Đề xuất quy định đánh giá lại tài sản tại công ty con của EVN

Cơ quan soạn thảo cho rằng, từ thực tiễn phải rà soát, ban hành nghị định về các cơ chế đặc thù trong hoạt động, trong quản lý tài chính của EVN để tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc, tạo sự chủ động, khơi thông nguồn lực của doanh nghiệp.

Ngoài ra, việc xây dựng nghị định về cơ chế hoạt động và cơ chế quản lý tài chính đặc thù đối với EVN còn để khắc phục một số hạn chế, bất cập phát sinh, không còn phù hợp với thực tiễn trong quá trình thực hiện quy định tại Nghị định số 26 và Nghị định 10 về Điều lệ và quy chế quản lý tài chính của EVN, cũng như các quy định hiện hành của pháp luật liên quan đến hoạt động của EVN.

Tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất quy định đặc thù về cơ chế huy động vốn, cho vay vốn của EVN. Theo đó, Thủ tướng ủy quyền cho Ngân hàng Nhà nước phê duyệt cấp tín dụng vượt giới hạn đối với EVN, các đơn vị thành viên của EVN, và người có liên quan để vay vốn thực hiện các dự án (là công trình điện lực tại quy hoạch phát triển điện lực quốc gia và quy hoạch tỉnh).

Về lý do đề xuất, cơ quan soạn thảo dẫn quy định lại Luật các tổ chức tín dụng, đồng thời căn cứ thực tế, thời gian tới, nhu cầu đầu tư hệ thống điện, đảm bảo vốn đầu tư các công trình điện của EVN và các đơn vị thành viên là rất lớn. Trong đó, vốn vay là nguồn vốn chủ yếu để đáp ứng nhu cầu các dự án đầu tư của EVN. Tuy nhiên thời gian chuẩn bị cho nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng trong nước thường kéo dài.

Để tạo thuận lợi cho việc phê duyệt khi tổng mức dư nợ cấp tín dụng vượt quá giới hạn quy định trong trường hợp đặc biệt, dự thảo quy định theo hướng Thủ tướng ủy quyền Ngân hàng Nhà nước thực hiện các thủ tục phê duyệt này.

Bộ Tài chính cũng đề xuất quy định việc đánh giá lại tài sản là công trình điện lực đã hết khấu hao của các công ty con do EVN nắm giữ 100% vốn . Theo dự thảo, cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại EVN sẽ phê duyệt chủ trương đánh giá lại các công trình điện đã hết khấu hao. Hội đồng thành viên EVN sẽ tổ chức việc đánh giá lại tài sản tại các công ty con. Phần chênh lệch tăng thêm sau đánh giá lại sẽ được Hội đồng thành viên EVN quyết định dùng để bổ sung vốn điều lệ cho công ty mẹ và các công ty con; định kỳ báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu về kết quả thực hiện.

Bộ Tài chính cho biết pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về thẩm quyền và thủ tục đánh giá lại tài sản đối với công ty con 100% vốn nhà nước. Trong khi thực tế trước đây, các tổng công ty của EVN từng được đánh giá lại tài sản theo Quyết định 352/QĐ-TTg năm 2011.

Hiện EVN và nhiều đơn vị thành viên chịu áp lực lớn về tài chính, tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu cao, tiệm cận mức mất an toàn. Giá trị khấu hao tài sản cố định hàng năm hợp nhất toàn EVN 69.000 tỷ đồng, trong đó trả nợ vay dài hạn hàng năm khoảng 58.000 tỷ đồng. Khấu hao cho đầu tư thuần hàng năm toàn Tập đoàn khoảng 11.000 tỷ đồng.

“Việc thu xếp đảm bảo vốn tự có cho nhu cầu đầu tư đến năm 2035 là một thách thức lớn. Nếu vốn điều lệ các đơn vị duy trì bằng năm 2024, không được tăng vốn điều lệ thì với số tiền vay cho các dự án đầu tư xây dựng giai đoạn 2025-2035, hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu của các đơn vị sẽ không đảm bảo, nếu không có các giải pháp để tăng vốn điều lệ cho các đơn vị (đặc biệt là EVNNPT, EVNSPC, EVNNPC, EVNHN) thì các đơn vị sẽ không đủ năng lực huy động vốn để thực hiện được nhu cầu như dự kiến”, Bộ Tài chính chỉ rõ và nêu rằng việc hoàn thiện quy định để cho phép đánh giá lại tài sản và bổ sung vốn được xem là cần thiết nhằm tăng sức khỏe tài chính cho EVN và các công ty con trong thời gian tới.