Tồn kho tăng cao, các nhà máy lọc dầu có nguy cơ tạm dừng hoạt động

Tồn kho xăng dầu tiếp tục tăng cao

Thực tế là dịch bệnh COVID-19 đang tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị sản xuất, kinh doanh xăng dầu, trong đó có Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) - đơn vị cung cấp gần 40% sản lượng xăng dầu cho cả nước.

Đại diện BSR cho biết, hiện tiêu thụ của các đầu mối kinh doanh xăng dầu đang giảm mạnh, dẫn đến tồn kho tăng nhanh và hầu như không còn sức chứa.

Trong hai tháng vừa qua, khách hàng của BSR cam kết nhận hàng vẫn ở mức trên 70% nhu cầu thị trường nhưng do diễn biến dịch bệnh phức tạp nên nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa cũng như nhu cầu đi lại của người dân giảm mạnh khiến tiêu thụ giảm xuống chỉ còn hơn 30%.

Hiện tại, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đang tồn kho trên 210.000m3 sản phẩm xăng dầu các loại và trên 430.000m3 dầu thô.

Tuy nhiên, trong khi xăng dầu trong nước sản xuất gặp khó khăn trong tiêu thụ, nhập khẩu xăng dầu 7 tháng qua vẫn ở mức cao đã khiến cho áp lực sản xuất và kinh doanh xăng dầu của BSR ngày càng khó khăn.

Theo số liệu mới nhất của Tổng cục Hải quan, nhập khẩu xăng dầu các loại trong tháng 7 đạt gần 584.500 tấn với tổng giá trị 387 triệu USD, tăng 8% về lượng và tăng 21% về giá trị so với tháng 6. Tính chung 7 tháng qua, Việt Nam đã chi 2,52 tỷ USD nhập khẩu gần 4,5 triệu tấn xăng dầu các loại với giá nhập khẩu xăng dầu trung bình 7 tháng tăng 38% so với cùng kỳ năm trước.

Số liệu từ Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOIL) cho thấy, tổng sản lượng tiêu thụ xăng dầu của doanh nghiệp trong tháng 8/2021 giảm hơn 40% so với kế hoạch. Trong bối cảnh thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 ở nhiều tỉnh thành phố, sản lượng bán lẻ của PVOIL giảm đến 80% tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam; giảm 60% tại Hà Nội; tổng nhu cầu thị trường giảm khoảng 40%.

Bộ Công Thương yêu cầu ưu tiên xăng dầu trong nước 

Trước thực trạng tồn kho xăng dầu tăng cao, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đã họp với một số thương nhân đầu mối kinh doanh, sản xuất xăng dầu để bàn các giải pháp hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm xăng dầu của hai nhà máy lọc dầu trong nước, đảm bảo cân đối cung cầu xăng dầu trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 tiếp tục có diễn biến phức tạp.

Ngày 23/8, Bộ Công Thương Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên ký ban hành Chỉ thị số 10/CT-BCT về việc tăng cường quản lý xuất khẩu, nhập khẩu một số mặt hàng để hỗ trợ cho hoạt động sản xuất và tiêu dùng trong nước. Theo đó, Bộ Công Thương đề nghị Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, các Tập đoàn, Tổng công ty, các thương nhân đầu mối kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu chia sẻ với hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất trong nước, ưu tiên sử dụng nguồn hàng trong nước thay thế cho nguồn hàng nhập khẩu.

Trước đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng có văn bản đề nghị Thủ tướng xem xét ưu tiên sử dụng nguồn xăng dầu từ các nhà máy lọc dầu trong nước như Dung Quất, Nghi Sơn để đảm bảo cân đối cung cầu, giảm thiểu nguồn nhập khẩu xăng dầu nhằm hỗ trợ ổn định sản xuất và tiêu thụ sản phẩm xăng dầu của các đơn vị trong nước.

Việc giảm thiểu nguồn xăng dầu nhập khẩu trong thời điểm này sẽ là giải pháp linh hoạt để "cứu" các nhà máy trong nước khỏi nguy cơ tạm dừng sản xuất, đồng thời giúp tiết kiệm ngoại tệ cho nhập khẩu các mặt hàng trong nước chưa sản xuất được.

Về phía doanh nghiệp sản xuất xăng dầu, từ cuối tháng 7 vừa qua, BSR đã giảm dần công suất Nhà máy Lọc dầu Dung Quất và hiện đang vận hành ở ngưỡng tối thiểu 80% để giúp Nhà máy vận hành an toàn.

Bên cạnh đó, BSR tăng cường xuất bán sản phẩm, bám sát diễn biến thị trường cũng như tiến độ nhận hàng để xây dựng các kịch bản chi tiết nhằm ứng phó kịp thời, giảm thiểu tác động bất lợi của thị trường.

Đặc biệt, BSR đã thực hiện phương án gửi kho trên 120.000 m3 các sản phẩm xăng RON 92/95 và dầu DO. BSR cũng đã tính đến phương án thuê tàu để gửi sản phẩm hoặc xuất khẩu sản phẩm nếu thị trường trong nước tiếp tục xấu đi trong thời gian đến.

Về dầu thô, BSR tích cực làm việc với PVOIL và các đối tác để hoán đổi hoặc giản tiến độ nhận các lô dầu thô nhằm tránh tồn kho dầu thô cao.

Đại diện BSR cũng cho biết, do thị trường đang rất khó khăn về tiêu thụ xăng dầu, BSR tập trung và chuyển hướng sang sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hóa dầu. Hiện tại, phân xưởng sản xuất Polypropylene đang vận hành ở công suất 115%. BSR đã đưa ra thị trường các sản phẩm hạt nhựa PP mới như T3045, Homo PP Yarn T3050, I3085 và I3150 và được khách hàng đánh giá rất tốt. BSR tiếp tục nghiên cứu, phát triển sản xuất các chủng loại sản phẩm mới như Cast Film F6070, BOPP và PP Fiber.

Tuy nhiên, bên cạnh nỗ lực của doanh nghiệp, các cơ quan chức năng cũng cần có các giải pháp bình ổn thị trường, điều tiết sản lượng xăng dầu nhập khẩu cho phù hợp để tối đa tiêu thụ các sản phẩm trong nước. Các cơ quan chức năng cần xây dựng chính sách dài hạn với các giải pháp cụ thể để tháo gỡ cho doanh nghiệp lọc dầu trong các tình huống thiên tại và dịch bệnh, đại diện BSR kiến nghị.