Thế chấp bằng dự án "ảo" nhưng vẫn vay được hàng nghìn tỉ đồng

Điển hình là những thỏa thuận tín dụng giữa ngân hàng với nhóm khách hàng Công ty CP Địa ốc M&C. Từ năm 2007-2013, ông Phùng Ngọc Khánh (Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty CP Địa ốc M&C) sử dụng pháp nhân 11 công ty do ông này lập ra và 10 cá nhân (gọi chung là nhóm khách hàng M&C) vay DAB hơn 7.100 tỉ đồng. Nhóm khách hàng trên đưa vào hồ sơ vay vốn nhiều dự án bất động sản làm tài sản thế chấp, bảo đảm. Có dự án, hai bên phối hợp nâng khống giá trị lên nhiều lần nhằm đẩy cao khoản vay.

Ông Trần Phương Bình (giữa) hầu tòa trong vụ án trước

Ngoài tháp căn hộ 38 tầng tại Khu phức hợp Sài Gòn Ba Son (quận 1, TP HCM), nhóm khách hàng M&C lấy Dự án Hồ Na - Vân Phong (ở Khu kinh tế Vân Phong, tỉnh Khánh Hòa) làm tài sản bảo đảm cho khoản vay 270 tỉ đồng nhưng hầu hết các hạng mục dự án này đều nằm trên giấy. Khoản vay kể trên do hai công ty (ông Phùng Ngọc Khánh điều hành trên thực tế) đứng tên trong hồ sơ vay vốn.

Dự án có diện tích hơn 190 ha, do Công ty CP Địa ốc M&C làm chủ đầu tư với tổng mức vốn đầu tư đăng kí là 1.328 tỉ đồng. Từ năm 2008 đến nay, dự án chưa hoàn thành thủ tục đầu tư nên chưa triển khai bất kì hạng mục công trình nào. Theo UBND tỉnh Khánh Hòa, Ban quản lý (BQL) Khu kinh tế Vân Phong, dự án đang trong giai đoạn thực hiện thủ tục đầu tư nên không có cơ sở xác định giá trị thực tế.

Trong báo cáo năm 2018 chủ đầu tư trình lên, trị giá những hạng mục đã thực hiện trong dự án này chỉ khoảng… 7,8 tỉ đồng. Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Phong không nhận bất kì thông tin nào về việc liên doanh, liên kết giữa Công ty CP M&C với các đơn vị khác trong thực hiện, đầu tư dự án.

UBND tỉnh Khánh Hòa đang chỉ đạo rà soát dự án nói trên và một số dự án khác thuộc khu vực dự kiến thành lập đặc khu để thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động và thu hồi giấy chứng nhận đầu tư. Rất nhiều công trình, đất đai nằm trong hồ sơ vay do Trần Phương Bình chỉ đạo thuộc cấp thông qua cũng trong tình trạng tương tự Dự án Hồ Na-Vân Phong.

Tính đến nay, nhóm khách hàng M&C nợ DAB hơn 7.739 tỉ đồng cả gốc lẫn lãi (cấn trừ những khoản nợ tất toán xong). Trong khi, tất cả công ty thuộc nhóm khách hàng M&C không còn hoạt động, cá nhân không có khả năng tài chính trả nợ. Tài sản đảm bảo chỉ còn giá trị tổng cộng hơn 500 tỉ đồng (theo định giá).

Vừa qua, Cơ quan CSĐT - Bộ Công an đề nghị VKSND Tối cao truy tố bị can Trần Phương Bình 2 tội: "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến ngân hàng", "Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản". 11 đồng phạm từng là cấp dưới, đối tác bị đề nghị truy tố tội danh "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".