Bộ Xây dựng, VCCI kiến nghị về thuế thu nhập cá nhân

Bộ Tài chính vừa công bố bảng tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý, tham vấn chính sách của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 126/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của luật Quản lý thuế.

ẢNH: NGỌC THẮNG

Liên quan thời điểm khấu trừ, thời điểm khai thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ cổ tức trả bằng chứng khoán, thu nhập trả thưởng bằng chứng khoán, hàng loạt đơn vị như Bộ Xây dựng, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Công ty cổ phần Tập đoàn Masan, Techcombank đều đề nghị giữ nguyên quy định như hiện hành.

Cụ thể là chỉ đánh thuế thu nhập cá nhân khi cá nhân chuyển nhượng chứng khoán, chuyển nhượng vốn, rút vốn.

"Tại thời điểm nhận thưởng, cá nhân chưa có dòng tiền để nộp thuế, công ty chi trả phải ứng tiền ra để khấu trừ, nộp thuế", các đơn vị lý giải. 

Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), điều 7 dự thảo nghị định đã thay đổi về thời điểm khấu trừ thuế thu nhập cá nhân đối với cổ tức bằng chứng khoán theo hướng yêu cầu khấu trừ ngay tại thời điểm trả cổ tức .

Đề nghị ban soạn thảo cân nhắc lại, VCCI phân tích, quy định này tạo ra thay đổi lớn về mặt nghĩa vụ: từ chỗ thuế chỉ phát sinh khi cổ đông thực sự có thu nhập từ bán cổ phần sang chỗ cổ đông phải nộp thuế ngay khi nhận cổ phiếu.

Việc đánh thuế ngay ảnh hưởng đến lợi ích của nhà đầu tư, làm suy giảm động lực đầu tư dài hạn. Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu không tạo ra thu nhập thực tế cho cổ đông tại thời điểm nhận cổ tức . Về bản chất, đây chỉ là điều chỉnh kỹ thuật trong cấu trúc vốn, làm tăng số cổ phiếu lưu hành nhưng không làm tăng tổng giá trị tài sản của cổ đông.

Ví dụ, một cá nhân nắm giữ 100.000 cổ phiếu có giá 30.000 đồng/cổ phiếu. Khi doanh nghiệp chia cổ tức bằng cổ phiếu theo tỷ lệ 2:1 (2 cổ phiếu cũ nhận thêm 1 cổ phiếu mới), cá nhân này nhận thêm 50.000 cổ phiếu. Đồng thời, theo quy định pháp luật, giá cổ phiếu sẽ điều chỉnh còn 20.000 đồng/cổ phiếu. 

Tổng giá trị tài sản trước và sau khi nhận cổ tức vẫn là 3 tỉ đồng, không phát sinh thu nhập, nhưng cá nhân đó vẫn phải nộp 25 triệu đồng thuế thu nhập cá nhân.

"Tại thời điểm trả cổ tức bằng cổ phiếu, cổ đông chưa nhận lợi ích gì từ việc này. Nếu thu thuế ngay sẽ tạo áp lực tài chính, rủi ro thanh khoản cho nhà đầu tư, bao gồm cả các nhà đầu tư lớn và nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Chính sách thuế thu ngay tại thời điểm nhận cổ phiếu thưởng cũng làm suy giảm sức hấp dẫn của phương pháp đầu tư dài hạn khi nhà đầu tư phải đóng thuế trước cả khi thực sự nhận được lợi nhuận", VCCI phân tích. 

Bộ Tài chính nói gì?

Phản hồi các ý kiến, Bộ Tài chính cho biết, về nguyên tắc, khi doanh nghiệp có lợi nhuận thì mới tiến hành chia cổ tức cho nhà đầu tư. 

Theo đó, khi chia cổ tức bằng chứng khoán cho nhà đầu tư thì phải nộp thuế thu nhập cá nhân ngay tại thời điểm khấu trừ là phù hợp quy định của pháp luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành.

ẢNH: T.N

Tuy nhiên, đất nước đang tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết số 68-NQ/TW.

Việc quy định khấu trừ, kê khai nộp thuế ngay tại thời điểm trả cổ tức , trả thưởng bằng chứng khoán sẽ khó khăn cho cá nhân và doanh nghiệp. 

Tiếp thu nhiều ý kiến góp ý từ Bộ Xây dựng, VCCI, một số hiệp hội, doanh nghiệp, để giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, cá nhân, tập trung nguồn lực cho sản xuất kinh doanh, cơ quan soạn thảo trình cấp có thẩm quyền xem xét trước mắt chưa sửa đổi nội dung về thuế thu nhập cá nhân đối với cổ tức trả bằng chứng khoán, trả thưởng bằng chứng khoán; đối với ghi nhận phần vốn tăng thêm do lợi tức ghi tăng vốn tại Nghị định số 126/2020/NĐ-CP.

Theo đó, việc kê khai nộp thuế thu nhập cá nhân đối với các trường hợp này thực hiện khi cá nhân chuyển nhượng chứng khoán, chuyển nhượng vốn, rút vốn và không phát sinh các nội dung liên quan đến hồi tố.