Dọn dẹp hàng giả trên mạng xã hội

Mỹ phẩm , thực phẩm chức năng lặng sóng

Ngày 13.11, Cục An toàn thực phẩm (ATTP, Bộ Y tế) đã có văn bản yêu cầu sàn thương mại điện tử (TMĐT) Shopee ngừng kinh doanh, gỡ toàn bộ thông tin sản phẩm giảm cân Minami 12 kg khỏi sàn. Cục ATTP cho biết, theo kết quả hậu kiểm, sản phẩm này đang được quảng cáo, buôn bán trên sàn TMĐT Shopee nhưng không được cấp giấy tiếp nhận đăng ký công bố sản phẩm như gắn trên gian hàng. Cụ thể, sản phẩm do Công ty TNHH Thương mại HKK (Hà Nội) đứng tên, số công bố 5438/2024/ĐKSP ngày 12.7.2024, nhưng Cục ATTP chưa từng cấp giấy tiếp nhận cho sản phẩm này.

ẢNH: QLTT CUNG CẤP

Hiện nay, các sản phẩm thực phẩm chức năng trước khi lưu hành đều phải được đăng ký bản công bố hoặc tự công bố tại cơ quan quản lý có thẩm quyền. Nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học và thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt cần có giấy tiếp nhận mới được phép kinh doanh; thực phẩm bổ sung phải tự công bố và nộp hồ sơ đến cơ quan quản lý cấp tỉnh. Do vi phạm trên, Cục ATTP đề nghị Shopee rà soát toàn bộ danh mục thực phẩm chức năng, chỉ cho phép buôn bán sản phẩm đã được cấp phép hoặc công bố hợp lệ, đồng thời ngừng kinh doanh và gỡ toàn bộ thông tin về sản phẩm giảm cân 12 kg Minami khỏi hệ thống.

Đây là động thái mới nhất của cơ quan quản lý khi liên tục siết chặt các mặt hàng thực phẩm kinh doanh trên môi trường TMĐT và mạng xã hội . Thống kê của Bộ Công thương cho thấy từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng đã xử lý hơn 4.000 vụ vi phạm, xử phạt gần 63 tỉ đồng, gỡ bỏ gần 44.500 sản phẩm và chặn hơn 12.400 gian hàng có dấu hiệu vi phạm trên sàn TMĐT. Song song đó, những tên tuổi nổi tiếng mạng xã hội như Quang Linh Vlog, Hằng Du mục, hoa hậu Thùy Tiên và gần đây là Ngân 98 bị xử lý hình sự vì bán hàng "dỏm", qua đó đã giúp cho môi trường kinh doanh qua mạng bớt bát nháo. 

Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, các buổi livestream bán hàng hiện nay đã dần vắng bóng các mặt hàng thực phẩm chức năng được quảng cáo thổi phồng công dụng. Những tên tuổi quen thuộc khác thường xuyên bán hàng mỹ phẩm online như V.H, H.H.H cũng có động thái dọn dẹp những video clip cũ và hạn chế đăng tải clip mới. Đối với sản phẩm giảm cân Minami 12 kg vừa bị Cục ATTP gửi cảnh báo, ghi nhận sàn Shopee đã gỡ bỏ sản phẩm này, không còn tìm thấy nữa. Tuy nhiên, trên nền tảng mạng xã hội khác như TikTok hay Facebook thì vẫn thấy một số cá nhân chào bán.

Hàng giả vẫn tràn về

Theo báo cáo mới nhất do nền tảng tổng hợp và phân tích dữ liệu Metric.vn công bố, thị trường TMĐT quý 3/2025 ghi nhận tăng trưởng ổn định, song cơ cấu cạnh tranh giữa các sàn tiếp tục biến động. Dù chỉ chiếm 2,64% tổng số shop nhưng các shop Mall (đơn vị kinh doanh có nhà xưởng sản xuất lớn) lại đóng góp tới 35,7% tổng doanh số trên hai nền tảng Shopee và TikTok Shop trong quý 3/2025, cho thấy tầm ảnh hưởng vượt trội của nhóm cửa hàng chính hãng đối với sự thay đổi hành vi mua sắm trực tuyến. Chia sẻ với PV Thanh Niên, giám đốc vận hành một đơn vị vận chuyển, giao nhận toàn quốc khẳng định: "Với các động thái siết chặt quản lý xuất xứ hàng hóa, thuế cũng như chất lượng sản phẩm, các cửa hàng kinh doanh thực phẩm, mỹ phẩm trên các sàn đã thu hẹp lại. Những đợt truy quét hàng giả , hàng kém chất lượng khiến cho người bán lo lắng, ngừng kinh doanh trong khi người mua cũng bắt đầu thay đổi thói quen và yêu cầu cao hơn, lựa chọn kỹ hơn trước khi mua sắm".

Mặc dù các sản phẩm liên quan đến sức khỏe người dùng như sữa, thuốc, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm… đã dần đi vào khuôn phép nhưng thực tế, hàng giả , hàng nhái vẫn xuất hiện nhan nhản và cơ quan quản lý thị trường (QLTT) vẫn đang hoạt động hết công suất để xử lý. Tại Hà Nội, Đội QLTT số 14 (Chi cục QLTT TP.Hà Nội) vừa tiến hành kiểm tra cơ sở kinh doanh túi xách tại địa chỉ số 248 Thượng Yên, xã Chuyên Mỹ, do ông N.V.K làm chủ. Tại đây, đoàn kiểm tra phát hiện cơ sở không đăng ký thành lập hộ kinh doanh theo quy định, đang buôn bán 1.610 chiếc túi xách có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng. Toàn bộ hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp, có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu đang được bảo hộ tại VN nên QLTT đã tạm giữ toàn bộ hàng hóa trị giá khoảng 168,8 triệu đồng để xử lý theo quy định pháp luật.

Tại TP.HCM, Đội QLTT số 16 vừa tổ chức trinh sát địa bàn và theo dõi trên nền tảng mạng xã hội , sau đó kiểm tra đột xuất đối với 3 hộ kinh doanh trên địa bàn xã Củ Chi, xã Tân An Hội và xã Phú Hòa Đông. Lực lượng QLTT phát hiện tại các hộ trên bày bán kinh doanh hàng trăm sản phẩm hàng hóa gồm mỹ phẩm, hàng thời trang có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu đang được bảo hộ tại VN, hàng hóa không có nhãn hiệu; không ghi nhãn hàng hóa theo quy định, không có hóa đơn, chứng từ, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Lãnh đạo Chi cục QLTT TP.HCM khẳng định vấn nạn hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ đang diễn biến phức tạp, đặc biệt là trong ngành thực phẩm. Sự xuất hiện tràn lan của hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, nhập lậu khiến người tiêu dùng mất niềm tin vào chất lượng sản phẩm trên thị trường. Người tiêu dùng khó phân biệt giữa hàng thật và hàng giả , dẫn đến tâm lý nghi ngờ, e ngại khi mua sắm, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, doanh thu của các cơ sở kinh doanh, doanh nghiệp chân chính. Hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, nhập lậu thường được sản xuất và tiêu thụ dưới dạng nhỏ lẻ, không có địa chỉ cố định hoặc chứa trong các nhà trọ, nhà ở cho thuê khiến công tác kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn, việc xác định nguồn gốc và xử lý vi phạm càng trở nên phức tạp. QLTT TP.HCM đang tích cực rà soát hoạt động kinh doanh bất hợp pháp, cập nhật các quy định mới của pháp luật liên quan đến hoạt động QLTT, nâng cao trình độ chuyên môn của các cán bộ để kiểm soát tốt thị trường truyền thống lẫn TMĐT.