Các tỷ phú Việt làm gì trong cuộc đua nắm giữ vận mệnh xe điện?

Những năm gần đây, ngành công nghiệp xe điện tại Việt Nam đang thu hút sự tham gia của nhiều “ông lớn”. Gần đây nhất, đến lượt Tập đoàn Geleximco - một trong những tập đoàn kinh tế đa ngành tại Việt Nam vừa có những động thái xây dựng nhà máy sản xuất ô tô ở Thái Bình, hướng tới tương lai gia nhập cuộc đua xe điện.

Theo đó, Geleximco đã ký thỏa thuận với Tổng Công ty Viglacera (VGC) để thuê lại diện tích 50 ha đất và cơ sở hạ tầng, tiến tới việc xây dựng Nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô Geleximco tại Khu công nghiệp Tiền Hải, tỉnh Thái Bình với tổng vốn đầu tư lên đến 19.000 tỷ đồng (tương đương 800 triệu USD). Nhà máy hướng đến sản xuất dòng xe ô tô nhiên liệu trong tương lai là xe điện và xe pin nhiên liệu.

Dự án sẽ được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 bắt đầu triển khai xây dựng từ quý 1/2023, với mục tiêu hoàn thành và đưa vào hoạt động từ quý 3/2024. Tổng vốn đầu tư cho giai đoạn này khoảng 7.000 tỷ đồng. Giai đoạn 2 đầu tư 11.800 tỷ đồng, dự kiến xây dựng và đưa vào hoạt động từ năm 2030.

Hiện nay, Geleximco đang đàm phán với hai đối tác nước ngoài có kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất ô tô, trong đó, đối tác tiềm năng là Chery của Trung Quốc.

Lãnh đạo tỉnh Thái Bình và các sở, ngành chứng kiến lễ ký thỏa thuận hợp tác giữaTổng công ty Viglacera-CTCP và Tập đoàn Geleximco. Ảnh: Thế Duyệt – TTXVN

Khi cái tên Geleximco một lần nữa gây chú ý ở thị trường xe điện, nhìn lại thời điểm 2018, việc VinFast khởi công xây nhà máy 335 ha trên đảo Cát Hải (Hải Phòng) đã mở ra nhu cầu dịch chuyển mạnh mẽ sang ô tô điện tại Việt Nam. VinFast đến hiện tại vẫn là thương hiệu xe điện nội địa đầu tiên và duy nhất. Thương hiệu này còn khẳng định vai trò đi đầu trong việc xanh hóa dải sản phẩm khi quyết liệt dừng hoàn toàn sản xuất xe xăng để chuyển hẳn sang xe điện hồi tháng 7.

Bên trong Nhà máy Vinfast tại Hải Phòng

Cũng trong tháng 7, VinFast Trading and Investment Pte. Ltd. (một công ty con của Vingroup có trụ sở tại Singapore) đã tiến hành ký kết thỏa thuận khung, chỉ định ngân hàng Credit Suisse (Singapore) Ltd. chào bán chứng khoán của VinFast hoặc công ty con trên toàn cầu với quy mô tối thiểu 2 tỷ USD, đồng thowuf chỉ định Citigroup Global Markets Inc (Mỹ) là bên tư vấn cho quá trình huy động bổ sung tối thiểu 2 tỷ USD nữa để xây dựng nhà máy của VinFast tại Bắc Carolina (Mỹ).

Theo kế hoạch, nhà máy VinFast tại Mỹ sẽ được đặt tại khu công nghiệp Triangle Innovation Point, Hạt Chatham (Bắc Carolina) với diện tích khoảng 800 ha. Các mẫu xe đầu tiên được sản xuất tại nhà máy bao gồm VF 9 - dòng xe SUV cỡ lớn 7 chỗ ngồi và VF 8 - dòng xe SUV cỡ trung 5 chỗ.

Thống đốc North Carolina, ông Roy Cooper (trái) và Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup kiêm Tổng giám đốc VinFast toàn cầu Lê Thị Thu Thuỷ ký kết hợp tác. Ảnh: VinFast

Mục tiêu của Vinfast là sẽ bán 750.000 xe tại Mỹ vào năm 2026, trong đó 600.000 xe sẽ được nhập khẩu từ Việt Nam.

“Chiến lược của chúng tôi nói về xe thì có 3 thứ: một là sản phẩm, chất lượng tốt, hai là giá hợp lý, ba là dịch vụ hậu mãi tốt. Chúng tôi đang rất quyết liệt nâng cấp các dịch vụ hậu mãi để thúc đẩy việc bán xe lan tỏa” – tỷ phú Phạm Nhật Vượng trả lời trong ĐHĐCĐ thường niên 2022 của Vingroup.

Hiện tại, Vinfast sở hữu hệ sinh thái xe điện với 150.000 cổng sạc được quy hoạch phủ sóng rộng khắp 63 tỉnh thành.

Quy tụ nhiều lợi thế lớn kể trên, song ô tô điện tại Việt Nam không chỉ là cuộc chơi của riêng Vinfast và ông Phạm Nhật Vượng. Một gương mặt tỷ phú khác cũng thể hiện tham vọng trong lĩnh vực này là ông Trần Bá Dương (Chủ tịch THACO).

“Kế hoạch năm 2022 của THACO là tập trung chuyên sâu vào nghiên cứu phát triển công nghệ và các tính năng thông minh, phát triển sản phẩm xe du lịch điện, sản phẩm xe các loại theo yêu cầu khách hàng mang thương hiệu riêng và kiểm soát chất lượng sản phẩm xuyên suốt trên toàn chuỗi” - ông nói.

Theo đó, ngay từ đầu năm, THACO tuyên bố sẽ phân phối các mẫu xe điện hóa ở thị trường Việt Nam và hé lộ Kia EV6 - mẫu xe thuần điện đầu tiên của thương hiệu Kia sẽ được ra mắt vào khoảng quý 2/2022. THACO cho biết, Kia EV6 sẽ gia nhập thị trường xe điện Việt bên cạnh những cái tên ít ỏi đang được phân phối chính hãng như Porsche Taycan cao cấp hay loạt xe điện mới ra mắt của Vinfast.

Không chỉ đầu tư xây dựng nhà máy, các tỷ phú Việt cũng chi hàng ngàn tỷ đồng lao vào cuộc đua sản xuất pin nhiên liệu. Tại Việt Nam hiện đã có những "tay chơi" nhập cuộc.

Giữa tháng 7 vừa qua, H.C. Starck Tungsten Powders (HCS) - công ty con gián tiếp của Tập đoàn Masan - vừa ký thỏa thuận đầu tư vào Nyobolt Limited - công ty chế tạo pin công suất cao, sở hữu giải pháp sạc nhanh. Nyobolt là công ty duy nhất trong lĩnh vực chế tạo pin ứng dụng Vonfram.

Để hoàn tất thương vụ này, nắm 15% vốn trên cổ phần pha loãng tại Nyobolt, doanh nghiệp liên quan đến tỷ phú Nguyễn Đăng Quang đã chi ra 52 triệu USD, tương đương 1.230 tỷ đồng.

Trong một diễn biến liên quan, VinFast cũng công bố đã đầu tư vào ProLogium - công ty hàng đầu thế giới về sản xuất pin thể rắn - thông qua một công ty cùng Tập đoàn Vingroup. Mặc dù không tiết lộ tổng giá trị cụ thể, nhưng ước tính số tiền lên đến hàng chục triệu USD.

Ngoài công bố thương vụ đầu tư, VinFast cũng ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) về một số thỏa thuận chiến lược nhằm đảm bảo nguồn cung pin thể rắn cho xe điện của hãng. Hai đơn vị này cũng có thể xem xét khả năng thành lập liên doanh sản xuất pin thể rắn tại Việt Nam.

Ở trong nước, Vingroup cũng đã khởi công xây dựng nhà máy sản xuất pin VinES tại Hà Tĩnh với quy mô cho giai đoạn 1 là 8 ha và công suất dự kiến đạt 5 GWh mỗi năm, tổng vốn đầu tư hơn 4.000 tỷ đồng. Dự kiến, nhà máy pin VinES sẽ được hoàn thiện và đi vào hoạt động vào cuối năm 2022.

Tiến độ thi công nhà máy VinES tại Vũng Áng, Hà Tĩnh hồi tháng 4/2022. Ảnh: QH Plus

Nhìn chung, sản xuất pin công nghệ cao cho xe điện và kinh doanh xe điện đang là "mỏ vàng" được nhiều người nhòm ngó, nhưng đòi hỏi vốn lớn. Để thúc đẩy ngành công nghiệp này đi nhanh hơn, trong ĐHĐCĐ thường niên 2022, tỷ phú Phạm Nhật Vượng chia sẻ: “Chúng tôi cũng đang mời gọi những nhà sản xuất chip trên các nước về mở nhà máy ở Việt Nam, Vingroup thậm chí có những ưu đãi rất lớn cho họ, miễn tiền thuê đất, thuê nhà xưởng trong vòng 10-15 năm”.