếm và có thể là cả những mỏ lithium lớn nhất thế giới – thành phần thiết yếu nhưng khan hiếm hiện nay dùng cho pin tái tạo năng lượng và các công nghệ khác để giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu.

Rod Schoonover, một nhà khoa học và chuyên gia an ninh, người thành lập Ecological Futures Group, cho biết: "Afghanistan chắc chắn là một trong những khu vực giàu nhất về kim loại quý truyền thống – những kim loại cần thiết cho cho các nền kinh tế mới nổi của thế kỷ 21".

Những thách thức về an ninh, thiếu cơ sở hạ tầng và hạn hán nghiêm trọng đã ngăn cản việc khai thác hầu hết các loại khoáng sản có giá trị trong quá khứ.

Tiềm năng to lớn

Triển vọng kinh tế của đất nước này khá mờ mịt giai đoạn trước đây. Vào năm 2020, ước tính khoảng 90% người Afghanistan sống dưới mức nghèo khổ do chính phủ xác định là 2 USD/ngày, theo báo cáo từ Cơ quan nghiên cứu của Quốc hội Mỹ, công bố tháng 6/2021.

Những tiết lộ về sự giàu có về khoáng sản của Afghanistan đã mang lại sự hứa hẹn.

Taliban đang ngồi trên đống vàng trị giá 1.000 tỷ USD - Ảnh 1.

Mỏ quặng đồng tại tỉnh Logar của Afghanistan.

Nhu cầu về kim loại như lithium, coban, cũng như các nguyên tố đất hiếm như neodymium đang tăng cao khi các quốc gia cố gắng chuyển sang ô tô điện và các công nghệ sạch khác để giảm lượng khí thải carbon.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho biết hồi tháng 5 rằng nguồn cung toàn cầu của các nguyên tố lithium, đồng, nickel, coban và đất hiếm cần phải tăng mạnh nếu không thế giới sẽ thất bại trong nỗ lực giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu. 3 quốc gia Trung Quốc, Cộng hoà Dân chủ Congo và Australia hiệm chiếm 75% sản lượng lithium, coban và đất hiếm toàn cầu.

Theo IEA, một chiếc xe điện cần lượng khoáng chất nhiều gấp 6 lần xe sử dụng nguyên liệu hoá thạch. Lithium, nickel và coban rất quan trọng với pin. Mạng lưới điện cũng đòi hỏi một lượng lớn đồng, nhôm trong khi các nguyên tố đất hiếm được sử dụng trong nam châm để tuabin gió hoạt động.

Chính phủ Mỹ đã báo cáo ước tính trữ lượng lithium ở Afghanistan có thể sánh ngang với trữ lượng tại Bolivia – nơi có trữ lượng lớn nhất thế giới hiện nay.

Mirzad thuộc Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ nói với tạp chí Science năm 2010: "nếu Afghanistan có được một vài năm yên bình, cho phép phát triển các nguồn tài nguyên khoáng sản của mình, nước này có thể trở thành một trong những quốc gia giàu có nhất trong khu vực trong vòng một thập kỷ".

Nhưng rào cản còn nhiều

Nhưng sự bình yên đó chưa bao giờ đến và hầu hết khoáng sản của Afghannistan thì vẫn ở dưới lòng đất, Mosin Khan – thành viên cao cấp không thường trú tại Hội đồng Đại Tây Dương và cựu Giám đốc Trung Đông và Trung Á tại Quỹ tiền tệ Quốc tế cho biết.

Taliban đang ngồi trên đống vàng trị giá 1.000 tỷ USD - Ảnh 2.

Một người dân Afghanistan khai thác được mảnh vàng ở mỏ Qara Zaghan.

Trong khi đã có một số hoạt động khai thác vàng, đồng và sắt, việc khai thác lithium và cá khoáng sản đất hiếm đòi hỏi đầu tư lớn hơn nhiều, kỹ thuật cũng như thời gian. IEA ước tính trung bình phải mất 16 năm kể từ khi phát hiện ra một mỏ khai thác để bắt đầu sản xuất.

Hiện tại, khoáng sản chỉ đem về khoảng 1 tỷ USD/năm ở Afghanistan, theo Khan. Ông ước tính rằng 30-40% đã bị bòn rút bởi tham nhũng, cũng như các lãnh chúa và Taliban, vốn chủ trì các dự án khai thác nhỏ.

"Vẫn có khả năng Taliban sử dụng sức mạnh mới của mình để phát triển lĩnh vực khai thác", Schoonover nói.

"Taliban đã nắm quyền nhưng quá trình chuyển đổi từ nhóm nổi dậy sang chính phủ quốc gia sẽ không đơn giản chút nào", Joseph Parkes, nhà phân tích an ninh châu Á của công ty quản trị rủi ro Verisk Maplecroft cho biết. "Có thể phải mất nhiều năm nữa để quản lý các hoạt động khai thác khoáng sản còn non trẻ hiện nay".

Khan lưu ý rằng đầu tư nước ngoài cũng gặp khó khăn trong khi thu hút vốn tư nhân thậm chí còn khó hơn. "Các nhà đầu tư tư nhân sẽ không mạo hiểm", Khan nói. Các hạn chế của Mỹ cũng có thể là một thách thức.

Cơ hội đến tay Trung Quốc?

Các dự án do nhà nước hậu thuẫn được thúc đẩy một phần bởi chính trị có thể là một câu chuyện khác. Trung Quốc, quốc gia đứng đầu thế giới về khai thác đất hiếm cho biết họ vẫn "duy trì liên lạc với Afghan Taliban".

"Trung Quốc – nước láng giềng bên cạnh, đang bắt tay vào một chương trình phát triển năng lượng xanh rất quan trọng", Schoonover cho biết. "Lithium và đất hiếm đến nay vẫn không thể thay thế được vì mật độ và đặc tính vật lý của chúng. Những khoáng chất đó sẽ nằm trong kế hoạch dài hạn của họ".

Tham khảo: CNN

Tin mới

Trung Quốc lại gây chấn động thị trường: "Siêu phẩm" được bán với giá chưa tới 150 triệu, rẻ bất ngờ
29/07/2025 09:06
Động thái của Trung Quốc trực tiếp làm gia tăng áp lực lên các đối thủ Mỹ và châu Âu.
2 mẫu xe điện Honda sắp về Việt Nam: "PCX điện" giá chỉ hơn 30 triệu đối đầu "siêu phẩm" café-racer
29/07/2025 08:45
Sự xuất hiện của hai mẫu xe nhập khẩu tư nhân này làm phong phú thêm lựa chọn cho người tiêu dùng Việt, bên cạnh các sản phẩm được Honda Việt Nam phân phối chính hãng.
Xăng E10 sắp xuất hiện, mong giá rẻ hơn xăng khoáng 2.000 đồng/lít
29/07/2025 08:08
Từ 1-8 tới, xăng E10 - loại nhiên liệu pha 10% ethanol sẽ được bán thí điểm tại Hà Nội, TP HCM và Hải Phòng.
Vừa phá kỷ lục, một mặt hàng tỷ USD của VN chinh phục hơn 80 nước đang “gặp khó”: Thủ tướng chỉ đạo gì?
29/07/2025 07:20
Mặt hàng này của Việt Nam dự kiến có thể cán mốc 7 tỷ USD về kim ngạch xuất khẩu.
Đột kích một nhà máy, công an triệt phá đường dây sản xuất phân bón giả, bắt giữ giám đốc và tịch thu hàng trăm tấn sản phẩm
29/07/2025 07:01
Cơ quan chức năng Indonesia đã bắt giữ người đứng đầu công ty sản xuất phân bón giả với khoản lợi nhuận dao động 270 triệu – 400 triệu đồng mỗi tháng.

Bảng giá cập nhật trực tuyến

Cao su

RUBBER

36.108.600 VNĐ / tấn

165.00 JPY / kg

2.31 %

- 3.90

Đường

SUGAR

9.352.292 VNĐ / tấn

16.18 UScents / lb

1.04 %

- 0.17

Cacao

COCOA

215.829.426 VNĐ / tấn

8,232.00 USD / mt

3.22 %

- 274.00

Cà phê Arabica

COFFEE ARABICA

165.445.403 VNĐ / tấn

286.23 UScents / lb

2.90 %

- 8.56

Gạo

RICE

14.643 VNĐ / tấn

12.28 USD / CWT

0.04 %

- 0.01

Đậu nành

SOYBEANS

9.286.781 VNĐ / tấn

964.00 UScents / bu

0.23 %

+ 2.25

Bột đậu nành

SOYBEAN MEAL

8.106.669 VNĐ / tấn

280.50 USD / ust

1.63 %

+ 4.50

» Xem tất cả giá Nông sản

Tin cùng chuyên mục

Xe điện mini rẻ nhất Việt Nam ra mắt bản nâng cấp tại quê nhà: sạc một lần chạy 222 km, giá từ 128 triệu đồng thách thức Wuling Mini EV
29/07/2025 04:02
Mẫu xe điện mini phiên bản mới có giá quy đổi từ 128 triệu đồng.
Tin vui cho sầu riêng Đông Nam Á: Nhu cầu sầu riêng của Trung Quốc bùng nổ trở lại, một nhà cung cấp thị phần tăng gấp 10 lần kể từ đầu năm
29/07/2025 01:01
Không phải Thái Lan hay Việt Nam, đây là đối thủ đang chiếm trọn cảm tình của người tiêu dùng sầu riêng tại Trung Quốc.
Cà phê võng phiên bản plus: Chỉ 30.000 đồng mà vừa uống nước, vừa sạc xe điện, vừa có chỗ tắm đang gây sốt ở TP.HCM
28/07/2025 10:22
Với lợi nhuận trên 30%, chỉ sau một năm chuỗi cà phê kết hợp trạm sạc đã có 5 chi nhánh và chuẩn bị mở thêm 2 cơ sở mới.
Lào đưa sang Việt Nam hàng chục nghìn tấn hàng quan trọng - Nước ta có diện tích trồng top 30 thế giới vẫn phải chi tiền nhập khẩu
28/07/2025 09:01
Việt Nam đã chi hơn 1 tỷ USD để nhập khẩu mặt hàng này trong nửa đầu năm nay.