Biểu tượng hơn nửa thế kỷ của ngành VLXD Việt Nam chính thức dừng sản xuất với KQKD lao dốc

Theo nghị quyết Đại hội đồng cổ đông bất thường, CTCP Gạch men Thanh Thanh (HNX: TTC) sẽ ngừng hoạt động sản xuất từ ngày 01/07/2025 để bắt đầu một kế hoạch tái cấu trúc toàn diện. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh kết quả kinh doanh của công ty đã suy giảm trong nhiều năm liên tiếp. Giai đoạn 5 năm từ 2020 đến 2024 cho thấy một xu hướng đi xuống rõ rệt, khi lợi nhuận sau thuế đã giảm liên tục từ mức 15 tỷ đồng xuống chỉ còn 3,04 tỷ đồng, tương đương mức giảm gần 80%, dù doanh thu có lúc đạt đỉnh 317 tỷ đồng vào năm 2022.

Sự sụt giảm này trở nên rõ nét hơn trong 6 tháng đầu năm 2025, khi TTC ghi nhận doanh thu gần 66 tỷ đồng, giảm 20% so với cùng kỳ và là mức bán niên thấp nhất kể từ khi công ty niêm yết vào năm 2010. Lợi nhuận trước thuế chỉ đạt 24 triệu đồng, trong khi cùng kỳ năm trước là 1,2 tỷ đồng.
Ban lãnh đạo đã phải điều chỉnh kế hoạch kinh doanh năm 2025, từ mục tiêu lãi 4 tỷ đồng sang dự kiến lỗ 7,9 tỷ đồng, và tiếp tục dự báo lỗ gần 2,9 tỷ đồng cho năm 2026.

Trong bối cảnh đó, bản thân Gạch men Thanh Thanh cũng đang tìm cách xoay xở để thu hồi vốn. Mới đây nhất, công ty đã đăng ký thoái toàn bộ hơn 1,7 triệu cổ phiếu (tỷ lệ 21,45%) đang nắm giữ tại CTCP Vitaly (VTA), dự kiến thu về khoảng hơn 6 tỷ đồng. Tuy nhiên, khả năng thành công của thương vụ này vẫn còn bỏ ngỏ, khi nỗ lực thoái vốn tương tự trong năm 2024 đã không thành công.

Được thành lập từ năm 1969 bởi một nhóm người Hoa và được quốc hữu hóa năm 1976, Gạch men Thanh Thanh từng là một thương hiệu hàng đầu, đặc biệt trong giai đoạn 1990-2000 khi đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, nhập khẩu các dây chuyền sản xuất hiện đại từ Ý.

Tuy nhiên, hoạt động kinh doanh của công ty bắt đầu suy giảm sau khi đạt đỉnh lợi nhuận 22 tỷ đồng vào năm 2015. Sự suy yếu này đến từ nhiều yếu tố cộng hưởng. Thị trường bất động sản và xây dựng trong nước chững lại khiến nhu cầu sụt giảm, đẩy ngành gạch ốp lát vào một cuộc cạnh tranh gay gắt về giá. Với hơn 90 nhà sản xuất và các sản phẩm thiếu sự khác biệt, cùng với áp lực từ các vật liệu thay thế như gỗ, đá, nhựa, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng thiếu đơn hàng. Thêm vào đó, hệ thống máy móc dần lạc hậu sau hơn 20 năm hoạt động làm tăng chi phí sản xuất, bào mòn lợi nhuận của TTC.

Cuối cùng, yếu tố mang tính quyết định dẫn đến việc ngừng sản xuất là chủ trương di dời các doanh nghiệp ra khỏi Khu công nghiệp Biên Hòa 1 của tỉnh Đồng Nai, tạo ra một áp lực về chi phí tái đầu tư mà công ty không thể đáp ứng.

Một góc Khu công nghiệp Biên Hòa 1. Khu công nghiệp này hình thành từ năm 1963 và đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử để nhường cho những công trình khác - Ảnh: H.M. - Tuổi trẻ

Để xử lý các vấn đề còn lại, phương án tái cấu trúc của TTC tập trung vào việc thanh lý các tài sản hiện có. Toàn bộ nhà xưởng, máy móc thiết bị với tuổi đời hơn 20 năm sẽ được bán với giá trị thu hồi dự kiến khoảng 20 tỷ đồng.

Công ty cũng sẽ xử lý khối hàng tồn kho trị giá hơn 100 tỷ đồng, bao gồm 1,1 triệu m² gạch thành phẩm, với lộ trình kéo dài đến tháng 6/2026. Nhằm duy trì sự hiện diện thương hiệu và hỗ trợ tiêu thụ, "Gạch men Thanh Thanh" đã được nhượng quyền sản xuất cho Công ty Gạch Đông Nam Á.

Về phương án nhân sự, 178 trong tổng số 215 lao động sẽ được giải quyết nghỉ việc sau ngày 15/07/2025, với tổng chi phí trợ cấp ước tính là 13,8 tỷ đồng.

Để duy trì hoạt động quản trị tối thiểu và bàn giao mặt bằng, công ty dự kiến sẽ di dời trụ sở về Khu sản xuất tập trung Bình Chuẩn, phường Thuận Giao, TP. Thuận An, tỉnh Bình Dương hoặc một địa điểm khác phù hợp.

Tổng Công ty Vật liệu Xây dựng số 1

Tình hình tại Tổng Công ty Vật liệu Xây dựng số 1 (FICO, UPCoM: FIC), đơn vị sở hữu 51% vốn tại TTC, cũng không mấy thuận lợi. Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, FICO đã đặt kế hoạch kinh doanh đi lùi với doanh thu hợp nhất 1.369 tỷ đồng (giảm 13% so với năm 2024) và lợi nhuận trước thuế gần 76 tỷ đồng (giảm 20%). Kế hoạch này cho thấy sự sụt giảm đáng kể so với kết quả các năm trước đó như năm 2024 (khoảng 95 tỷ đồng) và năm 2022 (134 tỷ đồng). Cùng với việc TTC phải ngừng hoạt động, không chỉ phản ánh khó khăn chung của ngành mà còn đặt ra thách thức trực tiếp cho chính tổng công ty mẹ FICO trong giai đoạn tới.