Thương mại toàn cầu nếm trái đắng vì cuộc chiến tranh thương mại của Tổng thống Trump

Vấn đề ở chỗ ông Trump sử dụng "an ninh quốc gia" như một công cụ biện minh cho hàng rào thuế quan và các hạn chế thương mại khác, rõ ràng không có liên quan đến vấn đề an ninh tác động bất lợi tới thương mại toàn cầu, hay làm xáo trộn những nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới mà trong đó Mỹ đóng vai trò hàng đầu.

"Chính quyền của ông Trump sẵn sàng tranh luận rằng nhập khẩu thông thường là một mối đe dọa cho an ninh quốc gia – liên quan đến điều 232 Luật Thương mại Mỹ và có thể có tác động bất lợi đến hệ thống thương mại toàn cầu trong dài hạn", nhà kinh tế học Nomura Lewis Alexander và các đồng nghiệp của ông tại nhóm nghiên cứu Bắc Mỹ đã viết trong một bản thông báo gửi tới khách hàng.

Đặc biệt, Nomura lo ngại rằng việc sử dụng cái cớ an ninh quốc gia để tiến hành một cuộc điều tra về nhập khẩu ô tô từ các đồng minh thân cận như Mexico, Canada và châu Âu sẽ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm.

Các nhà kinh tế đã viết: "Các hành động của chính quyền Trump có thể hợp pháp hoá một sự giải thích rộng hơn về phạm vi của các rào cản thương mại có thể được áp dụng, mà tự nó đã bao hàm các mối đe dọa tới an ninh quốc gia. "Điều này có thể dẫn đến sự phổ biến rộng rãi của các hàng rào thương mại, và sẽ làm chậm hơn nữa sự tăng trưởng toàn cầu."

Trong tầm nhìn ngắn hạn hơn, việc tập trung vào an ninh quốc gia cũng đe dọa sẽ làm tan rã các cuộc đàm phán khó khăn của NAFTA với Mexico và Canada, vốn đã tạo ra rất nhiều xung đột ngoại giao giữa các đồng minh truyền thống.

Sau khi rút lui đột ngột từ Hiệp định Quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), ông Trump đã không thực hiện các biện pháp bảo hộ mà ông đã hứa trong suốt chiến dịch trong cả năm ngoái. Tuy nhiên, năm nay, sau khi thông qua luật cắt giảm thuế, tổng thống và nhóm kinh tế của ông đã chuyển sự chú ý của họ trở lại vấn đề thương mại, công bố các loại thuế nhôm và loại thép nhập khẩu sẽ không có miễn giảm, sau đó lại miễn giảm rất nhiều.

Điều này để lại cho Nomura và những người khác một mối băn khoăn về việc liệu ông Trump có đang cố gắng đóng vai một đối tác khó thuyết phục như ông vốn thường làm, hay tổng thống sẵn lòng vượt qua những mối đe dọa của mình, như ông ta cũng đã làm vào những thời điểm khác. Sự không chắc chắn này đang làm khổ sở các nhà đầu tư và doanh nghiệp đang tìm kiếm sự ổn định trong hoạt động kinh doanh của mình.

Alexander và các đồng nghiệp cho biết: "Các cuộc đàm phán NAFTA hiện nay được báo cáo rộng rãi sẽ bị đình trệ bởi các điều khoản đối với ô tô. Cùng với một loạt các vấn đề khác, công bố điều tra về ô tô theo Điều 232 sẽ mở rộng các khía cạnh của các cuộc đàm phán".

Mỹ đã đề xuất nâng ngưỡng cho những nội dung mà Mỹ sản xuất trong lĩnh vực ô tô từ 62,5% lên 75%, cùng với các quy tắc nghiêm ngặt hơn liên quan đến chi phí lao động được sử dụng trong sản xuất ô tô.

"Mexico và Canada [sẽ] hiểu rằng các đề xuất của Mỹ là không thể phủ nhận", Nomura kết luận. Biểu đồ dưới đây cho thấy sự tích hợp của ngành ô tô Mỹ từ hai đối tác NAFTA là Mexico và Canada.