Thủ tướng ủng hộ tối đa việc tăng tỷ lệ ngân sách để lại cho TP. HCM

Tại cuộc làm việc, TP. HCM nêu 15 kiến nghị, đề xuất liên quan tới việc: phân cấp, phân quyền cho Thành phố; điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho Thành phố; công tác cổ phần hóa và hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; mức vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; xây dựng Đề án cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Thủ Đức; chuyển quỹ nhà tái định cư sang nhà ở xã hội, thương mại, xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ; hỗ trợ nguồn vốn ngân sách nhà nước cho các dự án cao tốc TP. HCM-Mộc Bài, dự án khép kín đường Vành đai 3, dự án Vành đai 4…

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, tốc độ tăng trưởng của Thành phố đang chững lại, năng suất lao động có chiều hướng giảm dần, chủ yếu vẫn phát triển theo chiều rộng. Thành phố chưa phát huy hết được lợi thế cạnh tranh, tiềm năng nổi trội, cơ hội, thời cơ mới và cả những cơ chế, chính sách đặc thù mà Trung ương đã dành cho. Còn nhiều điểm nghẽn, điểm tắc về hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị… trong chuyển đổi mô hình phát triển.

Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho rằng, Thành phố đạt nhiều kết quả rất to lớn, nhưng giao thông vận tải phát triển chưa theo kịp so với nhiều lĩnh vực khác và đây là điểm nghẽn chưa khắc phục được. Bộ trưởng đề nghị phải hợp lực cả vốn Trung ương, địa phương, nhà đầu tư để phát triển hạ tầng giao thông. Thủ tướng Chính phủ đã nêu rõ định hướng giao UBND TPHCM là cơ quan nhà nước có thẩm quyền với các dự án đường vành đai, Thành phố phải tập trung đặc biệt cho giải phóng mặt bằng nhanh nhất.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, nếu Thành phố không đi đầu trong đổi mới sáng tạo, phát triển công nghệ mới, thu hút nhân tài, thì sẽ rất khó đóng vai trò đầu tàu trong bối cảnh mới. Tốc độ phát triển kinh tế số của Thành phố cần ở mức từ 20 đến 25% mỗi năm.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà đề xuất Thành phố cần chú trọng quan tâm khai thác hiệu quả quỹ đất; xử lý vấn đề sụt lún để phát triển bền vững; giải quyết triệt để các vấn đề cần thanh tra, kiểm tra để không "treo" các nguồn lực phát triển…

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị khẳng định, Bộ hoàn toàn ủng hộ phân cấp phân quyền mạnh hơn cho địa phương trên các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng, trong đó có thẩm quyền điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung, chỉnh trang đô thị, cải tạo các chung cư cũ…

Bí thư Thành ủy TP. HCM Nguyễn Văn Nên chia sẻ với Thủ tướng: “Hình ảnh năng động, sáng tạo của Thành phố cũng đã mờ đi. Trong đó, có phần nguyên nhân chủ quan, cần nhanh chóng khắc phục trong thời gian tới với quyết tâm cao” và điều quan trọng nữa là lấy lại niềm tin của nhân dân Thành phố…

Kết luận cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong quá trình phát triển, có những mâu thuẫn cần giải quyết, những vi phạm cần xử lý, nhưng về cơ bản, Thành phố đang đi đúng hướng. Tuy nhiên, Thành phố phát triển chưa thực sự xứng tầm vai trò, vị trí, lợi thế cạnh tranh, khác biệt của Thành phố. Điều này do nguyên nhân chủ quan là chính, trong đó có trách nhiệm của Trung ương và địa phương. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành có nơi có lúc còn bất cập, chưa chủ động, sáng tạo, còn lúng túng, còn trông chờ, ỷ lại, sợ vi phạm, sợ kỷ luật. Việc thực hiện Nghị quyết 54 đạt kết quả tích cực nhưng cần tổng kết thực tiễn để xác định các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, tiếp tục triển khai mạnh mẽ hơn nữa.

Trong giai đoạn 2016-2020, tăng trưởng kinh tế và triển khai 7 chương trình đột phá chưa đạt mục tiêu đề ra. Giải ngân đầu tư công còn chậm. Cơ cấu sử dụng đất chưa hợp lý, không gian phát triển đang thu hẹp và Thành phố vẫn chưa trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch Thành phố đến năm 2030, tầm nhìn năm 2045 theo quy định của Luật Quy hoạch.

Việc phát huy vai trò đầu tàu trong liên kết, hợp tác với các địa phương trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, Vùng ĐBSCL, Tây Nguyên còn những mặt hạn chế. Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước còn chậm. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu; khoa học, công nghệ chưa thực sự trở thành động lực phát triển. Tình hình an ninh trật tự còn nhiều vấn đề, cần nỗ lực giải quyết.

Về các đề xuất, kiến nghị, Thủ tướng nêu rõ, ngoài 15 vấn đề trong báo cáo của Thành phố, đoàn công tác đề xuất thêm nội dung Thành phố phải khẩn trương triển khai trung tâm tài chính khu vực và quốc tế. Qua làm việc, đoàn công tác và TP. HCM cơ bản đồng tình với 16 nội dung này.

Phân tích cụ thể hơn về một số kiến nghị của Thành phố liên quan phát triển hạ tầng, Thủ tướng nêu rõ, dự án hạ tầng giao thông đi qua địa phương nào thì địa phương đó là cơ quan nhà nước có thẩm quyền và chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng, Chính phủ căn cứ vào điều kiện cụ thể sẽ hỗ trợ một phần kinh phí xây lắp với vai trò vốn dẫn dắt.

Đồng thời, Thủ tướng cũng khẳng định "ủng hộ tối đa" kiến nghị của Thành phố về điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách, vừa khuyến khích, vừa nâng cao trách nhiệm của Thành phố. Chính phủ phối hợp với TP. HCM và các cơ quan liên quan đề xuất với cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Với nguồn ngân sách tăng thêm, Thành phố cần tập trung cho 3 đột phá chiến lược, ưu tiên tập trung cho đầu tư phát triển hạ tầng, nhất là các dự án trọng điểm.

Về chuyển quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội, thương mại, Thủ tướng yêu cầu nếu chuyển sang nhà ở thương mại thì dứt khoát phải qua đấu giá để tránh tiêu cực, thất thoát. 

Về cải tạo chung cư cũ, Thủ tướng yêu cầu sửa đổi Nghị định 101/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 cho phù hợp thực tiễn để cải tạo không gian sống, môi trường, cảnh quan đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.