Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI ) vừa gửi Bộ Tài chính nội dung góp ý về dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ kinh doanh , cá nhân kinh doanh (sau đây gọi chung là hộ kinh doanh ). Dự kiến, nghị định có hiệu lực từ ngày 1.1.2026.

Theo VCCI , quy định hộ kinh doanh có doanh thu năm từ 1 tỉ đồng phải áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế là chưa hợp lý
ẢNH: ĐAN THANH
Dự thảo quy định hộ kinh doanh có doanh thu năm từ 1 tỉ đồng trở lên phải áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế. Mục đích nhằm tăng cường minh bạch, chống gian lận thuế.
Tuy nhiên, theo VCCI , mốc doanh thu 1 tỉ đồng dường như chưa hợp lý, không tương thích với các ngưỡng doanh thu đang được sử dụng trong phương pháp tính thuế (3 tỉ đồng, 50 tỉ đồng).
"Đây là mức doanh thu tương đối thấp, chỉ cao hơn khoảng 500 triệu đồng so với ngưỡng không chịu thuế, trong khi năng lực tài chính và trình độ quản trị của nhiều hộ kinh doanh ở mức này còn hạn chế", cơ quan này nhìn nhận.
Theo kết quả khảo sát nhanh của VCCI vào tháng 6, đối với các hộ kinh doanh có doanh thu năm trên 1 tỉ đồng, việc triển khai hóa đơn điện tử có kết nối với cơ quan thuế vẫn gặp nhiều khó khăn. Cụ thể như thiếu vốn đầu tư (32% ở khu vực nông thôn và 23% ở khu vực đô thị); thiếu kiến thức, kỹ năng công nghệ (77% ở khu vực nông thôn và 67% ở khu vực đô thị).
Nhấn mạnh áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế là cần thiết, song theo VCCI , việc này cần được thiết kế phù hợp để tránh tạo thêm áp lực cho các hộ kinh doanh quy mô nhỏ.
VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nâng ngưỡng áp dụng lên mức doanh thu trên 3 tỉ đồng, tương ứng với ngưỡng bắt đầu áp dụng phương pháp tính thuế trên lợi nhuận. Đối với các hộ kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng này, cơ quan thuế có thể tăng cường giám sát thông qua dữ liệu thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, thay vì yêu cầu áp dụng đồng loạt.
Về quy định thông tin người mua trên hóa đơn điện tử , Nghị định 70/2025/NĐ-CP yêu cầu trên hóa đơn điện tử phải có mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của người mua, trừ những trường hợp bán hàng cho khách lẻ (siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng xăng dầu, kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng).

VCCI đề nghị bổ sung các khoản chi như đóng góp cho từ thiện, khuyến học… vào khoản được trừ khi hộ kinh doanh xác định thuế thu nhập cá nhân
ẢNH: NGỌC THẮNG
Như vậy, các hộ kinh doanh trong lĩnh vực bán lẻ (tiệm tạp hóa, siêu thị mini), ăn uống hay lưu trú (nhà nghỉ) đều phải áp dụng hóa đơn điện tử có mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của người mua.
Theo VCCI , quy định này gây khó khăn đáng kể cho các hộ kinh doanh nêu trên. Lý do, các hộ này có đặc thù hoạt động tương tự như các siêu thị, với lượng khách lẻ lớn, giá trị giao dịch nhỏ và thời gian mua bán nhanh.
Việc yêu cầu ghi nhận đầy đủ thông tin người mua trên từng hóa đơn không chỉ làm phát sinh thêm chi phí nhân sự để nhập liệu, mà còn có thể gây tâm lý không thoải mái cho người tiêu dùng.
VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cho phép hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh không nhất thiết phải có mã số thuế hoặc số định danh cá nhân của người mua với trường hợp người mua là cá nhân không kinh doanh.
Liên quan tới khoản chi được trừ khi xác định thuế thu nhập cá nhân, dự thảo nghị định quy định các khoản chi phí thực tế được trừ liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh. Theo đó, các khoản chi này phải trực tiếp phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Theo VCCI , một số chi phí khác lại chưa được liệt kê như: chi phí đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc với chủ hộ kinh doanh , các khoản đóng góp cho từ thiện, nhân đạo, khuyến học…
Các khoản chi này trên thực tế là chi phí hợp lý, đồng thời cũng đang được pháp luật cho phép giảm trừ khi xác định thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công. Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung các khoản chi này để đảm bảo tính hợp lý, đồng bộ giữa các quy định thuế.