Thiếu than cho điện, vì sao vẫn xin xuất khẩu hàng triệu tấn than?

Bộ Công thương vừa có tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ liên quan đến kế hoạch xuất khẩu than năm 2019 của Tập đoàn Công nghiệp Than- Khoáng sản Việt Nam (TKV) và Tổng công ty Đông Bắc (TCTĐB).

Theo đó, đối với TKV, Bộ Công thương đề xuất cho xuất khẩu 2 triệu tấn than. Trong đó, than cục là 700.000 tấn và than cám 1, 2, 3 là 1,3 triệu tấn.

Đối với TCTĐB, tổng khối lượng xuất khẩu là 50.000 tấn. Trong đó, than cục là 30 nghìn tấn và than cám 1, 2, 3 là 20.000 tấn.

Bộ Công thương đã xin ý kiến của các bộ: Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh.

Qua xem xét ý kiến các bộ, cơ quan liên quan, Bộ Công thương cho rằng, về cơ bản các ý kiến đều thống nhất với những phân tích và đề nghị nêu trong báo cáo của Bộ Công thương trình Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 15/BCT-DKT ngày 3.1.2019.

Tuy nhiên, còn một số ý kiến của các bộ, cơ quan liên quan đề nghị giải trình làm rõ thêm như rà soát chủng loại than xuất khẩu để nguyên tắc loại than nào đang nhập khẩu thì không được phép xuất khẩu để đảm bảo ưu tiên than sản xuất cho nhu cầu tiêu thụ trong nước.

Đẩy mạnh nghiên cứu để sử dụng có hiệu quả và tiết kiệm nguồn tài nguyên than đáp ứng yêu cầu trong nước, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Các bộ cũng kiến nghị rà soát, cân đối cung cầu than để đảm bảo kế hoạch sản xuất than năm 2019 phù hợp với khả năng cung cấp và khả năng xuất khẩu theo kế hoạch xuất khẩu than giai đoạn 2017-2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đảm bảo việc xuất khẩu đạt hiệu quả kinh tế cao hơn so với tiêu thụ trong nước.

Trong các văn bản trả lời, bộ Công thương nêu rõ, quan điểm phát triển ngành than Việt Nam đến năm 2020, có xét triển vọng 2030 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 403/QĐ-TTg ngày 14.3.2016 là: Phát triển ngành than trên cơ sở ưu tiên đáp ứng nhu cầu trong nước; bảo đảm việc xuất khẩu, nhập khẩu hợp lý theo hướng giảm dần xuất khẩu và chỉ xuất khẩu các chủng loại than trong nước chưa có nhu cầu sử dụng thông qua biện pháp quản lý bằng kế hoạch.

"Kết quả cân đối cung cầu than hiện nay cho thấy, giai đoạn đến năm 2030, Việt Nam sẽ dư thừa than cục, than cám 1, 2, 3 mà trong nước chưa có nhu cầu sử dụng hoặc sử dụng không hết với khối lượng khoảng 2,1 triệu tấn/năm.

Đây là loại than chỉ có ở Việt Nam, sử dụng phù hợp cho công nghệ luyện thép chất lượng cao (thép không gỉ) của Nhật Bản, Hàn Quốc", văn bản của bộ nêu rõ.

Trước đó, ngày 3.1.2019, Bộ Công Thương đã có công văn 15/BCT-DKT báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch xuất khẩu than năm 2019 của TKV và Tổng công ty Đông Bắc.

Bộ Công Thương khẳng định chủng loại than xuất khẩu năm 2019 của TKV và TCTĐB là phù hợp với quan điểm phát triển ngành than Việt Nam, không phải loại than mà Việt Nam đang nhập khẩu.