Trái phiếu doanh nghiệp phục hồi, áp lực đáo hạn tăng cao

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), chỉ tính riêng tháng 7/2025, giá trị phát hành TPDN đã đạt 20.134 tỷ đồng. Lũy kế 7 tháng đầu năm, tổng lượng phát hành đạt gần 287.000 tỷ đồng, tăng hơn 57% so với cùng kỳ năm 2024 (183.000 tỷ đồng). Trong đó, nhóm ngân hàng tiếp tục chiếm thế áp đảo, đóng góp khoảng 75% tổng lượng phát hành, chủ yếu dưới hình thức phát hành riêng lẻ để bổ sung vốn hoạt động và đáp ứng yêu cầu thanh khoản.

Đáng chú ý, hoạt động mua lại trái phiếu trước hạn cũng ghi nhận bước nhảy vọt. Tháng 6/2025, giá trị mua lại lên tới hơn 62.900 tỷ đồng, mức cao nhất từ trước đến nay và tăng 190% so với tháng trước. Tổng giá trị mua lại 6 tháng đầu năm đạt khoảng 123.300 tỷ đồng, tăng 31% so với cùng kỳ. Dù cho thấy thiện chí của doanh nghiệp trong việc giảm nợ, con số này cũng phần nào phản ánh áp lực đáo hạn đang cận kề, buộc nhiều bên phát hành phải chủ động xử lý sớm nghĩa vụ.

Theo thống kê từ FiinGroup, từ tháng 7 đến cuối năm 2025, tổng giá trị trái phiếu đến hạn lên tới 118.000 tỷ đồng. Trong đó, nhóm bất động sản chiếm tới 52,2%, tương đương 65.300 tỷ đồng. Đây là lĩnh vực vốn đã gặp khó khăn trong việc huy động vốn mới, nay càng thêm áp lực trong việc thu xếp dòng tiền để trả nợ đúng hạn.

Tháng 8/2025 được xem là thời điểm “cao điểm” về đáo hạn, với tổng giá trị đến hạn khoảng 17.500 tỷ đồng, cao gấp gần 4 lần mức trung bình tháng trong 7 tháng đầu năm. Cùng với đó, các doanh nghiệp phi ngân hàng cũng phải chi trả khoảng 6.600 tỷ đồng tiền lãi trong tháng này, trong đó nhóm bất động sản chiếm tới 63%, tương đương 4.200 tỷ đồng.

Một số doanh nghiệp có lượng trái phiếu đáo hạn lớn trong thời gian tới bao gồm: Công ty CP Đầu tư Quang Thuận (6.000 tỷ đồng), Trung Nam Land (2.500 tỷ đồng), và Setra (2.000 tỷ đồng). Với những con số này, khả năng xoay vòng dòng tiền và tìm kiếm nguồn tài trợ thay thế sẽ mang tính quyết định đến sự an toàn tài chính của các doanh nghiệp nói trên.

Bình luận về tình hình này, theo PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệu - Chủ nhiệm Bộ môn Tài chính công, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội nhận định: Mặc dù thị trường đang phục hồi mạnh về lượng phát hành và hoạt động mua lại, nhưng nếu chỉ dựa vào nhóm ngân hàng thì sự phục hồi này là “một chân”. Rủi ro sẽ tăng cao nếu các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản , không thể thu xếp nguồn trả nợ đúng hạn. Các cơ quan quản lý cần tiếp tục theo dõi sát và có giải pháp hỗ trợ thanh khoản trung hạn cho các doanh nghiệp lành mạnh.

Tính đến cuối tháng 6/2025, quy mô toàn thị trường TPDN đạt khoảng 1,35 triệu tỷ đồng. Trong đó, lượng trái phiếu phát hành riêng lẻ chiếm gần 1,2 triệu tỷ đồng (88,6%), tăng 4,3% so với tháng trước. Ngược lại, giá trị trái phiếu công chúng giảm nhẹ do nhiều lô đã được mua lại sớm, điển hình là trái phiếu do một ngân hàng phát hành giữa năm 2023.

Từ đầu năm đến nay, các tổ chức phát hành đã thanh toán khoảng 91.400 tỷ đồng nợ gốc và lãi trái phiếu , tương đương 32% tổng nghĩa vụ thanh toán cả năm. Tuy nhiên, phần còn lại từ nay đến cuối năm vẫn còn rất lớn, lên tới khoảng 201.200 tỷ đồng. Riêng tháng 8 đã chiếm 48.100 tỷ đồng, mức đỉnh trong bối cảnh thị trường tín dụng vẫn gặp khó khăn và dòng vốn chưa thực sự khơi thông.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp nửa đầu năm 2025 đã cho thấy dấu hiệu phục hồi tích cực, thể hiện qua tăng trưởng phát hành và hoạt động mua lại. Tuy nhiên, thách thức thực sự nằm ở phía trước, khi áp lực đáo hạn tăng cao, đặc biệt từ nhóm bất động sản . Nếu không có giải pháp tổng thể và hỗ trợ chính sách phù hợp, nguy cơ “mắc kẹt dòng tiền” vẫn sẽ đè nặng lên thị trường trong những tháng cuối năm.